Машарипова Ҳулкар Қабуловнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Постнатал онтогенезда болаларда ўт йўллари топографиясининг морфологик хусусиятлари» 14.00.02 – Морфология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.4.PhD/Tib1482.
Илмий раҳбар: Ахмедова Сайёра Мухамадовна, тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тиббиёт академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент тиббиёт академияси, DSc.04/30.12.2019.Tib.30.03.
Расмий оппонентлар: Расулов Хамидулла Абдуллаевич, тиббиёт фанлари доктори, доцент; Тешаев Шухрат Жумаевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат тиббиёт Универститети.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: янги туғилган чақалоқлар, болалар ва ўсмирлардаги болаларнинг жигари, ўт пуфаги ва ўт йўллари тузилиши, шаклланишидаги  ўзига хослик ва морфологик хусусиятларини асослашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
турли ёшдаги болаларда жигарининг шакли ҳамда жигар дарвозасининг очиқ ёки ёпиқ турига қараб ўт йўлларни шаклланишининг анатомик ўлчамлари (ўнг бўлаклари баландлиги 60±1,3 мм, чап бўлаги 40,3±0,8 мм, ўнг ва чап бўлакларнинг кенглиги 27,8±0,7 мм, олдинги ва орқа ўлчами 48,5 ±1,1 мм, ўнг бўлаги ва чап бўлаги  22,3±1,3 мм га тенглиги)  асосланган;
янги туғилган чақалоқлар, эрта, биринчи, иккинчи болалик давридаги жигарининг анатомик тузилиши, ўт йўлларининг шаклланишидаги ўзига хос бўлган анатомик ўзгаришлар жигар ва ўт йўллари касалликларида анатомик ўзгаришларни тиклашга қаратилган жаррохлик амалиётини бажариш зарулиги асосланган;
жигарнинг олд ва орқа қирғоқларига нисбатан жигар дарвозасининг жойлашиши бўйича янги туғилган чақалоқлар, болалар ва ўсмирлардан нафақат жигар бўлакларини ташкил этувчи сегментларнинг ҳажмини, балки жигар ичи ўт йўлларининг узунлиги ва диаметрига ҳам боғлиқлиги исботланган;
турли ёшдаги болаларнинг жигар шакли, ўлчамларининг ёшга қараб ўзгаришидаги ўзига хос хусусиятлари, жигар ва ўт пуфагининг баландлиги, кенглиги, олдинги ва орқа ўлчамлари натижасида болаликнинг турли даврларига хос анатомик ўзгаришлар исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Постнатал онтогенезда болаларда ўт йўллари топографиясининг морфологик хусусиятларини баҳолаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
постнатал онтогенезда болаларда ўт йўллари топографиясининг морфологик хусусиятларини баҳолашга қаратилган тадқиқотнинг илмий натижалар асосида ишлаб чиқилган «Болалар жигарининг топографиясини ёшга қараб ўзгариши ва уни ўрганиш усуллари» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2022 йил 8 апрелдаги 8н-з/155-сон маълумотномаси). Натижада ўт йўллари топографияси ва морфологик хусусиятлари болаликнинг турли даврларидаги ўзгаришларни ўрганиш, жигар ва ўт йўллари касалликларини эрта ташхислаш ва даволаш самарадорлигини ошириш имконини берган;
постнатал онтогенез даврида болаларда ўт йўллари топографиясининг морфологик хусусиятларини баҳолаш бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Хоразм вилояти патологик анатомия бюроси, Урганч туман тиббиёт бирлашмаси, Хоразм вилояти Темир йўл шифохонаси амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2022 йил 3 июндаги 08-15546-сон маълумотномаси). Натижада ҳар-хил ёшдаги болалар жигарининг шакли, унинг ривожланиш хусусиятлари, жигар дарвозасининг топографияси хақидаги олинган маълумотлар асосида жигардаги барча жарроҳлик амалиётларида, шу жумладан жигарнинг чап бўлаги резекцияси жараёнида келиб чиқиши мумкин бўлган оғир асоратларни олдини олиш имконини берган.