O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasi (OAK) to‘g‘risida
O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasi (O‘zbekiston Respublikasi OAK) oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni attestatsiyadan o‘tkazish masalalari bo‘yicha vakolatli davlat organi hisoblanadi.
OAK o‘z faoliyati to‘g‘risida O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga hisobot beradi.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 1992-yil 31-martdagi PF–371-son Farmoni bilan tashkil etilgan.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 16 fevraldagi PF–4958-son “Oliy o‘quv yurtidan keyingi ta’lim tizimini yanada takomillashtirish to‘g‘risida”gi Farmoni OAK faoliyatini samarali tashkil etishda muhim ahamiyat kasb etdi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining mazkur Farmoni bilan 2017 yilning 1 iyulidan boshlab oliy o‘quv yurtidan keyingi ta’lim ikki pog‘onali tizimi joriy etildi.
OAKning asosiy vazifalari:
Oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni attestatsiyadan o‘tkazish sohasida O‘zbekiston Respublikasi qonunlari, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari, qarorlari va farmoyishlari, Vazirlar Mahkamasining qarorlari va farmoyishlari hamda boshqa normativ-huquqiy hujjatlarning ijrosini tashkil etish;
oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni attestatsiyadan o‘tkazish sohasida yagona davlat siyosatini amalga oshirish, ushbu faoliyatni tashkil etish, nazorat qilish va muvofiqlashtirish;
dissertatsiya ishlariga hamda falsafa doktori (Doctor of Philosophy, bundan buyon — PhD), fan doktori (Doctor of Sciences, bundan buyon — DSc) ilmiy darajalari va ilmiy unvonlar talabgorlariga talablarning yagonaligini ta’minlash;
ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarning sifat tarkibini yaxshilashga, jamiyat va davlat ehtiyojlarini, fan, ta’lim, texnika va texnologiyalarni rivojlantirish istiqbollarini hisobga olgan holda ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlardan foydalanish samaradorligini oshirishga ko‘maklashish;
ortiqcha byurokratik jarayonlarni yo‘qotishga yo‘naltirilgan oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni attestatsiyadan o‘tkazish tizimini doimiy ravishda takomillashtirish;
oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni attestatsiyadan o‘tkazishning barcha bosqichlarida OAK faoliyatining ochiqligi va oshkoraligini ta’minlash;
oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni attestatsiyadan o‘tkazishning barcha bosqichlarida xolislikni ta’minlash;
falsafa doktori (PhD), fan doktori (DSc) ilmiy darajalari va ilmiy unvonlarga qo‘yiladigan malaka talablarining xalqaro standartlarga muvofiqligini ta’minlash.
OAKning huquqlari:
Fanlar akademiyasi, vazirliklar, idoralar va tashkilotlardan o‘ziga yuklangan vazifalarni bajarish uchun zarur bo‘lgan axborot va materiallarni belgilangan tartibda olish;
oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni attestatsiyadan o‘tkazish masalalari bo‘yicha davlatlararo muzokaralarda ishtirok etish;
ekspert kengashlarning qarorlari asosida falsafa doktori (PhD) va fan doktori (DSc) ilmiy darajasini berish bo‘yicha bir martalik ilmiy kengashlar tashkil etish va ularning ishini nazorat qilish;
OAK Rayosati majlislarida ish tajribasini o‘rganish va umumlashtirish maqsadida ilmiy darajalar beruvchi ilmiy kengashlar va ekspert kengashlar raislarining hisobotlarini eshitish;
dissertatsiya ishlarini ilmiy ekspertizadan o‘tkazish va ilmiy darajalar beruvchi ilmiy kengashlar faoliyatini tekshirish uchun yuqori malakali mutaxassislarni jalb etish. Ilmiy darajalar beruvchi ilmiy kengashlar faoliyatini tekshirishda qatnashish, opponent va taqrizchi funksiyalarini bajarish davrida jalb etiladigan olimlar va mutaxassislar doimiy ish joylaridagi ish haqi saqlangan holda o‘z xizmat vazifalarini bajarishdan ozod etiladi;
malaka imtihonlari ro‘yxatini belgilash va ularning tashkil etilishi va saviyasini nazorat qilish;
ilmiy darajalar beruvchi ilmiy kengashlar ishlab turgan tashkilotlardan belgilangan tartibda har yilgi hisobotlarni hamda respublikada oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni attestatsiyadan o‘tkazish tizimini takomillashtirish bo‘yicha takliflarni ishlab chiqish va tadbirlarni amalga oshirish uchun vazirliklar va idoralardan zarur axborotni olish;
oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni attestatsiyadan o‘tkazish tizimini takomillashtirish, dissertatsiya tadqiqotlarining sifati ilmiy va amaliy ahamiyatini oshirish bilan bog‘liq muammolarni hal etish uchun idoralararo kengashlarni belgilangan tartibda chaqirish;
o‘ziga yuklangan vazifalar va funksiyalar doirasida xalqaro hamkorlikni amalga oshirish, oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni attestatsiyadan o‘tkazish masalalari bo‘yicha xalqaro tashkilotlar, kengashlar, konferensiyalar ishida qatnashish;
dissertatsiyalarga qo‘yiladigan talablarga muvofiq fan va iqtisodiyot tarmoqlari uchun ahamiyati yuzasidan qo‘shimcha xulosa olish maqsadida dissertatsiya ishlarini zarur hollarda ilmiy darajalar beruvchi ilmiy kengashlarga yuborish;
oliy ta’lim muassasalari yoki ilmiy-tadqiqot muassasalari ilmiy va tegishli kengashlarining tavsiyalariga binoan oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni ilmiy darajalar va ilmiy unvonlardan belgilangan tartibda mahrum qilish yoki ularni tiklash.
Shuningdek, OAK o‘z vakolatlari doirasida vazirliklar, davlat qo‘mitalari, idoralar, mahalliy davlat hokimiyati organlari, tashkilotlar, mansabdor shaxslar va fuqarolar uchun majburiy bo‘lgan normativ-huquqiy hujjatlarni belgilangan tartibda qabul qilish huquqiga ega.
OAK zarur hollarda boshqa vazirliklar, davlat qo‘mitalari va idoralar bilan birgalikda qo‘shma qarorlar va boshqa hujjatlarni chiqarish huquqiga ega.
OAK faoliyatini tashkil etish:
OAKning apparati uning ijro etuvchi organi hisoblanadi, OAK apparatining tuzilmasi va xodimlarining cheklangan soni O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlanadi.
Rayosat OAKning rahbarlik qiluvchi ijro etuvchi organi hisoblanadi. Rayosatning shaxsiy tarkibi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlanadi. Rayosat ishiga OAK raisi rahbarlik qiladi.
Oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagogik kadrlarni attestatsiyadan o‘tkazishga taalluqli attestatsiya ishlari va boshqa hujjatlar bo‘yicha qabul qilingan qarorlarning normativ-huquqiy hujjatlarga muvofiqligini ta’minlash maqsadida, shuningdek OAK faoliyatining kollegial qarorni va uning bajarilishi yuzasidan nazoratni talab etadigan joriy masalalarini ko‘rib chiqish va qaror qabul qilish uchun OAK raisi, bosh ilmiy kotib, ilmiy yo‘nalishlar bo‘yicha bosh inspektorlar, shuningdek OAK bo‘limlari boshliqlaridan iborat tarkibda OAKning Tartib-qoida komissiyasi tashkil etiladi.
Taqdim etilgan dissertatsiyalarni ilmiy ekspertizadan o‘tkazish, ilmiy darajalar beruvchi ilmiy kengashlar ishini va attestatsiya o‘tkazishda talablarning yagonaligi ta’minlanishini nazorat qilish, ilmiy darajalar va ilmiy unvonlar berish to‘g‘risidagi taqdimnomalarni ko‘rib chiqish, shuningdek OAK Rayosatiga tavsiyalar tayyorlash uchun fan, texnika, ta’lim va madaniyat sohalaridagi etakchi olimlar va mutaxassislardan fan yo‘nalishlari bo‘yicha ekspert kengashlari tashkil etiladi.
Oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlarni attestatsiyadan o‘tkazishda ochiqlik va oshkoralikni ta’minlash maqsadida OAK faoliyati masalalari OAK veb-saytida va «OAK Byulleteni» jurnalida yoritiladi.
