Sayt test rejimida ishlamoqda

Эрматов Зиядулла Досматовичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон 

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Маҳалий хомашё асосида ёйли эритиб қоплаш учун кўп компонентли электрод қопламасини яратишнинг илмий асосларини ишлаб чиқиш», 05.02.01 - Машинасозликда материалшунослик. Қуймачилик. Металларга термик ва босим остида ишлов бериш. Қора, рангли ва ноёб металлар металлургияси. Камёб, нодир ва радиоактив элементлар технологияси (Қуймачилик ва металларга ишлов бериш технологияси йўналиши) ихтисослиги.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.2.DSc/Т361.
Илмий маслахатчи: Дуняшин Николай Сергеевич, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат техника университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат техника университети, DSc.03/30.12.2019.Т.03.04.
Расмий оппонентлар: Рискулов Алимжон Ахмаджонович, техника фанлари доктори, профессор; Абдуллаев Фатхулла Сагдуллаевич, техника фанлари доктори, профессор; Тилабов Баходир Курбанович, техника фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Андижон машинасозлик институти
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади:
маҳаллий минерал ва органик хомашёлардан ёйли дастакли эритиб қоплаш учун кўп компонентли қопламали электродларни яратишнинг илмий асосларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
эритиб қопланган металлнинг хусусиятларини  ва таркибини прогноз қилиш имконини берадиган, махаллий минерал ва органик хом ашёлардан фойдаланиб эритиб қоплаш электродларининг кўп компонентли қопламасини олишнинг илмий принциплари келтирилган;  
эритиб қоплаш электродларини тайёрлашда қўлланиладиган минерал хомашё базаси ва унинг функционал қўлланилиши асосида шихта компонентларининг классификацион схемаси ишлаб чиқилган;
махаллий минерал хомашё базасидан фойдаланилиб, оксидлар асоси коэффициенти ва шлак асосининг эриш диаграммасини ҳисобга олган ҳолда эритиб қоплаш электродларининг қопламасининг шлак асоси таклиф этилган;  
электрод қопламасининг шихта компонентларини классификацион схемаси базасида ёйли дастакли эритиб қоплашда шлак ва металл ваннасида кузатиладиган жараёнларнинг физик модели таклиф этилган; 
электрод қопламасининг таркибида оксидсизлантирувчиларнинг   миқдорини оптималлаш имконини берадиган, ёйли дастакли эритиб қоплашда фазалар таркибини прогнозлаш методи бўйича физик модели асосида эритиб қопланган металлнинг шаклланишининг математик модели ишлаб чиқилган; 
эритиб қопланган металлнинг ейилишга бардошлилиги ва мустахкамлик характеристикаларини оширувчи махаллий минерал ва органик материаллардан фойдаланиб шлак тизимларининг эриш диаграммасидан аниқланган эритиб қоплаш электродларини шлак асосининг таркиби такомиллаштирилган;   
эритиб қоплаш электродларини шлак тизимларининг технологик ва физик хусусиятларига ишқорли ва ишқор-тупроқли оксидларнинг таъсири тадқиқот қилинган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Махаллий хом ашёлардан тайёрланган эритиб қоплаш электродларининг кўп компонентли қопламасини ишлаб чиқиш бўйича олинган натижалари асосида:
эритиб қопланган металлнинг қуйма структурасини таркибини прогнозлаш имконини берувчи, эритиб қоплаш учун электродларнинг кўп компонентли қопламасини ҳосил қилиш илмий принциплари МЧЖ ҚК “В.Л. Гальперин номидаги Тошкент труба заводи” корхонасида жорий этилган (“Узмонтажмахсусқурилиш” АЖнинг 2022 йил 25 февралдаги 01/63-03-11-сонли маълумотномаси). Натижада тажрибаларни ўзига ҳос жиҳозларда ўтқазишга сарфланадиган сарф харажатларни 14-16%га камайтиришга эришилган; 
электрод қопламасининг таркибида оксидсизлантирувчиларнинг миқдорини оптимлалаштириш имконини берувчи, қоплама компонентининг классификацияси ва уларнинг функционал қўлланилишини инобатга олган ҳолда эритиб қопланган металлнинг шаклланиш жараёнининг математик модели МЧЖ ҚК “В.Л. Гальперин номидаги Тошкент труба заводи” корхонасида жорий этилган (“Узмонтажмахсусқурилиш” АЖнинг 2022 йил 25 февралдаги 01/63-03-11-сонли маълумотномаси). Натижада эритиб қопланган металл таркибида кислород миқдори 7-9%га камайган;  
ишқорли ва ишқор-тупроқли металларнинг карбонатлар композицияларини қўллаш ҳисобига ишлаб чиқилган эритиб қоплаш электродларини қопламасининг газ ҳосил қилуви компонентлари таркиби МЧЖ ҚК “В.Л. Гальперин номидаги Тошкент труба заводи” корхонасида жорий этилган (“Узмонтажмахсусқурилиш” АЖнинг 2022 йил 25 февралдаги 01/63-03-11-сонли маълумотномаси). Натижада эритиб қопланган металл таркибида кислород ва азот миқдори 10-12%га камайган; 
эритиб қопланган металлнинг кам углеродли  ва кам легирланган қатламини эритиб қоплаш учун, оксидларнинг асос коэффициентлари ва эриш диаграммаларини инобатга олган ҳолда ишлаб чиқилган шлак ҳосил қилувчи компонентларнинг таркиби МЧЖ ҚК “В.Л. Гальперин номидаги Тошкент труба заводи” корхонасида жорий этилган (“Узмонтажмахсусқурилиш” АЖнинг 2022 йил 25 февралдаги 01/63-03-11-сонли маълумотномаси).  Натижада эритиб қопланган металлнинг ейилишга бардошлиги 13-15%га ошди; 
ишқорли металларнинг фторидлари ва нометалларнинг оксидларини қўллаш  ҳисобига ишлаб чиқилган эритиб қоплаш электродларининг рафинирловчи компонентларининг таркиби МЧЖ ҚК “В.Л. Гальперин номидаги Тошкент труба заводи” корхонасида жорий этилган (“Узмонтажмахсусқурилиш” АЖнинг 2022 йил 25 февралдаги 01/63-03-11-сонли маълумотномаси).  Натижада эритиб қопланган металл таркибида водород миқдори 9-11%га камайган; 
ферроқотишмалар композицияларини қўллаб ишлаб чиқилган эритиб қоплаш электродларининг қопламасини тайёрлаш технологияси МЧЖ ҚК “В.Л. Гальперин номидаги Тошкент труба заводи” корхонасида жорий этилган (“Узмонтажмахсусқурилиш” АЖнинг 2022 йил 25 февралдаги 01/63-03-11-сонли маълумотномаси). Натижада абразив материаллар ишқаланиш шароитида эритиб қопланган металл ейилишга чидамлиги 11-13%га ошган.  

Yangiliklarga obuna bo‘lish