Sayt test rejimida ishlamoqda

Улашов Илҳом Ахмадовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Бензимидазол ва хиназолинлар асосида янги, маҳаллий антгельминт воситалар ишлаб чиқиш», 03.00.06 – Зоология (ветеринария фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам B2019.2.PhD/V30.
Илмий раҳбар: Орипов Анвар Орипович, ветеринария фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ветеринария илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ветеринария илмий-тадқиқот институти, PhD06/29.10.2021.V.139.01.
Расмий оппонентлар: Ғофуров Актам Ғофурович, ветеринария фанлари доктори, профессор; Давлатов Равшан Бердиевич, ветеринария фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш давлат қўмитаси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади чорва моллари ва паррандаларнинг ҳозирги даврда кенг тарқалган асосий гельминтозларини аниқлаш, уларга қарши чора-тадбирларни такомиллаштириш, янги маҳаллий воситалар асосида антгельминт воситалар яратиш ва амалиётга тадбиқ этишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ҳозирги замон чорвачилик юритиш технологияси шароитида қишлоқ хўжалик ҳайвонларидан қўйларнинг 85,6 фоизи, қорамолларнинг 68,45 фоизи, отларнинг 80,82 фоизи ва паррандаларнинг 80,15 фоизи асосий гельминтозлар билан зарарланганлиги аниқланган;
антгельминт воситаларни кимёвий хусусиятлари билан уларнинг антгельминт фаоллиги ўртасидаги боғлиқлик аниқланган, натижада кимёвий таркибида хлор моддаси ва унинг бирикмалари бўлган кимёвий воситаларнинг аксарияти гельминтларнинг Trematoda синфи вакилларига қарши таъсир қилиши, таркиби мис, мишьяк ва бошқа моддалар тузлари бўлган воситалар гельминтларнинг Cestoda синфи вакилларига қарши таъсир кўрсатиши, бензимидазолларга асосланган антгельминт воситалар эса кенг таъсир доирага эга эканлиги аниқланган;
республикамизда янги, маҳаллий хом-ашёлар ва янги технология асосида ЎМКИда синтез қилинган 2-ацетиламинобензимидазол (2-АЦБ)нинг антгельминт хусусиятлари ва унинг турли гельминт гуруҳларига нисбатан самарадорлиги аниқланган ҳамда бу воситани антгельминт сифатида қўллаш дозалари ишлаб чиқилган;
республикамизда илк бор Навоий Азот ИБда ишлаб чиқарилган албендазолнинг суспензия шакли – «Альсус» препаратини фасциолёзга қарши 80 фоиз, бошқа гельминтозларга қарши 100 фоиз антигельминт самараси аниқланган;
ЎМКИ да яратилган хиназолин-4-он ва унинг гидрохлоридли ҳосиласининг фасциолоцид хусусиятлари аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Бензимидазол ва хиназолинлар асосида янги, маҳаллий антгельминт воситалар ишлаб чиқиш бўйича олиб борилган илмий-тадқиқотлар натижалари асосида:
«Альсус (албендазолнинг 10% суспензияси)ни қўллаш бўйича» Қўлланма 2018 йил декабрда Давлат Ветеринария Бош бошқармаси томонидан тасдиқланган ва”Альсус” суспензияси амалиётга Қашқадарё вилоятидаги “Қоракўлчлик илмий насилчилик тажриба станциясида” “Чиркай” чорва фермер хўжаликларида, Самарқанд вилояти Ургут ва Тойлоқ туманларидаги шахсий хўжаликлари чорва моллари гельминтозларга қарши қўлланилган (Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш Давлат қўмитасининг 2021 йил 14 декабрдаги 02/23-2266-сон маълумотномаси). Натижада чорва молларининг турли гельминтозлар билар зарарланишининг 85-90 фоиз олдини олиш ва даволашга эришилган;
Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш давлат қўмитаси томонидан 2021 йил 18 ноябрда «Қўйлар фасциолёзига қарши хиназолин препаратини қўллаш бўйича» Қўлланма тасдиқланган ва амалиётга Қашқадарё вилоятидаги “Қоракўлчлик илмий насилчилик тажриба станциясида”, Самарқанд вилояти Ургут ва Тойлоқ туманларидаги фермер хўжаликлари, шахсий хўжаликлари чорва моллари гельминтозларга қарши қўлланилган(Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш Давлат қўмитасининг 2021 йил 14 декабрдаги 02/23-2266-сон маълумотномаси). Натижада хиназолин чорва молларининг фасциолаларни 75-80% кескин камайтириш имконини берган;
2-ацетиламинобензимидазол ва унинг гидрохлориди Қашқадарё вилоятидаги  “Баҳриддин бобо авлодлари” чорва фермер хўжалигида, Самарқанд вилояти Ургут ва Тойлоқ туманларидаги шахсий хўжаликлари чорва моллари гельминтозларига қарши қўлланилган (Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш Давлат қўмитасининг 2021 йил 14 декабрдаги 02/23-2266-сон маълумотномаси). Бунинг натижасида чорва молларининг турли гельминтозлар билан зарарланишини олди олинган ва  80-90 % даволашга эришилган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish