Sayt test rejimida ishlamoqda

Курьязов Давлатёр Матякубовичнинг фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
 
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Бардошли криптографик алгоритмлар яратиш усулларини ишлаб чиқиш», 05.01.05–Ахборотларни ҳимоялаш усуллари ва тизимлари. Ахборот хавфсизлиги (физика-математика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.4.DSc/FM185.
Илмий раҳбар: Арипов Мирсаид Мирсидикович, физика-математика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети ҳузуридаги DSc.03/30.12.2019.FM.01.02 рақамли Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Каримов Маджит Маликович, техника фанлари доктори, профессор; Жураев Ғайрат Умарович, физика-математика фанлари доктори, доцент;  Туйчиев Ғулом Нумонович, физика-математика фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Ислом Каримов номидаги Тошкент давлат техника университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: бардошли симметрик, асимметрик шифрлаш ва электрон рақамли имзо алгоритмларини яратишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат: 
стандарт симметрик шифрлаш алгоритмлари акслантиришларини балансланганлик, регулярлик, чизиқсизлик, коррелиацион иммуностлик, алгебраик иммунитетлик, чиқувчи битлар боғлиқсизлиги талабларига баҳолаш усули ишлаб чиқилган;
ГОСТ Р 34.12-2015 стандарт алгоритми S-блоклари бардошлиги чизиқсизлик қийматлари бўйича юқори ва OʻzDSt 1105:2009 алгоритми 
S-блоки бардошсизлиги исботланган;
OʻzDSt 1105:2009 стандарт алгоритми S-блоки учун параметрлар алгебраси амаллари ёрдамида юқори криптографик талабларни таъминловчи калитга боғлиқсиз чизиқсиз акслантириш ишлаб чиқилган;  
маълумотни эллиптик эгри чизиқ нуқтаси сифатида ифодалаш ва эллиптик эгри чизиқ нуқтасини маълумот сифатида ифодалаш алгоритмларидан фойдаланиб, эллиптик эгри чизиқ асосида янги асимметрик шифрлаш алгоритми ишлаб чиқилган;
актив ҳужум усулига бардошли эллиптик эгри чизиқ асосида янги оптимал асимметрик шифрлаш алгоритми ишлаб чиқилган;
чекли майдонда дискрет логарифмлаш, эллиптик эгри чизиқда дискрет логарифмлаш мураккабликларига асосланган ва мураккаб модулли янги бардошли электрон рақамли имзо алгоритмлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Бардошли криптографик алгоритмлар яратиш усулларини ишлаб чиқишга оид илмий янгиликлар асосида:
стандарт симметрик шифрлаш алгоритмларини балансланганлик, регулярлик, чизиқсизлик, коррелиацион иммуностлик, алгебраик иммунитетлик, чиқувчи битлар боғлиқсизлиги талабларига баҳолаш усули, OʻzDSt 1105:2009, ГОСТ Р 34.12-2015 стандарт алгоритмлари S-блокларини баҳолаш натижалари, янги оптимал асимметрик шифрлаш алгоритми ахборотни криптографик  муҳофаза қилиш дастурий ва аппарат-дастурий қурилмалар криптомодулларида маълумотларни ҳимоялашда қўлланилган (Ахборотни криптографик муҳофазалаш соҳасида Ваколатли органнинг 2021 йил 30 октябрдаги 20/5888-сонли маълумотномаси). Илмий натижаларнинг қўлланиши қурилмаларда симметрик шифрлаш алгоритмлари учун бардошли S-блокларни генерация қилишга, муҳофазаланмаган алоқа канали орқали шифрлаш сеанс калитларини етказиб беришга ва рухсати чекланган ахборотни ишончли  ҳимоялаш механизмини ишлаб чиқишга имкон берган;
чекли майдонда дискрет логарифмлаш, эллиптик эгри чизиқда дискрет логарифмлаш мураккабликларига асосланган ва мураккаб модулли янги бардошли электрон рақамли имзо алгоритмлари «UNICON.UZ» ДУКда “Ўзбекистон Республикаси очиқ калитлар инфратузилмасининг хавфсизлик сервисларини такомиллаштириш усуллари ва воситаларини ишлаб чиқиш” лойиҳасида аутентификация масаласини ҳал этишда қўлланилган (Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг 2022 йил 11 февралдаги 33-8/771-сонли маълумотномаси). Илмий натижаларнинг қўлланиши  очиқ калитлар инфратузилмаси хавфсизлигини таъминлаш ва OʻzDSt 1105:2009 стандарт алгоритми учун таклиф этилган математик модел мазкур алгоритмнинг бардошлигини ошириш имконини берган; 
янги оптимал асимметрик шифрлаш алгоритми ва OʻzDSt 1105:2009, ГОСТ Р 34.12-2015 стандарт алгоритмлари S-блокларини баҳолаш усуллари №Ф706-17-“Ахборот тизимларида биометрик-криптографик технологиялар қўлланишининг тадқиқи” грант лойиҳасида ахборот тизимларида узатилаётган  маълумотларни  ҳимоялашда фойдаланилган (Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг 2022 йил 11 февралдаги 33-8/771-сонли маълумотномаси). Илмий натижаларнинг қўлланиши асимметрик алгоритмни “шифрлаш-имзолаш” ёки “имзолаш-шифрлаш” схемалари ўрнида фойдаланишга имкон берган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish