Абдуллаев Ўлмасбек Равшанбековичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон 

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Хоразм воҳаси ҳақиқий арилари (Vespidae): таксономияси, биоэкологик хусусиятлари ва тарқалиши», 03.00.06 – Зоология (биология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.2.PhD/B315.
Илмий раҳбар: Абдуллаев Икрам Искандарович, биология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Хоразм Маъмун академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Қорақалпоқ давлат университети, PhD.03/30.12.2019.В.20.04.
Расмий оппонентлар: Зокиров Исломжон Илхомжонович, биология фанлари доктори, доцент; Кощанов Даулетбай Ережепович, биология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Нукус давлат педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистоннинг шимолий қисми Хоразм воҳаси ҳудудида ҳақиқий арилар – Vespidae оиласининг фаунаси ва турларнинг биоэкологик хусусиятларини аниқлаш, биотоплардаги аҳамиятини очиб бериш ҳамда чора-тадбирлар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Хоразм воҳаси табиий ва антропоген ландшафтларидаги ҳақиқий арилар (Vespidae) оиласининг фаунаси 3 та кенжа оила (Eumeninae, Polistinae, Vespinae) 8 та авлодга мансуб 14 турдан иборат эканлиги аниқланган;
илк бор Ўзбекистон фаунаси учун Vespidae оиласининг 4 та тури (Antepipona nigricornis, Odynerus simillimus, Eumenes dubius, Syneuodynerus egregius), Хоразм воҳаси фаунаси учун эса 11 та тури аниқланган;
Хоразм воҳасида ҳақиқий ариларнинг ГАТ технологияларига асосланган маълумотлар базаси асосида тарқалиш харитаси ишлаб чиқилган;
илк бор минтақада Vespidae фаунасининг ареологик таҳлили асосланган;
ҳақиқий арилар зарарини олдини олиш бўйича чора-тадбирлар ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: 
Хоразм воҳаси ҳақиқий арилари (Vespidae): таксономияси, биоэкологик хусусиятлари ва тарқалиши юзасидан олинган илмий натижалар асосида: 
Қуйи Амударё ҳудуди ва Хоразм воҳасида ҳақиқий ариларнинг тур таркиби, тарқалиши ва хўжаликдаги аҳамияти ўрганилган. Тадқиқотлар давомида 3 кенжа оила, 8 авлодга мансуб 14 та Vespula germanica (Fabricius, 1793), Vespula rufa (Linnaeus, 1758), Vespa orientalis (Linnaeus, 1771), Vespa crabro (Linnaeus, 1758), Dolichovespula sylvestris (Scopoli, 1763), Polistes dominula (Christ, 1791), Polistes wattii (Cameron, 1900), Polistes gallicus (Linnaeus, 1767), Antepipona nigricornis (Morawitz, 1885), Odynerus simillimus (Morawitz, 1867), Eumenes crimensis (Blüthgen, 1938), Eumenes dubius (Saussure, 1852), Eumenes mediterraneus (Kriech, 1879), Syneuodynerus egregius (Schäffer, 1839) турлари аниқланиб, биоэкологик хусусиятлари ўрганилган ва Қорақалпоғистон Республикаси экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш қўмитаси амалиётига жорий этилган (Қорақалпоғистон Республикаси Экология қўмитасининг 2021 йил 20 майдаги 01/18-1150-сон маълумотномаси). Натижада, ҳудудда Vespidae оиласи фаунаси рўйхати ва кадастрига киритилиб, уларнинг ареалини маълумотлар базасига тушириш, турлар тарқалган ҳудудларни ўзгариш жараёнларини мониторинг қилиш, шунингдек, уларнинг фаолияти зараркунанда ҳашаротлар популяциясини тартибга солишда, атроф-муҳит учун зарарли бўлган кимёвий препаратлардан фойдаланишни камайтириб, табиий биологик назоратдаги жараёнда муҳим рол ўйнашини аниқлаш имконини берган.
Зоология коллекцияси фондини бойитиш учун ҳашаротларнинг Vespidae ҳақиқий арилар оиласининг 3 кенжа оила, 8 авлод 14 та турларга мансуб 32 нусха ҳашарот намуналари Хоразм воҳасидан йиғилган ва коллекцияга топширилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг 2021 йил 05 майдаги 4/1255-1305-сон маълумотномаси). Натижада, ушбу коллекция намуналари Республикамизнинг турли ҳудудларида Vespidae ҳақиқий арилар тур таркибини аниқлаш учун қиёсий таҳлил ўтказишда, уларнинг морфо-биологик ва экологик хусусиятларини ўрганишда ва атлас тайёрлашда фойдаланиш имконини берган.