Sayt test rejimida ishlamoqda

Жўраева Рамзия Абдураҳимовнанинг фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
 
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Муқимий асарларининг лексик-семантик хусусиятлари”, 10.00.01 – Ўзбек тили (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.1.PhD/Fil1543.
Илмий раҳбар: Искандарова Шарифа Мадалиевна, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қўқон давлат педагогика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи: Қўқон давлат педагогика институти, PhD.03/04.06.2021.Fil.132.01. 
Расмий оппонентлар: Қурбонова Муҳаббат Матякубовна, филология фанлари доктори, профессор;  Худойберганова Дурдона Сидиковна,  филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Урганч давлат университети. 
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Муқимий асарларида қўлланилган луғавий бирликларнинг структур-семантик ва функционал-услубий  хусусиятларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Муқимий асарларидаги арабча, форс-тожикча, русча-байналмилал лексемаларнинг энантиосемик ва ҳосила маъноларининг генетик таркиби ҳамда уларнинг аслият билан семик мутаносиблиги аниқланган;
шоир яшаган даврга оид авлиё, бидъат, бисот, дастор, қабо каби лексемаларнинг маъно кенгайиши ва торайишига хослиги, уларнинг тараққиётида рўй берган семантик, услубий ва функционал ўзгаришлар далилланган;
Муқимий лирик шеърларидаги луғавий бирликларнинг шахс, белги, ўрин, пайт маъноли  парадигмалари белгиланиб, уларнинг бадиий матн таркибидаги тарихий-функционал ва услубий-семантик хусусиятлари асосланган;
ижодкор томонидан қўлланилган Макайликхон, Уммисибьён, Фурқат антропонимлари ва Хўтан, Бадахшон, Наманган, Хўқанд топонимларининг юзага келиши ва тараққий этишидаги тарихий-этимологик хусусиятлар аниқланиб, ижодкорнинг бадиий маҳоратини белгиловчи биоморф, фазовий, зооморф, орнитонимик кодли индивидуал ўхшатишлар очиб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Тадқиқот иши материалларидан ишлаб чиқилган амалий ва назарий хулоса ва таклифлар асосида:
Муқимий асарларидаги арабча, форс-тожикча, русча-байналмилал лексемаларнинг энантиосемик ва ҳосила маъноларининг генетик таркибига оид хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Фанлар Академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институти томонидан олиб борилган ФА-А1-Г006-рақамли “Қорақалпоқ халқ қўшиқлари қўлёзма нусхаларини текстологик таҳлил қилиш нашрга тайёрлаш” (3-жилд) мавзусидаги фундаментал илмий лойиҳасида (Ўзбекистон Республикаси Фанлар Академияси Қорақалпоғистон бўлимининг 2021 йил 9 сентябрдаги 17.01/210-сон маълумотномаси), шунингдек, ФА-А1-Г007-рақамли “Қорақалпоқ нақл-мақоллари лингвистик тадқиқот объекти сифатида” мавзусидаги амалий лойиҳада фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар Академияси Қорақалпоғистон бўлимининг 2022 йил 21 январдаги 17.01/11-сон маълумотномаси). Нaтижaдa Қорақалпоқ халқ қўшиқлари қўлёзма нусхаларини текстологик таҳлил қилишда айрим матнларнинг аслиятини тиклашга эришилган, луғавий бирликларнинг маъно хусусиятлари бойитилган;
Муқимий лирик шеърларидаги луғавий бирликларнинг шахс, белги, ўрин, пайт маъноли  парадигмалари белгиланиб, уларнинг бадиий матн таркибидаги тарихий-функционал ва услубий-семантик хусусиятлари юзасидан олинган хулосалардан Фарғона вилоят телерадиокомпаниясининг “Ассалом, Фарғона” кўрсатувининг бир қатор сонларида (2021 йил июнь-июль ойларида) унумли фойдаланилган ва тадқиқотчи билан бевосита суҳбат олиб борилган (“Фарғона” телерадиоканалининг 2021 йил 28 июлдаги 12-01-98-сон маълумотномаси). Натижада ушбу телекўрсатув учун тайёрланган материалларнинг таъсирчанлиги, ранг-баранглиги ортган, мазмунан мукаммаллашиши таъминланган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish