Sayt test rejimida ishlamoqda

Қўчқорова Садоқат Тошпўлатовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Ўзбек ва француз эртакларида маданий рамзларнинг коммуникатив-прагматик роли”, 10.00.06 – “Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик” (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.PhD/Fil865.
Илмий раҳбар: Сафаров Шаҳриёр Сафарович, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат чет тиллар институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат чет тиллар институти, PhD.03/30.12. 2019.Fil/Ped.83.01.
Расмий оппонентлар: Жўраева Малоҳат Мухамадовна, филология фанлари доктори, профессор; Якубов Жамолиддин Абдувалиевич, филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон миллий университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ўзбек ва француз эртакларида маданий рамз сифатида воқеланадиган ғаройибот категориясининг лингвосемиотик хусусиятларини ва сеҳр концептининг вербаллаштирувчи воситаларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
олам манзарасининг фольклорга хос коммуникатив, ижтимоий, лисоний, маданий хусусиятлари фарқланиб, уларни юзага келишини белгиловчи эртак жанрига хос ҳамда эстетик-ғоявий мазмун ифодаси билан боғлиқ тил тизимининг турли сатҳларига оид  лисоний ва ижтимоий-маданий характердаги нолисоний омиллар қатори аниқланган;
лексикографик манбаларга таянган ҳолда француз ва ўзбек тилларидаги ғаройибот категориясини намоён қилувчи miracle (ажойиб), merveille (ғаройиб), prodige (мўъжиза), magie (сеҳр) каби таянч лексик бирликларнинг марказий ва иккинчи даражали хусусиятларини белгилаш тизими ишлаб чиқилган ҳамда уларнинг француз ва ўзбек эртакларида фаоллашув даражаси аниқланган;
ўзбек ва француз ва эртаклари дискурсида ғаройибот категорияси рамзий воқеланишининг субстанциаллик, процессуаллик, акционаллик, атрибутивлик, темпораллик хусусиятларини акс эттирувчи лингвосемиотик белгилари ажратилиб, уларнинг тил тизими ва дискурс таркибида намоён бўлишини таъминловчи матн ҳосил қилувчи ва мазмун идрокига таъсир кўрсатувчи  коммуникатив-прагматик омиллар қатори аниқланган;
ўзбек ва француз халқ эртаклари дискурсида сеҳргарлик ва жоду рамзий фаолиятлари билан боғлиқ халқона магия турлари бажарадиган ҳимояловчи ва зиён етказувчи вазифаларни фарқлаш бўйича ҳаракат механизмлари ва атрибутларни ажратишга йўналтирилган тавсия ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбек ва француз эртакларида маданий рамзларнинг коммуникатив-прагматик роли мавзуси  юзасидан чиқарилган илмий натижалар асосида:
ўзбек ва француз эртакларида маданий рамзларнинг коммуникатив-прагматик роли мавзусидаги  француз ва ўзбек эртакларининг концептуал таҳлили натижаларидан Сорбонна Университети, Париж Академияси қошидаги Ўқитувчиларни тайёрлаш ва таълим миллий институти ўқитувчилари томонидан маданиятлараро мулоқот ва методика курсларида фойдаланилган (Сорбонна Университети, Париж Академияси қошидаги Ўқитувчиларни тайёрлаш ва таълим миллий институти илмий кутубхонасининг 2021 йил 24 майдаги 17-сон маълумотномаси). Натижада, талабаларнинг ўзбек халқи ва маданияти хусусидаги билимлари шаклланган, маданиятлараро мулоқотни ўргатиш методикаси юзасидан малака ва кўникмалари такомиллашган;
ўзбек ва француз эртакларида маданий рамзларнинг коммуникатив-прагматик роли мавзусидаги диссертациянинг тил ҳодисаларига лингвосемиотик ёндашув асосида халқ оғзаки ижодининг  рамзлилик хусусиятига оид таҳлилий ва назарий хулосалардан 2018-2020 йилларда амалга оширилган И-204-4-5 “Инглиз тили мутахассислик предметларидан ахборот-коммуникацион технологиялари асосида виртуал ресурслар яратиш ва ўқув жараёнига жорий этиш” номли инновацион тадқиқотлар лойиҳасининг ресурслар яратишга оид қисмида фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2021 йил 25 июндаги 1165/30.0201-сон маълумотномаси). Натижада, хорижий тил ўқитувчиларининг тил назарий асосларига доир билимларини ошириш ҳамда француз тилини ўргатишга мўлжалланган услубий қўлланмалар ишлаб чиқиш бўйича янги ёндашувларга эришилган;
оламнинг фольклорга оид манзараси  ва уни қардош бўлмаган халқлар оғзаки насрида намоён бўлиш жиҳатлари, жумладан, ўзбек ва француз фольклорида маданий рамзларга хос когнитив, миллий-маданий хусусиятлари таҳлилига оид хулосалардан 2016-2018 йилларга мўлжалланган “Европа иттифоқининг  ERASMUS+ дастури 561624 EPP-1-2015-1-UK-EPPKA 2CBHESP IMEP: “Internationalization and Modernization of Education and Processes in the Higher Education of Uzbekistan” номли лойиҳасининг таълимни замонавийлаштиришга оид қисмида фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2021 йил 25 июндаги 1166/30.0201-сон маълумотномаси). Натижада, ўқитувчиларда касбий маҳоратни ошириш  ҳамда  уларнинг коммуникатив ва педагогик қобилиятларини ривожлантиришга эришилган;
ўзбек эртакларидаги маданий рамзларнинг келиб чиқиши, уларга хос когнитив ва миллий-маданий хусусиятлар борасидаги хулосаларидан Самарқанд вилоят ҳокимлиги, Самарқанд вилояти мактабгача таълим бошқармаси ҳамда Самарқанд давлат чет тиллар институти ҳамкорлигида 2021 йил мартдан 2021 йил августгача амалга оширилган “Аудио эртаклар” номли инновацион илмий ишланма лойиҳасида фойдаланилган (Самарқанд вилояти мактабгача таълим бошқармасининг 2021 йил 7 сентябрдаги 02-08/20-1206-сон маълумотномаси). Натижада аудио китоб шаклида чиқарилган ўзбек эртакларининг француз тилига таржимаси мазмуний  самарадорлиги ошган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish