Янги Ўзбекистонни барпо этиш жараёнида таълим ва фан соҳаларини ривожлантиришга берилаётган улкан аҳамият ва самарали илмий фаолиятни қўллаб-қувватлашга яратилаётган қулай шарт-шароитлар илмий изланишлар олиб боришга қизиқишни янада кучайтирмоқда. Бу борада, жумладан олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар тайёрлаш ҳамда уларни аттестациядан ўтказишда диссертациялар мавзулари муҳим аҳамият касб этади.
Фан доктори (DSc) ва фалсафа доктори (PhD) илмий даражалари мавзуларини тасдиқлаш ваколати олий таълим ва илмий ташкилотлар кенгашларига юклатилган ҳолда уларни рўйхатдан ўтказиш ва эълон қилиб бориш ОАК томонидан амалга оширилиб келинмоқда.
Олий таълим ва илмий ташкилотлар кенгашлари қарорлари билан 2017-2021 йилларда тасдиқланган 20 мингдан ортиқ диссертациялар мавзулари рўйхатдан ўтказилди. Мавзуларнинг фан тармоқлари бўйича тақсимланишига кўра жами мавзуларнинг 45 фоизи аниқ-табиий, тиббиёт фанлари ва 55 фоизи ижтимоий-гуманитар фанлар улушига тўғри келади.
Рўйхатдан ўтказилган диссертация мавзулари бўйича қуйидаги умумий хулосаларга келиш мумкин: биринчидан, мавзулар мамлакатимизда фан ва технологияларни ривожлантиришнинг устувор йўналишларига мувофиқ шакллан-тирилган; иккинчидан, мавзулар иқтисодиёт тармоқлари ва ижтимоий соҳалар долзарб муаммоларининг илмий ечимларини асослашга йўналтирилган.
Самарали илмий фаолиятга қўлай шарт-шароит яратиш, изланувчиларни қўллаб-қувватлаш ва масалани тезкор ҳал этиш мақсадида диссертациялар мавзуларини рўйхатдан ўтказишда қатор қулайликлар яратилган, жумладан:
ҳужжатларни қабул қилиш ишлари тўлалигича рақамлаштирилган ҳолда МАВЗУ-R ахборот тизими орқали қабул қилиниши йўлга қўйилган;
олий таълим ва илмий ташкилотлар кенгашлари қарори билан мавзуларга ўзгартиришлар киритилган ҳолларда электрон тизим орқали улар қайта қабул қилиниб, уларни қайта рўйхатдан ўтказиш ишлари муддатида ташкил этилади;
мавзуларнинг рўйхатдан ўтказилгани (қайта ўтказилгани), ўтказилмагани (қайта ўтказилмагани) ҳамда эълон қилингани (эълон қилинмагани)дан қатъий назар малакавий имтиҳонларни топшириш, ишни илмий семинарларда муҳокама қилиш, шунингдек аттестация жараёнини давом эттириш мумкинлиги бўйича тўлиқ имконият яратилган.
Олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар тайёрлаш ҳамда уларни аттестациядан ўтказиш жараёнини оптимал ташкил қилиш, олий таълим ва илмий ташкилотларнинг академик мустақиллигини таъминлаш мақсадида амалдаги тартиб-қоидани такомиллаштириш юзасидан илмий жамоатчилик билан келишилган ҳолда диссертациялар мавзуларини рўйхатдан ўтказиш ва «OAK Бюллетени» журналида эълон қилиш амалиётини бекор қилиш бўйича таклиф ишлаб чиқилиб, низомларнинг янги таҳрири лойиҳаларига киритилди.
Мухтасар айтганда, изланувчилар томонидан бажарилаётган диссертация тадқиқотлари натижалари мамлакатимиз мустақиллигини мустаҳкамлаш, унинг жаҳон ҳамжамиятида обрў-эътиборини янада ошириш ва баркамол авлодни тарбиялашнинг муносиб илмий асосини яратишга бундан буён ҳам хизмат қилиб боради.

ОАК матбуот хизмати