Sayt test rejimida ishlamoqda

Ҳожиев Шоҳруҳ Тошпўлатовичнинг
 фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Маҳаллий иккиламчи ҳосил бўлган техноген чиқиндилардан фойдаланиш асосида мис ишлаб чиқариш шлакларини қайта ишлаш технологиясини такомиллаштириш», 05.02.01–“Машинасозликда материалшу-нослик. Қуймачилик. Металларга термик ва босим остида ишлов бериш. Қора, рангли ва ноёб металлар металлургияси. Камёб, нодир ва радиоактив элементлар технологияси (қуймачилик ва металларга ишлов бериш технологияси йўналиши)” ихтисослиги.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.3.PhD/T2385.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ислом Каримов номидаги Тошкент давлат техника университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат техника университети, DSc.03/30.12.2019.Т.03.04.
Илмий раҳбар: Бердияров Баҳриддин Тиловқабулович, техника фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Расмий оппонентлар: Дуняшин Николай Сергеевич, техника фанлари доктори, профессор; Толибов Беҳзод Иброҳимович, техника фанлари доктори, профессор в.б.
Етакчи ташкилот: Тошкент кимё технологиялари институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади маҳаллий иккиламчи ҳосил бўлган ва таркибида углерод сақлаган техноген чиқиндилардан тикловчи модда сифатида фойдаланиш асосида мис ишлаб чиқаришнинг конвертор шлакларини қайта ишлаш технологиясини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
    мис ишлаб чиқаришдаги суюқ конвертор шлакини таркибида углерод сақлаган маҳаллий иккиламчи ҳосил бўлган техноген чиқиндилар билан ўзаро таъсири натижасида шлакдаги магнетит миқдорининг камайиши аниқланган;
    суюқ конвертор шлакига таркибида углерод сақлаган маҳаллий тикловчи модда сифатида яроқсиз автомобил шиналари қўшилганда юқори ҳарорат туфайли автошина таркибидаги резина ва бошқа углеводородлар парчаланиб, жараёнда углерод, водород ва олтингугурт каби тикловчи моддалар ҳосил  бўлиши аниқланган;
    таркибида углерод сақлаган маҳаллий техноген чиқиндилар иштирокида суюқ конвертор шлакларини дастлабки тиклаш амалиёти ўтказилгандан сўнг уни яллиғ қайтарувчи эритиш печида миссизлантирилганда шлак билан чиқиб кетадиган мис миқдорини камайиши аниқланган;
    йириклиги 10-15 мм бўлган таркибида углерод сақлаган техноген чиқиндиларни тикловчи модда сифатида қўллаш орқали суюқ конвертор шлаклари билан тикловчи модданинг ўзаро таъсирлашув юзасининг катталашиши, тикловчи модданинг суюқ шлак ичига яхши ўзлашиши ва кейинги миссизлантириш жараёнида қайта ишланган шлак таркибидаги миснинг штейн таркибига ўтиш миқдорининг ортиши аниқланган.
III.    Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Маҳаллий иккиламчи ҳосил бўлган техноген чиқиндилардан фойдаланиш асосида мис ишлаб чиқариш шлакларини қайта ишлаш технологиясини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
    кейинги миссизлантириш жараёнида шлакдан мисни ажратиб олишни қийинлаштирувчи – магнетит моддасининг миқдорини камайтириш учун мис эритиш заводи конверторининг суюқ шлакларини таркибида углерод сақлаган техноген чиқиндилар билан қайта ишлаш технологияси жорий қилинган (“ОКМК” АЖ нинг 15 июль 2021 йилдаги № ХА-006062 сонли маълумотномаси). Бунинг натижасида эритма таркибидаги магнетит миқдорини 27 % га камайишига эришилган;
    мис бўйича печнинг ишлаб чиқариш унумдорлигини оширишга имкон берувчи таркибида углерод сақлаган техноген чиқиндилар ёрдамида дастлабки тиклаш амалиёти ўтказилган суюқ конвертор шлакларини яллиғ қайтарувчи печида миссизлантириш технологияси жорий этилган (“ОКМК” АЖ нинг 15 июль 2021 йилдаги № ХА-006062 сонли маълумотномаси). Жорий қилиш натижасида шлак билан миснинг йўқолишини 18,4 % га пасайтиришга эришилган;
суюқ конвертор шлаклари билан тикловчи модданинг ўзаро таъсирлашиш юзасини ошириш мақсадида йириклиги 10-15 мм бўлган таркибида углерод сақлаган техноген чиқиндилар ёрдамида суюқ конвертор шлакларини дастлаб металлургик ковшда қайта ишлаб магнетитни камайтириш, сўнгра яллиғ қайтарувчи печда миссизлантириш технологияси жорий қилинган (“ОКМК” АЖ нинг 15 июль 2021 йилдаги № ХА-006062 сонли маълумотномаси). Натижада шихтадан миснинг штейн таркибига ўтиш даражаси 0,4-0,5 % га ёки 96,8 % гача оширилган. Жорий этишдаги маблағ 6 452 450 000 сўмни ташкил этди.

Yangiliklarga obuna bo‘lish