Sayt test rejimida ishlamoqda

Собиров Қўзибой Эркиновичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи):  “Тут ипак қуртининг ингичка толали пиллаларини чувиш технологиясини такомиллаштириш” 05.06.02–“Тўқимачилик материаллари технологияси ва хомашёга дастлабки ишлов бериш” (техника фанлари)
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.3.PhD/T1845.
Илмий раҳбар: Ахмедов Жаҳонгир Адхамович, техника фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти, DSc.03/30.12.2019.T.08.01.
Расмий оппонентлар: Муқимов Мирабзал Мираюбович, техника фанлари доктори, профессор; Рахимов Алишер Юсупжонович техника фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон табиий толалар илмий тадқиқот институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Тут ипак қуртининг ингичка толали “Майин тола-1” ва “Майин тола-2” дурагайи пиллаларини технологик хусусиятларини тадқиқ қилиш ва улардан юқори сифатли “3А” синфига мос хом ипак чувиб олиш технологиясини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ингичка толали “Майин тола-1” ва “Майин тола-2” дурагай пиллаларни технологик ва қобиқ хусусиятларини инобатга олган ҳолда уларни чувишга тайёрлаш, пиллаларни ичини сув билан тўлдириш, серицинни юмшатиш, якка учини топиш, силкитиш ва чувиш технологик жараёнлари такомиллаштирилган;
чувиш жараёнида хом ипак сифатига таъсир этувчи таранглик кучи, толани ёпишганлик адгезия кучи, чувиш тезлиги омилларининг рационал қийматлари назарий аниқланган; 
ингичка толали “Майин тола-1” ва “Майин тола-2” дурагай пиллаларидан юқори сифатли “3А” синфига мос хом ипак ишлаб чиқаришнинг пиллаларни ичини сув билан тўлдириш, серицинни юмшатиш, якка учини топиш, силкитиш ва чувиш технологик параметрларининг рационал қийматлари ишлаб чиқилган;
тавсия этилаётган пиллаларни ичини сув билан тўлдириш, серицинни юмшатиш, якка учини топиш, силкитиш ва чувиш жараёнлари технологик режимларини хом ипакнинг сифатига ижобий таъсири илмий асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: Тут ипак қуртининг ингичка толали пиллаларини чувиш технологиясини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
тавсия этилган такомиллаштирилган технология «Ўзбекипаксаноат» уюшмаси  тасарруфидаги корхоналарида, жумладан, Хоразм вилояти Урганч шаҳар “XORAZM IPAGI” МЧЖ, Хива шаҳар “Khiva Silk Fabrik” Янгиариқ тумани “XORAZM PILLA XOLDING” МЧЖда жорий қилинган (“Ўзбекипаксаноат” уюшмасининг 2022 йил 27 январдаги 4-2/172-сонли маълумотномаси). Натижада, корхоналарда халқаро стандарт талабларига  мос ишлаб чиқарилаётган  “А” хом ипак сифат кўрсаткичлари яхшиланиб, халқаро стандарт талабларининг “3А” синфига мос юқори сифатли хом ипак олиш имконияти яратилган. Пиллаларни чувиш жараёнидаги  солиштирма сарфи 2,9 дан 2,7 гача қисқартирилиб, бир килограмм хом ипак ишлаб чиқариш учун кетадиган пилла хомашёсининг сарфи 6,91% га камайтирилишига эришилган

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish