Каримова Дилфузахон Икромовнанинг
фалсафа доктори (РhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Рамага шарнирли боғланган ишчи органларнинг ишлаш чуқурлиги барқарорлигини оширишнинг илмий-техник ечимлари», 05.07.01 – Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация машиналари. Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация ишларини механизациялаш (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.2.PhD/Т2316
Илмий раҳбар: Тўхтақўзиев Абдусалим, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса (муассасалар) номи: Андижон қишлоқ хўжалиги ва агротехнологиялар институти ва Қишлоқ хўжалигини механизациялаш илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Андижон қишлоқ хўжалиги ва агротехнологиялар институти, PhD.05/30.06.2021.T.126.02
Расмий оппонентлар: Бойбобоев Набижон Ғуломович, техника фанлари доктори, профессор; Эрматов Қобилжон Мўминович, техника фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот:“Наманган мухандислик технологиялар институти”
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади тупроққа ишлов бериш машиналарининг рама билан шарнирли боғланган ишчи органларнинг ишлов бериш чуқурлиги бўйича барқарор ҳаракатини таъминлаш ва унга тупроқни физик-механик хоссалари ҳамда агрегат ҳаракат тезлигини таъсирини камайтириш ёки бартараф этиш йўли билан ерларга ва экинлар қатор оралари тупроғига ишлов бериш сифатини ошириш, машиналарнинг материал-энергияҳажмдорлигини камайтиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
тупроққа ишлов бериш машиналари ишчи органларини рама билан шарнирли боғлайдиган осиш механизмларининг классификацияси уларнинг тури, уларга ўрнатилган ишчи органларнинг сони, улар таянч қурилма ва босим пружинасига эга эканлиги ёки эга эмаслигини ҳисобга олган ҳолда ишлаб чиқилган;
рамага шарнирли бириктирилган ишчи органларнинг ишлов бериш чуқурлиги барқарорлигини ифодаловчи математик моделлар ва аналитик боғланишлар тупроқнинг бикирлиги ва қовушоқлигини ҳамда агрегат ҳаракат тезлигини ҳисобга олган ҳолда келтириб чиқарилган;
рамага шарнирли бириктирилган ишчи органларнинг ишлов бериш чуқурлиги барқарорлигини таъминлаш бўйича ишлаб чиқилган илмий-техник ечимлар ушбу кўрсаткичларга тупроқнинг физик-механик хоссалари (намлиги, зичлиги ва қаттиқлиги) ҳамда агрегат ҳаракат тезлигининг ўзгаришлари таъсир кўрсатмаслиги шарти ҳисобга олиниб ишлаб чиқилган;
ишлаб чиқилган илмий-техник ечимлар параметрларининг мақбул қийматлари иш органларининг белгиланган ишлов бериш чуқурлигига ботиб ишлаши ва шу чуқурликда барқарор юришини ифодаловчи тажрибавий боғланишлар асосида аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Рамага шарнирли боғланган ишчи органларнинг ишлаш чуқурлиги барқарорлигини оширишнинг илмий-техник ечимлари бўйича олинган натижалар асосида:
ишчи органларнинг секциялари такомиллаштирилган тажрибавий култиватор Андижон вилояти Балиқчи ва Избоскан туманлари фермер хўжаликларида жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 27 сентябрдаги 02/023-3911-сон маълумотномаси). Натижада қатор ораларига ишлов бериш сифати ошган ва ҳар бир гектар ишлов берилган майдон ҳисобига иш унуми 11,73 фоизга ортган ва меҳнат сарфи 10,34 фоизга камайган;
тишли юмшаткичлари такомиллаштирилган пушталарга ишлов берадиган қурилманинг тажриба нусхаси Андижон вилояти Балиқчи, Андижон ва Избоскан туман фермер хўжаликларига жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 27 сентябрдаги 02/023-3911-сон маълумотномаси). Натижада пушталарга экиш олдидан ишлов беришда қўлланганда қурилманинг иш кўрсаткичлари агротехника талабларига тўлиқ жавоб берган;
ишлаб чиқилган иш органларининг секциялари такомиллаштирилган тажрибавий култиватор ва тишли юмшаткичлари такомиллаштирилган пушталарга ишлов берадиган қурилманинг саноат нусхаларини ишлаб чиқиш ҳамда тайёрлаш учун лойиҳа-конструкторлик ҳужжатлари (техникавий шартлар ва чизмалар) «BMKB-Agromash» АЖ да лойиҳалаш жараёнига жорий этилган Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 27 сентябрдаги 02/023-3911-сон маълумотномаси). Натижада иш органларининг секциялари такомиллаштирилган тажрибавий култиватор ва тишли юмшаткичлари такомиллаштирилган пушталарга ишлов берадиган қурилма ишлаб чиқариш имкони яратилган.