Исламова Динара Азаматовнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Бадиий асар тилидаги транспозитив сўзларнинг функционал-семантик хусусиятлари”, 10.00.01 – Ўзбек тили (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.1.PhD/Fil684.
Илмий раҳбар: Элтазаров Жўлибой Данабоевич, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд Давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети, DSc.03/30.12.2019.Fil.02.03.
Расмий оппонентлар: Ўринбаева Дилбар Базаровна, филология фанлари доктори; Тожиев Олимжон Мўйдинович, филология фанлари номзоди.  
Етакчи ташкилот: Фарғона давлат университети
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади оламнинг миллий-маданий манзараси ва уни бадиий матнда репрезентацияловчи транспозицион тил бирликларини функционал-семантик ва когнитив-лингвомаданий жиҳатдан очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
ўзбек тилига хос оламнинг лисоний манзараси ҳамда оламнинг бадиий манзарасининг муҳим лисоний, лингвомаданий ва лингвокогнитив параметрлари аниқланиб, ОЛМ ва ОБМ ўртасидаги ўзаро алоқаларнинг  нарса-белги-ҳодиса бирлиги шаклидаги тафаккурий ҳамда унинг тилдаги тушунча-концепт-тил шаклидаги маъновий жиҳатлари очиб берилган; 
оламнинг бадиий манзараси ҳамда бадиий матннинг лингвопоэтик, функционал-семантик, лексик-грамматик ва услубий хусусиятлари ҳамда бадиий матнда оламнинг миллий манзарасини тасвирлашнинг лисоний ва нутқий механизмлари аниқланган; 
сўз туркумларининг бадиий матндаги концептуал ахборотнинг ифодалашидаги семантик, услубий ва лексикологик салоҳияти, транспозитив сўзлар орқали ифодаланган концептларнинг оламнинг бадиий манзарасини воқеланишдаги информатив жиҳатдан моддийлашиши, эстетик жиҳатдан актуаллашиши, прагматик жиҳатдан индивидуаллашиши ва ахлоқий-этик меъёрлашиши далилланган; 
насрий ва шеърий бадиий матнларда оламнинг миллий-маданий манзарасини ифодаловчи субстантив, адъектив, нумератив, прономинатив, адвербиал, вербал, эссив вазифада келган транспозитив бирликлар аниқланиб, транспозицион сўз қўллашнинг услубий ва функционал-грамматик ҳодиса сифатидаги лисоний қиймати баҳоланган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Бадиий матнда тил бирликларининг транспозитив қўлланилишини когнитив ва лингвомаданий таҳлил қилиш натижасида қўлга киритилган назарий ва амалий натижалар асосида:
фольклор ва ёзма адабиётдаги ижодкорлар бадиий маҳоратини белгилашда уларнинг лисоний салоҳияти параметрларини ҳисобга олиш, тил ифода-тасвир воситалари ва лексик-семантик бойликларини ўзлаштиришга оид хулосалардан ФА-Ф1-ГОО2 рақамли “Қорақалпоқ фольклори ва адабиёти жанрларининг назарий масалаларини тадқиқ этиш” номли фундаментал тадқиқот лойиҳасида фойдаланилган (ЎзР ФА Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар тадқиқот институтининг 2021 йил 15 июлдаги 17.01/165-сон маълумотномаси). Натижада, адабий анъаналар орқали тажриба ва бадиий маҳоратни ошириш йўл-йўриқлари ҳақидаги назарий фикр ва амалий тавсиялардан, бадиий асар матнида кўчимлар ва транспозитив қўллашнинг асарнинг бадиий-эстетик хусусиятларига таъсирини аниқланганлиги лойиҳа доирасида яратилган дарслик ва луғатларнинг такомиллаштирилишига хизмат қилган;
транспозитив ифода-тасвир воситалари ҳамда сўз қўллаш ижодкор индивидуал бадиий нутқи ҳамда услубининг кўрсаткичи сифатида белгилашга оид хулосаларидан ФА-Ф-1-005 рақамли “Қорақалпоқ фольклоршунослиги ва адабиётшунослиги тарихини тадқиқ этиш” номли фундаментал тадқиқот лойиҳасида фойдаланилган (ЎзР ФА Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар тадқиқот институтининг 2021 йил 12 июлдаги 17.01/160-сон маълумотномаси). Натижада, талабалар уч машҳур ўзбек адиблари асарлари тили таҳлили намуналари доирасида ижодкор индивидуал маҳорати бўйича маълумотларга эга бўлишган;
тадқиқот хулосаларидан Туркия Республикаси Фират университети “Ҳозирги туркий тиллар ва адабиётлар” кафедрасида “Çağdaş Özbek Edebiyatı”, “Özbek Türkçesi Grameri” фанлари бўйича дарслик, ўқув қўлланмалари тайёрлашда фойдаланилган (Туркия Республикаси Фират университети “Ҳозирги туркий тиллар ва адабиётлар” кафедрасининг бу хусусда берилган тегишли маълумотномаси). Натижада кафедрада ўтилаётган  ўзбек тили ва адабиёти фанларининг дарс сифати ошган, талабаларнинг дарс материалларини ўзлаштирилишига хизмат қилган;
Ўзбекистон Республикаси Ёзувчилар уюшмасининг ёш ижодкорлар билан ишлаш йўналишидаги фаолияти ва тадбирларида, жумладан, бадиий ижод кишисининг лисоний ва  ижодий салоҳияти ҳамда маҳорати, уларни шакллантириш йўл-йўриқлари ҳақидаги тушунча ва тасаввурлардан ижодий семинар ва мунозараларда фойдаланилган (Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси Бошқарувининг 2021 йил 27 июлдаги 01-03/95-6-сон маълумотномаси). Натижада, ёзувчилар уюшмасида ижодкор ёшлар билан ишлашда қўл келган, ижодкорларнинг бадиий маҳорати ҳамда лисоний салоҳиятини оширишга хизмат қилган.