Худайбергенов Бахрам Куанышбаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Жиноят ишини қўзғатиш жиноят-процессуал институт сифатида», 12.00.09 – Жиноят процесси. Криминалистика, тезкор-қидирув ҳуқуқи ва суд экспертизаси (юридик фанлар).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.1.PhD/Yu513. 
Илмий раҳбар: Хидоятов Бахтияр Батирович, юридик фанлар номзоди, доцент. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат юридик университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат юридик университети, DSc.07/13.05.2020.Yu.22.03.
Расмий оппонентлар: Муродов Бахтиёржон Баходирович, юридик фанлар доктори, профессор; Рахмонова Сурайё Махмудовна, юридик фанлар доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратураси Академияси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молиқ.
II. Тадқиқотнинг мақсади жиноят ишини қўзғатиш институтининг муаммоларини комплекс ўрганиш, шунингдек, олинган натижалар асосида қонунчилик ва ҳуқуқни қўллаш амалиётини такомиллаштириш бўйича назарий хулосалар, илмий асосланган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
терговчи, суриштирувчи ва терговга қадар текширувни амалга оширувчи мансабдор шахс томонидан жиноят ишини қўзғатиш тўғрисида чиқарилган қарорнинг кўчирма нусхаси қонунийлик ва асослантирилганликни текшириш учун жиноят ишини тергов қилиниши устидан назоратни амалга ошириши лозим бўлган прокурорга юборилиши шартлиги асослантирилган;
жиноят ишини қўзғатишни рад қилиш тўғрисида қарор қабул қилиш ҳуқуқига эга шахслар тоифасига терговга қадар текширувни амалга оширувчи мансабдор шахсни киритиш ҳамда шахс ёки унинг қилмиши эълон қилинган амнистия актига дахлдорлиги аниқланганда фақат суд томонидан жиноят ишини қўзғатишни рад этиши шартлиги ва процессуал тартиби асослантирилган;
терговчи, суриштирувчи ва терговга қадар текширувни амалга оширувчи мансабдор шахс томонидан жиноят ишини қўзғатиш тўғрисида қарор қабул қилиниши ҳамда белгиланган тартибда терговга тегишлилигига кўра бошқа тергов ёки суриштирув органига юборилиши мумкинлиги асослантирилган;
жиноят ишини қўзғатиш босқичида прокурор назоратини таъминлаш мақсадида прокурор жиноят ишини қўзғатиш тўғрисидаги қарорни бекор қилиши ва иш қўзғатишни рад қилиши ёки рад қилиш тўғрисидаги қарорни бекор қилиши ва айни вақтда иш қўзғатишга ваколатли эканлиги асослантирилган.
IV. Тадқиқот натижаларини жорий қилиниши:
Жиноят ишини қўзғатиш институтини тадқиқ этиш натижалари асосида:
терговчи, суриштирувчи ва терговга қадар текширувни амалга оширувчи мансабдор шахс томонидан жиноят ишини қўзғатиш тўғрисида чиқарилган қарорнинг кўчирма нусхаси қонунийлик ва асослантирилганликни текшириш учун жиноят ишини тергов қилиниши устидан назоратни амалга ошириши лозим бўлган прокурорга юборилиши шартлиги тўғрисидаги таклиф Ўзбекистон Республикасининг Жиноят-процессуал кодексининг 331-моддаси 3-қисмини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенати Коррупцияга қарши курашиш ва Суд-ҳуқуқ масалалари қўмитасининг 2021 йил 12 январдаги 06-15/31-сон далолатномаси). Мазкур таклифнинг жорий этилиши жиноят ишини қўзғатиш босқичида процессуал қарорлар қабул қилишда қонунийликни таъминлашга хизмат қилган;
жиноят ишини қўзғатишни рад қилиш тўғрисида қарор қабул қилиш ҳуқуқига эга шахслар тоифасига терговга қадар текширувни амалга оширувчи мансабдор шахсни киритиш ҳамда шахс ёки унинг қилмиши эълон қилинган амнистия актига дахлдорлиги аниқланганда фақат суд томонидан жиноят ишини қўзғатишни рад этиши шартлиги ва процессуал тартиби тўғрисидаги таклифлардан Ўзбекистон Республикасининг Жиноят-процессуал кодексининг 333-моддасини янги таҳрирда ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенати Коррупцияга қарши курашиш ва Суд-ҳуқуқ масалалари қўмитасининг 2021 йил 12 январдаги 06-15/31-сон далолатномаси). Мазкур таклифларнинг жорий этилиши  жиноят процесси иштирокчиларининг процессуал ҳуқуқларини аниқ белгилашда хизмат қилган;
терговчи, суриштирувчи ва терговга қадар текширувни амалга оширувчи мансабдор шахс томонидан жиноят ишини қўзғатиш тўғрисида қарор қабул қилиниши ҳамда белгиланган тартибда терговга тегишлилигига кўра бошқа тергов ёки суриштирув органига юборилиши юзасидан ишлаб чиқилган таклифлардан Ўзбекистон Республикасининг Жиноят-процессуал кодексининг 336-моддасини янги таҳрирда ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенати Коррупцияга қарши курашиш ва Суд-ҳуқуқ масалалари қўмитасининг 2021 йил 12 январдаги 06-15/31-сон далолатномаси). Мазкур таклифларнинг жорий этилиши жиноят ишини қўзғатиш босқичида дастлабки тергов ва суриштирув органлари томонидан процессуал ҳаракатларни амалга оширишнинг самарали механизмларини яратишга хизмат қилган;
жиноят ишини қўзғатиш босқичида прокурор назоратини таъминлаш мақсадида прокурор жиноят ишини қўзғатиш тўғрисидаги қарорни бекор қилиши ва иш қўзғатишни рад қилиши ёки рад қилиш тўғрисидаги қарорни бекор қилиши ва айни вақтда иш қўзғатишга ваколатли эканлиги тўғрисидаги таклифлардан Ўзбекистон Республикасининг Жиноят-процессуал кодексининг 337-моддасини янги таҳрирда ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенати Коррупцияга қарши курашиш ва Суд-ҳуқуқ масалалари қўмитасининг 2021 йил 12 январдаги 06-15/31-сон далолатномаси). Мазкур таклифларнинг жорий этилиши жиноят ишини қўзғатиш босқичида прокурор назоратини таъминлашга хизмат қилган.