Расулов Шомурод Махмудовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Эхинококкознинг замонавий эпидемиологик хусусиятлари ва унинг профилактик чора-тадбирларини такомиллаштириш (Қашқадарё вилояти ва Тошкент шаҳри мисолида)», 14.00.30 - Эпидемиология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.PhD/Tib998.
Илмий раҳбар: Матназарова Гулбаҳор Султановна, тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тиббиёт академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент тиббиёт академияси, Республика ихтисослаштирилган эпидемиология, микробиология, юқумли ва паразитар касалликлар илмий-амалий тиббиёт маркази, DSc.04/30.12.2019.Tib.30.01.
Расмий оппонентлар: Атабеков Нурмат Сатиниязович, тиббиёт фанлари доктори; Мадреимов Амет Мадреимович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Эхинококкознинг замонавий эпидемиологик хусусиятларини аниқлаш ва унинг профилактик чора-тадбирларини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
эхинококкоз касаллигини келтириб чиқарувчи асосий юқтириш омиллари бу итлар билан мулоқатда бўлиш, эхинококк тухумлари билан ифлосланган кўкатлар эканлиги аниқланган ва ушбу омилларнинг касалланиш кўрсаткичига таъсири асосланган;
эпидемик жиҳатдан хавфли ҳудудлар тоғ олди ҳудудлари аниқланган ва аҳоли гуруҳлари орасида эхинококкоз касаллигининг тарқалганлиги сероэпидемиологик (ИФТ – ELISA) текширув асосида исботланган;
аҳолининг эхинококкоз касаллигини қўзғатувчиси, касаллик манбаи, юқиш йўллари тўғрисидаги билим даражаси асосланган;
эхинококкоз касаллигида аҳолини билим даражасини ошириш орқали профилактик ва эпидемияга қарши чора-тадбирлар такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Эхинококкознинг замонавий эпидемиологик хусусиятлари ва унинг профилактик чора-тадбирларини такомиллаштириш бўйича олинган натижалар асосида:
эндемик ҳудудларидаги аҳолини сероэпидемиологик текширув бўйича тадқиқотнинг илмий натижалари асосида ишлаб чиқарилган «Эхинококкознинг тарқалганлиги, профилактикаси ва эпидемиологик назорати» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 4 февралдаги 8н-р/96-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома аҳоли орасида эхинококкоз касаллигининг тарқалганлигини серологик текширувлар натижасида эрта аниқлаш, олдини олиш чора-тадбирлари ва эпидемиологик назоратини тадбиқ қилиш имконини берган;
эхинококкознинг замонавий эпидемиологик хусусиятлари ва унинг профилактик чора-тадбирларини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Ўзбекистон Республикаси Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги хизмати, Қашқадарё вилояти ва Тошкент шаҳар бошқармалари амалиётига татбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 15 мартдаги 8н-з/95-сон маълумотномаси). Олинган илмий натижаларнинг амалиётга жорий қилиниши аҳоли орасида эхинококкоз касаллигининг тарқалганлигини серологик текширувлар натижасида эрта аниқлаш, олдини олиш чора-тадбирлари ва эпидемиологик назоратини тадбиқ қилиш, аҳолининг касалликни келтириб чиқарувчи асосий юқтириш омиллари, йўллари ва профилактикаси тўғрисида тушунчага эга бўлиши, эхинококкоз касаллигининг олдини олиш ва камайтириш имконини берган ва 2014 йилга нисбатан 2020 йил касалланиш 100000 аҳолига нисбатан 3,1 дан 1,3 яъни 58% камайтириш имконини берган.