Sayt test rejimida ishlamoqda

Нарзиев Набижон Нормуродовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон 

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўзбекларнинг анъанавий мулоқот маданияти (тарихий-этнологик тадқиқот)”, 07.00.07 – Этнография, этнология ва антропология (тарих фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.1.PhD/Tar63.
Илмий раҳбар: Аширов Адҳамжон Азимбаевич, тарих фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон миллий университети, DSc.03/30.12.2019.Tar.01.04.
Расмий оппонентлар: Абдуллаев Улуғбек Сайданович, тарих фанлари доктори, профессор; Қурбонова Манзила Боқиевна, тарих фанлари номзоди, доцент. 
Етакчи ташкилот номи: Наманган давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ўзбекларнинг анъанавий миллий мулоқот маданиятини тарихий-этнологик материаллар асосида очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
мулоқот маданияти табиий-географик ҳудуд, тил, дин, хўжалик (деҳқончилик, чорвачилик ва ҳунармандчилик) муносабатлари, урф-одатларга боғлиқ тарзда шаклланиши, яқинлик, ўзаро қўллаб-қувватлаш, бирдамлик ҳамда жамоавийликнинг эса норасмий ижтимоий уюштирувчи мезони эканлиги аниқланган;
ўзбек “мулоқот семиотикаси”нинг этник ва ҳудудий (Бухоро воҳаси ва Фарғона водийси) хусусиятлари оилавий ва жамоавий турмуш тарзи билан боғлиқ мулоқотнинг лексик, семантик ҳамда имо-ишора (тана ҳаракатлари)ларидаги рамзий белгилари орқали очиб берилган;
ўзбекларнинг оилавий ва қариндошлик муносабатлари Ғарб менталитетига хос бўлган бола билан бир чизиқда бўлиш концепциясидан фарқли тарзда фарзандни ўз доираси марказида ушлаб туриш анъаналарига асосланганлиги далилланган;
ижтимоий гуруҳлар ўртасидаги мулоқот маданиятининг локал ўзига хос структуравий жиҳатлари асосан вазият, сценарий, стратегия ҳамда андоза (модель) тизимларига боғлиқлиги асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Мавзу юзасидан ишлаб чиқилган хулосалар ва таклифлар асосида: 
оила аъзолари муносабатлари, шахслараро муносабатлар, яхши қўшничилик муносабатлари ва анъанавий оилавий қадриятларга ворисийлик асосида оила институтини мустаҳкамлашга оид маълумотлардан Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2020 йил 15 апрелдаги 228-сонли Қарори билан тасдиқланган “Ўзбекистон Республикаси Маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш вазирлиги тўғрисида”ги Низомнинг 3 боб, 12 банд “б” қисмида белгиланган вазифаларни амалга оширишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш вазирлигининг 2021 йил 13 ноябрдаги 02-02/2673-сон маълумотномаси). Натижалар маҳалла ва оилалардаги ижтимоий муносабатларни ўрганишнинг илмий таҳлилларини белгилаб олиш, миллий менталитетга зид бўлган ёт ғояларга қарши курашишга доир дастурларни ишлаб чиқишда хизмат қилган; 
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 31 декабрдаги “Узлуксиз маънавий тарбия концепциясини тасдиқлаш ва уни амалга ошириш чора-тадбирлар тўғрисида”ги 1059-сонли ҳамда 2020 йил 6 июлдаги “Умумий ўрта таълим муассасаларида “Тарбия” фанини босқичма-босқич амалиётга жорий этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 422-сонли Қарорлари асосида умумий ўрта таълим мактаблари ўқувчилари учун “Тарбия” фанининг ДТС, малака талаблари ва ўқув дастурлари яратишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Халқ таълими вазирлигининг 2021 йил 11 ноябрдаги 06-06/3-1492-сон маълумотномаси). Натижалар умумий ўрта таълим мактаблари ўқувчиларининг 7-синф “Тарбия” фанининг 4-боб “Муомала ва мулоқот асослари”; 19-мавзу: “Муомала учун зарур одоблар”; 20-мавзу: “Коммуникативлик – муваффақият калити”; 11-синф “Тарбия” фанининг 3-боб. 19–20-мавзулари: “Сурат ва сийрат”; 21–22-мавзулар ҳисобланган “Этикет”ни ёритишда фойдаланилган;
ўзбек мулоқот маданиятининг илмий-методологик тавсифи, мулоқот этикетларининг тарихий илдизлари, ўзбек оиласи ва унинг аъзолари орасидаги муносабатлардаги этник хусусиятлар, қариндошлик, қўшничилик ҳамда жамоавий муносабатлардаги мулоқот маданиятлари билан боғлиқ урф-одат ва маросимларнинг жамият маънавий ҳаётида тутган ўрни, унда кузатилган трансформацион жараёнларга оид илмий хулосалардан Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Oʻzbekiston tarixi” телеканали “Etno” кўрсатувини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон телерадиоканали” ДМнинг 2021 йил 09 ноябрдаги 02-40-1755-сон маълумотномаси). Натижада ўзбек мулоқот маданиятининг тарихий босқичларига назар ташлаш ва миллий этикет маданиятининг ўзига хослигини тарғиб этишга асос бўлган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish