Usmonov Shukurillo Yulbarsovichning

falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.

Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Kimyo korxonalaridagi rostlanadigan elektr yuritmali haydovchi mashinalarning energiya tejamkor ish rejimlari», 05.05.01–Energetika tizimlari va majmualari (texnika fanlari).

Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2017.2.PhD/T149.

Ilmiy rahbar: Aripov Nazirjon Mukaramovich, texnika fanlari doktori, professor.

Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Farg‘ona politexnika instituti.

IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Toshkent davlat texnika universiteti va «Ilmiy-texnika markazi» MChJ, DSc.27.06.2017.T.03.03.

Rasmiy opponentlar: Kamolov To‘lagan Sirojiddinovich, texnika fanlari doktori, professor; Xoxlov Vladimir Aleksandrovich, texnika fanlari doktori.

Yetakchi tashkilot: Buxoro muhandislik-texnologiya instituti.

Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.

II. Tadqiqotning maqsadi: kimyo korxonalaridagi rostlanadigan elektr yuritmali haydovchi mashinalarning energiya tejamkor rejimlarini ishlab chiqishdan iborat.

III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:

nasoslar, ventilyatorlar va kompressorlarning energiya tejamkorlik ish rejimlari, rostlanadigan elektr yuritmalarning tuzilmaviy sxemalari va boshqarish algoritmlari ishlab chiqilgan;

nasos stansiyalari samarali tuzilmasini yaratish uchun suv uzatishdagi muvozanatni ta’minlash asosida nasoslar guruhi quvvati isrofini chastotaga hamda nasoslar sonining o‘zaro nisbatiga bog‘liqligi aniqlangan;

ventilyatorli yuklamalar uchun ekstremal boshqarish tizimi asosida energiya tejamkor chastotaviy rostlanadigan asinxron elektr yuritmaning sxemasi takomillashtirilgan;

katta inersiyali ventilyatorni ishga tushirish tezlanishidagi dvigatel isishini kamaytirish uchun chastotaviy boshqarish asosida dvigatel` kuchlanishining qiymati va chastotasining analitik bog‘lanishi ishlab chiqilgan.

IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi:

Kimyo korxonalaridagi rostlanadigan elektr yuritmali haydovchi mashinalarning energiya tejamkor ish rejimlarini ishlab chiqish bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida:

chastotaviy rostlanadigan asinxron elektr yuritmali nasoslar, nasos stansiyalari, ventilyatorlar hamda kompressorlar va ularning sinxron dvigatelli yuritmalari uchun energiya va resurstejamkor ish rejimlari, texnologik uskunalari va yordamchi qurilmalarini modernizatsiyalash loyihasiga echimlar «Farg‘onaazot» AJ korxonasiga joriy qilingan («O‘zkimyosanoat» AJning 2017 yil 6 sentyabrdagi 03-4992/A-son ma’lumotnomasi). Ilmiy-tadqiqot natijalarining qo‘llanilishi korxonadagi haydovchi mashinalarning elektr iste’molini 6 % ga kamaytirish imkonini bergan;

mineral o‘g‘it ishlab chiqarishdagi suv aylanish sikli ventilyasiya uskunasining energiya tejamkor ish rejimlari «Farg‘onaazot» AJ korxonasiga joriy qilingan («O‘zkimyosanoat» AJning 2017 yil 6 sentyabrdagi 03-4992/A-son ma’lumotnomasi). Ilmiy-tadqiqot natijalarining qo‘llanilishi ventilyator elektr dvigatelini tarmoqdan iste’mol qilayotgan quvvatni 30 % ga kamaytirish imkonini bergan;

ventilyatorli yuklamalar uchun ekstremal boshqarish tizimi asosida energiya tejamkor chastotaviy rostlanadigan asinxron elektr yuritmaning takomillashtirilgan sxemasi F-2-3-4 «Elektr stansiyalar issiqlik o‘zgaruvchan yuklamalarini birgalikda oltingurgutli yoqilg‘ini yoqishda yuqori samarali energiya va resurstejamkor texnologiyalarni optimal boshqarish tizimi nazariyasini yaratish» grant loyihasida (2006–2011) turbomexanizmlarni chastotaviy elektr yuritmasi energetik ko‘rsatkichlari va tavsiflarini aniqlashda qo‘llanilgan (Fan va texnologiyalar agentligining 2017 yil 6 noyabrdagi FTA-02-11/1025-son ma’lumotnomasi). Ilmiy natijaning qo‘llanilishi ventilyator uskunalarini xizmat ko‘rsatish muddatini oshirish va texnologik jarayonlarda elektr energiya sarfini kamaytirish imkonini bergan.