Sayt test rejimida ishlamoqda

Мияссаров Исломбек Мағрип ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Кальций, магний хелати ва натрий хлорати асосида комплекс таъсир этувчи дефолиантлар олиш технологиясини ишлаб чиқиш», 02.00.13 – Ноорганик моддалар ва улар асосидаги материаллар технологияси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.4.PhD/Т2458.
Илмий раҳбар: Тоғашаров Ахат Салимович, техника фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Умумий ва ноорганик кимё институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Умумий ва ноорганик кимё институти, DSc.02/30.12.2019.K/T.35.01.
Расмий оппонентлар: Намазов Шафоат Саттарович, техника фанлари доктори, профессор, академик; Адилова Мохира Шавкатовна, техника фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: маҳаллий хомашёлар асосида кальций ва магнийларнинг комплекс тузларини синтези ва улар асосида янги кам заҳарли, хлоратли дефолиантлар олиш технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
доломит ҳамда ЭДТАдан кальций ва магнийларнинг хелатли бирикмаларини олиш жараёнининг мақбул технологик кўрсаткичлари аниқланиб, унга кўра ЭДТАнинг концентрацияси 35%, доломитни ЭДТАга моль нисбати 1:1, жараёндаги ҳарорат 65±5 °С, кальций ва магнийларнинг хелатли бирикмаларини ҳосил бўлиш даражаси 97.2% лиги исботланган;
ишлаб чиқариш амалиётидаги технологик параметрларни ўрнатиш учун кальций ва магнийларнинг хелатли бирикмаларини реологик хоссалари аниқланиб, уларни олиш технологияси ишлаб чиқилган;
илк бор натрий хлорати, карбамид, кальций-магний ацетати, кальций ва кальций-магний хелатлари иштирок этган 8та мураккаб сувли тизимлардаги компонентларнинг ўзаро таъсири, уларнинг политермик эрувчанлик ва «таркиб-хосса» диаграммалари қурилган;
натрий хлоратининг монокарбамиди, кальций-магний ацетати, кальций ва кальций-магний хелатлари асосида комплекс таъсир этувчи дефолиантлар олиш технологияси ишлаб чиқилган;
олинган «МикроДЕФ» дефолиантининг таркиби кимёвий ва физик-кимёвий усуллар ёрдамида таркибида 38,3% NаClO3, 21,64% CO(NH2)2 ва 0,09% кальций магний хелати сақлаши аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Кальций ва магнийлари бўлган рудадан фойдаланган ҳолда  олинган кальций-магнийнинг комплекс тузлари ва комплекс таъсирга эга дефолиантлар олиш технологиясини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
натрий хлоратнинг монокарбамиди ва кальций магнийларнинг комплекс тузи асосида таклиф этилган дефолианти Тошкент вилояти фермер хўжаликларида кенг пахта майдонларида жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 28 сентабрдаги 02/025-3927-сон маълумотномаси). Натижада, ушбу препаратларни ўрта толали ғўза навларига 50-60% кўсаклар очилганда, дефолиант сифатида 6,0-7,0 л/га миқдорида қўллашни тавсия этиш ва кўсакларни очилиши 90,5% ни, баргларни тўкилиши 87,6% ни ташкил этиб, ўсимликка юмшоқ таъсири этиш имконини берган;
натрий хлоратнинг карбамиди ва кальцийнинг комплекс тузи асосида олинган препарати Тошкент вилояти фермер хўжаликларида кенг пахта майдонларида жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 28 сентабрдаги 02/025-3927-сон маълумотномаси). Натижада, ғўза баргларини тўкилишини ва кўсакларнинг пишиб очилишини тезлаштирувчи дефолиант, ҳозирда ишлатилаётган суюқ магний хлорат дефолиантига нисбатан пахтадан 1,8-2,5 ц/га ортиқ ҳосил олиш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish