Tashxodjaev Rustam Baxodirxodjaevichning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon
I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Uch klasterli kollinear bo‘linish mexanizmlari», 01.04.08–Atom yadrosi va elementar zarralar fizikasi, tezlashtiruvchi texnika (fizika-matematika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2017.1.PhD/FM28.
Ilmiy rahbar: Nasirov Avazbek Karimovich,fizika-matematika fanlari doktori, katta ilmiy xodim.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Yadro fizikasi instituti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasalar nomi, IK raqami: Yadro fizikasi instituti, Astronomiya instituti, O‘zbekiston Milliy universiteti, DSc.27.06.2017.FM/T.33.01.
Rasmiy opponentlar: Usmanov Pazliddin Nuritdinovich, fizika-matematika fanlari doktori, dotsent; Xugaev Avas Vasil`evich, fizika-matematika fanlari nomzodi.
Yetakchi tashkilot: Fizika-texnika instituti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: uch klasterli kollinear bo‘linish mexanizmlarini tavsiflovchi nazariy formalizmni rivojlantirish va bo‘linishning kollinearlikka olib keluvchi sababni aniqlashdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
haqiqiy uchga bo‘linish jarayonini tavsiflash uchun yangi uchtalik yadro sistemasi usuli ishlab chiqilgan va ayrim hollarda kollinear uchga bo‘linish tabiatda mavjudligi aniqlangan;
235U(nth,f) reaksiyada ketma-ket kollinear uchga bo‘linishda 82Ge+72Ni+82Ge kanali eng ehtimolli ekanligi topilgan;
132Sn yadrosining 72Ni+50Ca sistemasiga yaqin joylashishi bir vaqtda (yoki deyarli ketma-ket) kollinear uchga bo‘linish uchun juda muhimligi ko‘rsatilgan;
72Ni va 50Ca orasidagi bo‘linish to‘sig‘i 50Ca va 132Sn orasidagiga nisbatan balandroqligi ko‘rsatilgan;
uchtalik yadro sistemasining kollinear bo‘linishiga olib keluvchi uzulish arafasidagi boshlang‘ich shartlar topilgan va ularning bo‘linishi uchun muhimligi ko‘rsatilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi:
Uch klasterli kollinear bo‘linish mexanizmlarini tadqiq qilish asosida:
252Cf yadrosining o‘z-o‘zidan bo‘linishida 70Ni+50Ca+132Sn kanalining uch klasterga kollinear bo‘linishi ehtimolligi boshqa kanallarga nisbatan kattaroqligi xorijiy ilmiy jurnallarda (Journal of Physics G, 2017; Physical Review C, 2016; Physical Review C, 2017) kollinear uchga bo‘linish kanalini aniqlashda foydalanilgan. Ilmiy natijaning qo‘llanilishi og‘ir yadrolarning kollinear uchga bo‘linish mexanizmini aniqlashga xizmat qilgan;
252Cf yadrosining uchga bo‘linishida Ni va Sn orasidagi nisbiy masofa 24 fm dan katta bo‘lishi sistemaning nokollinear parchalanishiga olib kelishi mumkinligi xorijiy ilmiy jurnallarda (International Journal of Physics E, 2016; European Physical Journal A, 2017; Physical Review C, 2017) bo‘linishni kollinear yoxud nokollinearligini aniqlashda foydananilgan. Ilmiy natijaning qo‘llanilishi 252Cf yadrosining nokollinear uchga bo‘linish hollarini aniqlashga xizmat qilgan.