Sayt test rejimida ishlamoqda

Равшанова Гулара Пояновнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар:
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи номи): “Қашқадарё воҳасида совет ҳокимиятининг ўрнатилиши ва унга қарши қуролли ҳаракат (1920-1930 йиллар)”, 07.00.01 – Ўзбекистон тарихи (тарих фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В.2020.2.PhD/Tar677.
Илмий раҳбар: Эргашева Юлдуз Алимовна, тарих фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қарши давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қарши давлат университети.  PhD.03/27.02.2021.Tar.70.05.
Расмий оппонентлар: Шамсутдинов Рустамбек Темирович, тарих фанлари доктори, профессор; Хушвақов Наби Олимович, тарих фанлари номзоди.
Етакчи ташкилот: Термиз давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Қашқадарё воҳасида совет ҳокимиятининг ўрнатилиши ва мустаҳкамланишига қарши 1920-1930 йилларда олиб борилган қуролли ҳаракат тарихини ёритишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
Қашқадарё воҳасида амалга оширилган қуролли ҳаракат стихияли бўлмасдан, биринчи босқичда, совет ҳокимиятинг ўрнатилиши ва унга қарши кураш, ағдарилган амирни тахтга тиклаш бўлганлиги, иккинчи босқичда (1923-1930 йиллар) қаршилик ҳаракати миллий озодлик кураши поғонасига кўтарилганлиги исботланган;
умуммиллий озодлик ҳаракатларининг кучайишига катта ҳисса қўшган, воҳада “Аксилинқилобий ташкилот”ни тузиш жараёни ва истиқлолчилик ҳаракатларида бевосита иштирок этган ватанпарварларнинг номлари аниқлаштирилган;
“Аксилинқилобий ташкилот” фаолларининг катта қисми ўзига тўқ бойлар ва дин пешволари бўлиши билан бир пайтда, уларни совет ҳокимиятига хизмат қилган бир қатор маҳаллий раҳбарлар ҳамда аҳолининг барча қатлатлари қўллаб-қувватлагани очиб берилган;
совет ҳукуматининг қуролли ҳаракат қатнашчилари ва уларнинг яқинларига қарши олиб борган сиёсий-ҳарбий тадбирлари, тарғиботи, қишлоқларда тинч аҳолига нисбатан жазо чораларини қўллаши  (мол-мулки,  озиқ-овқат, ем-хашакнинг тортиб олиниши ва б.) каби салбий билан ҳолатлар воҳадаги ижтимоий муаммоларни янада кескинлашувига сабаб бўлганлиги исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Қашқадарё воҳасида совет ҳокимиятининг ўрнатилиши ва унга қарши қуролли ҳаракат (1920-1930) тарихи бўйича ишлаб чиқилган илмий хулоса ва таклифлар асосида:
Қашқадарё воҳасида совет ҳокимияти томонидан ХХ аср биринчи чорагида олиб борилган босқинчилик сиёсати ва амалиётига қарши маҳаллий аҳолини олиб борган кураши, маҳаллий халқ ичидан етишиб чиққан омма етакчилари, қўрбошилар ва уларнинг жанговор ҳаракатлари, душманга қарши олиб борган озодлик кураши ҳақидаги материаллар Қашқадарё тарихи ва маданияти давлат музейи, Қарши давлат университети тузилмасидаги Қатағон қурбонлари хотираси музейи экспозицион режаларни тузиш, кўргазмалар ташкил этиш ҳамда экскурсия матнларни янги ҳужжат ва материаллар билан бойитишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Қатағон қурбонлари хотираси Давлат музейининг 2021 йил 28 октябрдаги 208-сон маълумотномаси). Натижада Қашқадарё воҳасида совет ҳокимиятига қарши қуролли ҳаракатнинг бошланиши ва мағлубиятга учраш сабабларини асослаш ҳамда бу жараёнда фаол иштирок этган шахсларнинг ҳаёт фаолиятини кўрсатиб бериш имконини берган;
Қашқадарё воҳасидаги совет ҳокимиятига қарши қуролли ҳаракат тарихига оид натижалардан 2020-2021 йилларда якунланган 67-10/136 “Маданий мерос – энг олий қадрият” давлат грантида ишлатилган (Халқаро Амир Темур хайрия жамоат фонди Қашқадарё вилоят муассасасининг 2021 йил 22 ноябрдаги 28-сон маълумотномаси). Натижаларни амалиётга қўллаш қаршилик ҳаракати аъзоларининг фаолияти ҳақидаги янги ва қизиқарли маълумотларни ажратиб кўрсатиш имкониятини яратган;
Қашқадарё воҳасида 1920-1930 йилларда миллий-сиёсий озодлик ҳаракатига бошчилик қилган “Аксилинқилобий ташкилот” ва унинг фаолияти, қўрбошилар ва уларнинг жасоратлари, қаҳрамонликлари, фожиали тақдирлари Қашқадарё вилояти телерадиокомпаниясининг “Мозийдан садо” кўрсатуви сценарийсини тайёрлашда, шунингдек, “Мунозара” номли радио эшиттириши сценарийсини тузишда фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпаниясининг 2021 йил 11 ноябрдаги 04-15/2164-сон маълумотномаси). Натижада ушбу телекўрсатув ва эшиттиришларни мазмуни бойитишга хизмат қилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish