Жўраев Акрам Азамат ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Агрегатнинг бир ўтишида ғўза қаторлари орасида бўйлама пол ҳосил қиладиган қурилма параметрларини асослаш», 05.07.01 – «Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация машиналари. Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация ишларини механизациялаш» (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.1.PhD/Т2201.
Илмий раҳбар: Тўхтақўзиев Абдусалим, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институтининг Бухоро филиали.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти, PhD.03/30.06.2020.Т.111.02.
Расмий оппонентлар: Равшанов Ҳамроқул Амирқулович, техника фанлари доктори, доцент; Ғайбуллаев Бурхонжон Шерматжонович, техника фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), катта илмий ходим.
Етакчи ташкилот: «BMKB-Agromash» АЖ.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ғўза қаторлари орасида бўйлама пол ҳосил қилиш жараёнини агрегатнинг бир ўтишида амалга оширадиган қурилмани ишлаб чиқиш йўли билан агрегатнинг иш сифати ва унумини ошириш, энергия ва ресурстежамкорликни таъминлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
қўшимча ағдаргич сирт ва ҳимояловчи ғилоф билан жиҳозланган агрегатнинг бир ўтишида ғўза қаторлари орасида бўйлама пол ҳосил қиладиган қурилманинг конструкцияси ишлаб чиқилган ва технологик иш жараёни асосланган;
агрегатнинг бир ўтишида ғўза қаторлари орасида бўйлама пол ҳосил қиладиган қурилма ағдаргич сиртли иш органларининг параметрлари ғўза ниҳолларига шикаст етказмаслиги, энергия сарфи ҳамда иш органининг тортишга қаршилиги минимал бўлишини ҳисобга олинган ҳолда асосланган ва уларнинг ўзгариш чегаралари аниқланган;
қурилма силлиқлагич-зичлагичларининг ўрнатилиш бурчаклари ва унга бериладиган босим кучи бўйлама полнинг талаб даражасида зичланишини ҳисобга олган ҳолда аниқланган;
қурилма таянч текислигидан осиш мосламасининг пастки тақиш нуқталаригача бўлган тик масофа ағдаргич сиртли иш органларининг тупроққа белгиланган чуқурликка ботиши ва уларнинг бир текис ҳаракатланишини ҳисобга олган ҳолда асосланган;
қурилманинг мақбул параметрлари унинг агротехник ва энергетик иш кўрсаткичларига таъсирини баҳоловчи регрессия тенгламаларини биргаликда ечиш орқали аниқланган
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
агрегатнинг бир ўтишида ғўза қаторлари орасида бўйлама пол ҳосил қиладиган қурилманинг техник ечимига Ўзбекистон Республикаси Интеллектуал мулк агентлигининг фойдали моделга патенти олинган («Агрегатнинг бир ўтишида ғўза қаторлари орасида бўйлама пол ҳосил қилувчи қурилма», FAP 01646 - 2021 й.). Натижада, ғўза қаторлари орасида бўйлама пол ҳосил қилишда иш сифати ва унумини ошириш ҳамда энергия-материалҳажмдорликни камайтириш имкониятига эга бўлган қурилманинг конструкциясини ишлаб чиқиш имкони яратилган;
агрегатнинг бир ўтишида ғўза қаторлари орасида бўйлама пол ҳосил қиладиган қурилмани ишлаб чиқаришни ўзлаштириш учун лойиҳа-конструкторлик ҳужжатлари ва ҳисоблаш усуллари “ВМКВ-Agromash” АЖга жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 9 сентябрдаги 02/023-3678-сон маълумотномаси). Натижада, агрегатнинг бир ўтишида ғўза қаторлари орасида бўйлама пол ҳосил қиладиган қурилманинг саноат нусхаларини ишлаб чиқариш имкони яратилган;
ишлаб чиқилган ғўза қаторлари орасида бўйлама пол ҳосил қиладиган қурилма Бухоро вилоятининг Вобкент, Когон, Жондор ва Олот туманлари фермер хўжаликларида жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 9 сентябрдаги 02/023-3678-сон маълумотномаси). Натижада ғўза қаторлари орасида бўйлама пол ҳосил қилишда ёнилғи сарфи 25-30 фоизга камайган, иш унуми 1,5 мартагача ошган.