Xakimova Soxiba Ziyadulloevnaning
fan doktori (DSc) dissertatsiyasi ximoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Turli genezdagi dorsopatiyalrda og‘riq sindromining patogenezi, klinikasi, diagnostikasi ishlab chiqish» 14.00.13 - Nevrologiya (tibbiyot fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2021.1.DSc/Tib515.
Ilmiy raxbar: Djurabekova Aziza Toxirovna, tibbiyot fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Samarqand davlat tibbiyot instituti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Tibbiyot xodimlarining kasbiy malakasini rivojlantirish markazi, DSc.04/30.12.2019.Tib.31.01.
Rasmiy opponentlar: Raximbaeva Gulnora Sattarovna, tibbiyot fanlari doktori, professor; Axmadeeva Leyla Rinatovna, tibbiyot fanlari doktori, professor; Alikulova Nigora Abdukadirovna, tibbiyot fanlari doktori, professor.
Yetakchi tashkilot: Toshkent pediatriya tibbiyot instituti.
Dissertatsiyaning yunalishi: amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi. Optimallashtirilgan va tabaqalashtirilgan davolashni ishlab chiqish uchun turli xil etiologiyali dorsopatiyalarda surunkali og‘riq sindromining patogenetik, erta klinik va diagnostik xususiyatlarini boxolashdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
ilk bor  dorsopatiya bilan og‘rigan bemorlarda etiologik (kompression-ishemik, brusellyoz, revmatizm, gerpes) belgilari bo‘yicha surunkali og‘riq sindromining rivojlanish roli va xarakteri asoslangan;
kompression-ishemik, brusellyoz, revmatizm va gerpes genezli dorsopatiya bor bemorlarda mintaqaviy gemodinamikaning buzilish darajasi bilan bog‘liq bo‘lgan interleykin-1β  va CRB konsentratsiyasining oshishi aniqlangan; 
ilk bor dorsopatiya surunkali og‘riq sindromi bor bemorlarda periferik endoteliyaning funksional xolati axolangan va endotelin-1 konsentratsiyasi   miqdorining oshishi aniqlangan; 
ilk bor surunkali og‘rik sindromi kompression-ishemik, brusellyoz, revmatizm va gerpes genezli dorsopatiya bor bemorlarda og‘rik intensivligi bilan suyak-mushak chuqurligi va demielinizatsiya darajasi orasida bogliqlik aniqlangan;
ilk bor kompression-ishemik, brusellyoz, revmatik va gerpetik genezli dorsopatiya bor bemorlarda surunkali og‘riq sindromining rivojlanish bosqichlari aniqlangan;
surunkali og‘riq sindromining bosqichlarini hisobga olgan holda davolash usullari etiologik omilga asoslanib takomillashtirilgan;
ilk bor surunkali ogrik sindromi bilan kechuvchi turli xil etiopatogenetik xususiyatga ega bulgan radikulopatiyalar bilan ogrigan bemorlarning diagnostika va davolash yondashuvi optimallashtirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. 
Turli genezdagi dorsopatiyalarda surunkali og‘riq sindromining patogenezi, klinikasi, diagnostikasi va davolash bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida: 
turli xil dorsopatiyalarda surunkali og‘riq sindromini o‘rganish bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida ishlab chiqilgan "Turli xil geneze dorsopatiyasi bo‘lgan surunkali og‘riq sindromi bilan bemorlarning kliniko-psixotatologik va vegetativ xususiyatlari" nomli uslubiy tavsiyanomasi tasdiqlangan (Sog‘liqni saqlash vazirligining 2021 yil 7 avgustda 8n-z/274-son ma’lumotnomasi). Mazkur uslubiy tavsiyanoma turli xil ibtido tubidagi dorsopatiyada surunkali og‘riq sindromini tashxislashga va samarali davolashga imkonini bergan;
laboratoriya diagnostikasi ko‘rsatkichlari surunkali og‘riq sindromi bo‘lgan bemorlarda turli xil genezli dorsopatiyalarida olingan ilmiy natijalar asosida ishlab chiqilgan “Turli kelib chiqishi dorsopatiyalari bilan surunkali og‘riq sindromi bilan og‘rigan bemorlarda yallig‘lanish metamorfizmining laboratoriya diagnostikasi va endotelial disfunktsiya markerlari” tasdiqlangan uslubiy tavsiyalar (O‘zbekiston Sog‘liqni saqlash vazirligining 2021 yil 7 avgustdan 8n-z/274-son ma’lumotnomasi). Yallig‘lanish metamorfizmining laboratoriya diagnostikasi ko‘rsatkichlari va turli xil kelib chiqishi dorsopatiyalari bo‘lgan surunkali og‘riq sindromi bo‘lgan bemorlarda endotelial disfunktsiya belgilari periferik tomir to‘shagida yallig‘lanish jarayonining shakllanishini aniqlashga imkon berdi, bu esa tegishli taktikani tanlashga imkon berdi. bemorlarni boshqarish.
turli genezdagi dorsopatiyalarda surunkali og‘riq sindromini tashxislash va davolash mezonlarini qo‘llash bo‘yicha olib borilgan ilmiy tadqiqot natijalari amaliy sog‘liqni saqlash tizimiga, jumladan, Shahrisabz shahar tibbiyot birlashmasi, Jarqo‘rg‘on tumani tibbiyot birlashmasi amaliy faoliyatiga joriy etildi. Surxondaryo viloyati, Tojikiston Respublikasi Dushanbe shahridagi shahar yuqumli kasalliklar shifoxonasi, Buxoro shahridagi “Azizmed-Shifo” xususiy klinikasi amaliyotiga joriy etilgan (Sog‘liqni saqlash vazirligining 2021 yil 19 noyabrdagi 08-09/17929-son ma’lumotnomasi). Tadqiqot  natijalari  surunkali og‘riq sindromi bor bemorlarda yallig‘lanish jarayonining laborator tashxisoti va endoteliy disfunksiyasining markerlari periferik o‘zanda yallig‘lanish jarayonining shaklanishini aniqlab berib, bu esa o‘z navbatida bemorlarni davolash taktikasini tanlashga imkon beradi.