Sayt test rejimida ishlamoqda

Маматахунов Ёркин Абдураимжановичнинг фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
 
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): "Умумий ўрта таълим мактабларида физика фанини ўқитишда мустақил таълим жараёнларини ташкил этиш методларини такомиллаштириш”, 13.00.02 - Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (физика) (педагогика фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.3.PhD/Ped970.
Илмий раҳбар: Зайнабидинов Сирожиддин Зайнабидинович, физика-математика фанлари доктори, академик.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Андижон давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи: Наманган давлат университети, PhD.03/04.06.2020.Ped.76.02.
Расмий оппонентлар: Қурбонов Мирзаахмад, педагогика фанлари доктори, профессор; Болтаева Мухайё Лутфуллаевна, педагогика фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади умумий ўрта таълим мактабларида физика ўқитиш жараёнида ўқувчиларда мустақил таълим олиш кўникмаларини  шакллантириш ва ривожлантириш методларини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
физика фанидан индивидуал мустақил таълим олишнинг дидактик имкониятлари тайёр намуна асосида ўқувчилар ўзлаштирган билимларни “кўчириб ўтказиш”, ўрганилган объектларнинг турли хусусиятлари ҳақидаги ахборотларни қайта намоён қилишга доир репродуктив, индуктив ва дедуктив хулосалар чиқарувчи продуктив фаолият жараёнларини фаразли-муқобил фикрлашни шакллантиришга ёрдам берувчи дидактик талаблар билан уйғунлигини таъминлаш орқали аниқлаштирилган;
физикадан мустақил ишларни ўтказишда ахборот технологияларини қўллаш жараёнлари қайта тузиш - вариатив, эвристик, ижодий ҳамда компьютерли моделлар билан ишлашнинг оммавий, гуруҳий, индивидуал иш шаклларини бажариш жараёнида ўқувчиларнинг индивидуаллигини қўллаб-қувватлаш, виртуал лаборатория орқали тадқиқотчилик компетенцияларини шакллантиришнинг дидактик мослашувчан механизмини ишлаб чиқиш асосида такомиллаштирилган;
ўқувчиларнинг ўқув хариталари асосида дарслик билан ишлаш, тажриба ўтказиш жараёнини қўллаб-қувватлаш, табиий объектлар билан ишлаш каби психофизиологик ўзига хосликларини ҳисобга олиш асосида визуал материаллар билан ишлашга доир электрон турдаги чизма-тасвирий моделларни ассоциатив тасаввурларни кенгайтириш жараёнига босқичма-босқич қўллаш орқали такомиллаштирилган;
физикадан ўқувчиларнинг мустақил таълимини ташкил этишнинг дидактик таъминоти лаборатория, такрорлаш дарслари ва дарсдан ташқари жараёнда самарали қўллаш имконини берувчи кузатиш, расм асосида баён ёзиш, диалог ёзиш, полилог тузиш, ролли ва ишбоп ўйин, жуфтлик, кичик гуруҳларда ишлаш, лойиҳа, мунозара, тренинг каби интерфаол технологияларни виртуал таълим билан интегративлик даражасини кенгайтириш орқали такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Умумий ўрта таълим мактабларида физика фанини ўқитишда мустақил таълим жараёнларини ташкил этиш методларини такомиллаштириш бўйича илмий-тадқиқот натижалари асосида:
умумий ўрта таълим мактабларида физика фанини ўқитиш жараёнида ўқувчиларнинг индивидуал ва рефлексив ёндашувлар асосида мустақил таълим олиш кўникма, малакаларини шакллантириш ва ривожлантиришга қаратилган интеллектуал ўйинлар, бошқотирмалардан фойдаланиш усуллари ва шахсга йўналтирилган таълим парадигмаси тамойилларига асосланган физика кечаларини ташкил этиш ва ўтказиш технологияларини такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсиялардан “Ausbildung und Arbeit Plus GmbH” таълимни ривожлантириш маркази томонидан фойдаланилган (Ausbildung und Arbeit Plus GmbH Германия таълимни ривожлантириш марказининг 2020 йил 20 июлдаги 29.28207-сон маълумотномаси). Натижада индивидуал ва рефлексив ёндашувлар асосида мустақил таълим олиш кўникма, малакаларини шакллантириш ва ривожлантиришга қаратилган интеллектуал ўйинлар, бошқотирмалардан фойдаланиш усуларидан ўқувчиларнинг физика фани бўйича билимларини ўзлаштириш даражасининг оширилишига эришилган;
умумий ўрта таълим мактабларида физика ўқитиш жараёнида ўқувчиларнинг индивидуал ва рефлексив ёндашувлар асосида мустақил таълим олиш кўникма, малакаларини шакллантириш ва ривожлантиришга қаратилган дидиктик ўйинлар ва бошқотирмалардан фойдаланиш усуллари аниқланган ва такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсиялардан  “Физикавий лингвистика”, “Физик диктант” ўйинларининг модернизацияланган механизмини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Халқ таълими вазирлиги ҳузуридаги Республика таълим марказининг 2021 йил 6 апрелдаги 1/11-02/02-388-сон маълумотномаси). Натижада индивидуал ва рефлексив ёндашувлар асосида мустақил таълим олиш кўникма, малакаларини шакллантириш ва ривожлантиришга қаратилган дидактик ўйинлар, бошқотирмалардан фойдаланиш усуларидан ўқувчиларнинг физика фани бўйича билимларини ўзлаштириш даражасининг оширилишига эришилган;
яримўтказгичли асбоблар (диод, транзистор) ва уларнинг техникада қўлланиши мавзуси учун “Яримўтказгичли диодлар” виртуал модели, Бутун олам тортишиш қонуни мавзуси учун “Бутун олам тортишиш қонуни” виртуал лабораторияси, синфлар бўйича ҳар бир боб якунида мустақил таълимни ташкил этиш орқали илмий билишга қизиқтириш кўникма ва малакаларини шакллантириш ва ривожлантиришда қўшимча фойдаланиш учун “Нобель мукофоти соҳиблари” номли электрон ўқув қўлланма ва  дастурлардан ҳамда Visual Basic-6.0 дастурида “Ёруғлик интерференцияси ва дифракцияси” мавзусини мустақил ўрганишнинг динамик хусусиятларини ахборот комуникацион воситалар интеграцияси ва концептуал тавсиялар асосида такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсиялардан ИТД А-1-26 рақамли “Узлуксиз таълим тизимида физика ўқитишни эҳтимолий-статистик ғоя ва тушунчаларни шакллантириш асосида такомиллаштириш ва унга оид услубий қўлланма тайёрлаш” (2015-2017 йй.) илмий-амалий лойиҳасида фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил  19 январдаги 89-03-281-сон маълумотномаси). Натижада умумий ўрта таълим мактаблари ўқувчиларида масофавий таълим олиш ва мустақил ишлаш кўникма ва малакаларининг янада ривожланишига эришилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish