Хасилбеков Ахназар Ядгаровичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
«Қўй жунини механик тозалашнинг амалий ва илмий асосларини такомиллаштириш», 06.02.03–Хусусий зоотехния. Чорвачилик маҳсулотларини ишлаб чиқариш технологияси (қишлоқ хўжалик фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.1.PhD/Qx7
Илмий раҳбар: Юсупов Суръатбек Юнусович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд қишлоқ хўжалик институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Самарқанд қишлоқ хўжалик институти ва Чорвачилик, парандачилик ва балиқчилик илмий-тадқиқот институти ҳузуридаги DSc.27.06.2017. Qx/V.12.02.
Расмий оппонентлар: Дўстмухаммад Холмирзаев, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, профессор; Адҳам Газиев, қишлоқ хўжалиги фанлари номзоди.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат аграр университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбекистоннинг турли минтақаларидаги иқлим шароитлардаги деҳқон ва чорвачилик фермер хўжаликларида тайёрланадиган жун сифатини ошириш, жунга бирламчи ишлов бериш техник қурилмани яратиш ҳамда унинг асосий параметрларини илмий ва амалий жиҳатдан асослашдан иборат.
Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор шахсий ёрдамчи, кўп тармоқли деҳқон ва чорвачилик фермер хўжаликларида урчитилаётган қўйлар жунининг ўсимлик қолдиқлари, уларнинг ёпишқоқ уруғлари ва бошқа ёт жинслар билан ифлосланиш даражаси ва сабаблари аниқланган;
ифлосланган ва тозаланган жуннинг физик-механик хусусиятлари ва ифлосланишига таъсир этувчи омиллар аниқланган;
ифлосланган дағал жунни бирламчи тозалаш аппарати, жунни синфлаш ва саралаш столининг конструктив схемаси ишлаб чиқилган ва тажриба-синов модели яратилган;
жунни бирламчи тозалаш аппаратининг ишлаб чиқиш тажриба-синовлари натижаларига асосан мақбул параметрлари аниқланган.
Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Турли даражада ифлосланган дағал жунни тозалаш жараёнини такомиллаштириш ва уларнинг сифат кўрсаткичларини яхшилаш бўйича олинган натижалар асосида:
«Жунни синфлаш ва бирламчи тозалаш столини ишлаб чиқаришга жорий этиш бўйича» ва «Жун тозалаш аппаратида ифлосланган жунни тозалаш бўйича” шахсий ёрдамчи, деҳқон ва фермер хўжаликларида жорий этиш учун тавсиялар ишлаб чиқилган («Qzbek qorako\'li» компаниясининг 10 февралдаги №39/01.09-сонли маълумотномаси). Илмий натижалар асосида қўйчилик хўжаликларининг жун қирқиш пунктларида ифлосланган жунни тозалаш жараёнининг амалга оширилишида ифлосланган жунларнинг тозаланиш даражаси 85-95% га самарадорликка эришилган;
яратилган жун тозалаш аппарати технологик кўрсаткичларини аниқлаш натижалари Самарқанд ва Жиззах вилояти қўйчилик хўжаликларига жорий этилган (Далолатнома 15.04.2006 й., 20.04.2007 й, 15.05.2014 й.). Бунда ифлосланган жунлар толаларининг табиий узунликлари сақланиши 60-80 мм, аппаратнинг иш унуми соатига 15-18 кг.ни ташкил қилган ва йиллик иқтисодий самара 1485388 сўмни ташкил этган.