Махкамбоев Комил Абдулхақовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи):“Корхоналар иқтисодий салоҳияти самарадорлиги таҳлили ва рейтингини баҳолашни такомиллаштириш” 08.00.08 – “Бухгалтерия ҳисоби, иқтисодий таҳлил ва аудит” (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам:B2020.1.PhD/Iqt1241.
Илмий раҳбар: Пардаев Мамаюнус Қаршибоевич, иқтисодиёт фанлари доктори,профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат иқтисодиёт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети, DSc.03/10.12.2019.I.16.01.
Расмий оппонентлар: Ризаев Нурбек Қодирович, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент;Бабахалов Норбута Эшназарович, иқтисодиёт фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон бухгалтерлар ва аудиторлар миллий ассоциацияси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади корхоналар иқтисодий салоҳияти самарадорлиги таҳлили ва рейтингини баҳолашни такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
автотранспорт корхоналарида ташиш жараёнида сарфланадиган самарадорлик кўрсаткичлари таркибига “энергия (ёқилғи) самарадорлиги”, “материаллар самарадорлиги”, “меҳнат харажатлари самарадорлиги” ва “битта автобуснинг бир вақт бирлигида ташилган йўловчилар ҳажми” кўрсаткичларини киритиш таклиф этилган;
автомобиль транспорти корхоналари иқтисодий салоҳияти самарадорлигини ҳудуд аҳолиси ва йўловчи ташишда банд бўлган ходимлар сони бўйича аниқлаш имконини берадиган самарадорлик кўрсаткичлари (“йўловчилар билан аҳолини қамраб олиш даражаси”, “йўловчи оборотининг ҳудуд аҳолиси билан таъминланганлик даражаси”, “йўловчи ташиш соҳасида банд бўлган ходимлар меҳнат унумдорлиги” ва “ҳар бир автобуснинг йўловчи ташиш ходимлари билан таъминланганлик даражаси”) такомиллаштирилган;
рейтинг кўрсаткичларининг вазнини аниқлаш мақсадида автомобиль транспорти корхоналари иқтисодий самарадорлигининг ўртача рейтингини корхонанинг ҳар бир кўрсаткич бўйича рейтингдаги ўринларни жамлаш асосида аниқлаш таклиф этилган;
автомобиль транспортикорхоналарининг иқтисодий салоҳият рейтингини “йўловчи ташувчи автобомиллар сони”, “йўловчи ташувчи автомобиллар ўртача қуввати” ва “ҳайдовчилар сони” кўрсаткичларини моҳиятлилик коэффициенти асосида аниқлашнинг мақсадга мувофиқлиги асосланган.
IV. Тaдқиқoт нaтижaлaрининг жoрий қилиниши.
Корхоналар иқтисодий салоҳияти самарадорлигини таҳлил қилиш ва рейтингини баҳолашни такомиллаштириш йўллари бўйича олинган илмий натижалар асосида:
автотранспорт корхоналарида ташиш жараёнида сарфланадиган самарадорлик кўрсаткичлари таркибига “энергия (ёқилғи) самарадорлиги”, “материаллар самарадорлиги”, “меҳнат харажатлари самарадорлиги” ва “битта автобуснинг бир вақт бирлигида ташиган йўловчилари ҳажми” кўрсаткичларини киритиш бўйича таклифи “Тошшахартрансхизмат” АЖ томонидан амалиётга тадбиқ этиш учун қабул қилинган (Тошкент шахар ҳокимлиги “Тошшахартрансхизмат” акциядорлик жамиятининг 2021 йил 5 апрелдаги 2-16/85-сон маълумотномаси). Ушбу тавсиянинг амалиётга жорий қилиниши натижасида автомобиль транспорти корхоналари фаолияти самарадорлигини, шу жумладан, уларнинг иқтисодий салоҳиятини ифодаловчи кўрсаткичларни таҳлил қилиш ва шу асосда иқтисодий жиҳатдан асосланган бошқарув қарорларини қабул қилиш имконияти яратилган;
автомобиль транспорти корхоналари иқтисодий салоҳияти самарадорлигини ҳудуд аҳолиси ва йўловчи ташишда банд бўлган ходимлар сони бўйича аниқлаш имконини берадиган самарадорлик кўрсаткичлари такомиллаштирилган (Тошкент шахар ҳокимлиги “Тошшахартрансхизмат” акциядорлик жамиятининг 2021 йил 5 апрелдаги 2-16/85-сон маълумотномаси). Ушбу тавсиянинг амалиётга жорий қилиниши, автомобиль транспорти корхоналари иқтисодий салоҳияти самарадорлигини оширишнинг ички имкониятларини аниқлаш, ҳар бир омилнинг таъсирини реал баҳолаш ва улар асосида таъсирчан бошқарув қарорларини қабул қилиш имконияти яратилган;
автомобиль транспорти корхоналари фаолияти иқтисодий самарадорлиги рейтингини корхонанинг ҳар бир кўрсаткичи бўйича ўринларни жамлаш асосида аниқлаш бўйича таклифи “Тошшахартрансхизмат” АЖ томонидан амалиётга тадбиқ этиш учун қабул қилинган (Тошкент шахар ҳокимлиги “Тошшахартрансхизмат” акциядорлик жамиятининг 2021 йил 5 апрелдаги 2-16/85-сон маълумотномаси). автомобиль транспорти корхоналари иқтисодий салоҳиятининг натижадорлиги, даромадлилиги ва рентабеллиги билан боғлиқ кўрсаткичлар бўйича рейтинги алоҳида субъектларда аниқланиб, уларнинг эгаллаган ўринларини қиёсий таҳлил қилиш имконияти яратилган;
автомобиль транспорти корхоналарининг иқтисодий салоҳият рейтингини “йўловчи ташувчи автобомиллар сони”, “йўловчи ташувчи автомобиллар ўртача қуввати” ва “ҳайдовчилар сони” кўрсаткичларини моҳиятлилик коэффициенти асосида аниқлаш бўйича таклифи “Тошшахартрансхизмат” АЖ томонидан амалиётга жорий қилиш учун қабул қилинган (Тошкент шахар ҳокимлиги “Тошшахартрансхизмат” акциядорлик жамиятининг 2021 йил 5 апрелдаги 2-16/85-сон маълумотномаси). Ушбу таклифнинг амалиётга жорий қилиниши натижасида бугунги корхоналар ўртасидаги кескин рақобат шароитида ҳар бир корхонанинг иқтисодий салоҳияти бўйича рейтингини аниқлаш имконияти яратилган.