Sayt test rejimida ishlamoqda

Арипходжаева Фазилатхон Зайнитдиновнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Клинико-экспериментальное обоснование терапии неалкогольной жировой болезни печени при метаболическом синдроме» 14.00.05 – Ички касалликлар (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.PhD/Tib853. 
Илмий раҳбар: Каюмов Улуғбек Каримович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент педиатрия тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент тиббиёт академияси, DSc.04/30.12.2019.Tib.30.02.
Расмий оппонентлар: Каримов Мирвосит Мирвосикович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Хамрабаева Феруза Ибрагимовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат тиббиёт институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: алкоголсиз стеатогепатитни даволашнинг экспериментал ва патогенетик асосланган усулларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор лаборатория ҳайвонларида жигар алкоголсиз стеатогепатитни экспериментал моделини шакллантириш жараёнида жигар тўқимасидаги стеатоз ва фиброз жараёнларининг босқичли эволюция ўзгаришлари баҳоланган;
яратилган экспериментал стеатогепатит моделида инсулиносенситайзер ва гиполипидемик дори воситаларини монотерапия шароитида қўлланилганда жигар морфоструктурасининг динамик ўзгаришлари асосида гепатопротектор воситасининг қўлланилиши зарурияти асосланган;
жигар алкоголсиз ёғ касаллиги (ЖАЁК) билан оғриган беморларда жигар функционал кўрсаткичлари, ёғ алмашинуви ва гликемик профил кўрсаткичларининг динамикасини баҳолаш асосида гепатопротектор воситасининг комплекс патогенетик даво шароитида қўлланилиши асосланган;
ЖАЁК билан оғриган беморларда прооксидант тизим кўрсаткичлари ўсма некрози омили-α, интерлейкин-6, антиоксидант тизим кўрсаткичи динамикаси асосида антиоксидант ва гепатопротектор воситасининг қўлланилиш зарурияти исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Метаболик синдромда жигар алкоголсиз ёғ касаллигини даволашнинг клиник ва экспериментал асосланган усулларини аниқлаш бўйича олинган натижалар асосида:
метаболик синдромида жигар алкоголсиз ёғ касаллигининг патогенетик давосини такомиллаштириш усули бўйича олинган илмий натижалар асосида ишлаб чиқилган «Метаболик синдромида жигар алкоголсиз ёғ касаллигининг патогенетик давосини такомиллаштириш усули" услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 20 январдаги 8н-д/28-сонли маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома даволаш тадбирлари самарадорлигини баҳолаш, беморлар ҳаёт сифатини яхшилаш, эрта ногиронликнинг олдини олиш имконини берган;
метаболик синдромида жигар алкоголсиз ёғ касаллигининг патогенетик давосини такомиллаштириш усули бўйича олинган натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Жиззах вилояти Бахмал туман тиббиёт бирлашмасига, Тошкент шаҳар Олмазор туманидаги 15 – сонли оилавий поликлиникаси клиник амалиётига тадбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 16 июлдаги 08н-09/8369-сонли маълумотномаси). Олинган илмий натижаларнинг амалиётга жорий қилиниши метаболик синдромда алкоголсиз жигар ёғ касаллигини даволаш самарадорлигини ошириб, уларнинг ҳаёт сифатини яхшиланишига, эрта ногиронликнинг олдини олинишига, ҳамда шифохонада даволаниш такрорийлиги ва муддатини қисқартиришга имкон берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish