Sayt test rejimida ishlamoqda

Саиджалалова Сайёра Мирсадиковнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Нофилологик олий таълим муассасалари бўлажак мутахассисларида нутқ компетенцияларини ривожлантиришнинг педагогик технологиялари” 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (рус тили), (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.2.PhD/Ped1570.
Илмий раҳбар: Абдуллаева Шаҳзода Абдуллаевна, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллар университети,  DSc.03/30.12.2019.Fil/Ped.27.01.
Расмий оппонентлар:Хашимова Дилдора Ўринбаевна, педагогика фанлари доктори, профессор; Асилова Гулшан, педагогика фанлари доктори
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат чет тиллар институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқот мақсади нофилологик олий таълим муассасалари бўлажак мутахассисларида рус тилини ўқитиш жараёнида нутқ компетенцияларини ривожлантиришнинг педагогик технологияларини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор бўлажак мутахассисларга рус тилини ўқитиш жараёнида нутқ компетенцияларини ривожлантиришда кейс-стадиларда компетент ёндашувнинг мотивацион мезонига устунлик беришга асосланган фасилитация инноватив ёндашувини ўқув жараёнига татбиқ этишнинг илмий-назарий асослари ҳамда дидактик таъминоти такомиллаштирилган;
нофилологик олий таълим муассасалари бўлажак мутахассисларининг келгуси фаолияти учун фойдаланишга мўлжалланган илмий-педагогик, тизимлаштириш, умумлаштириш каби методик ёндашувларга асосланган нутқ компетенцияларини ривожлантиришнинг таркибий ва функционал модели ишлаб чиқилган; 
бўлажак мутахассисларнинг нутқ компетенцияларини ривожлантиришнинг педагогик технологиялари мустақил таълим олишда перцептуал функциялар ва рефлексия каби метакогнитив таркибий аспектларни мазмуний узвийлик асосида ўқитиш тамойилини талабаларнинг нутқий компетенциясининг ассоциатив англаш компонентини соҳавий ёндашувнинг фасилитацион усулига татбиқ этиш орқали такомиллаштирилган;  
бўлажак мутахассисларда рус тилини ўқитиш жараёнида нутқ компетенцияларини ривожлантиришга йўналтирилган инновацион технологияларнинг метакогнитив таркибий қисмларини ривожлантиришга  қаратилган электрон тренажёрларни ишлаб чиқиш бўйича амалий таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Нофилологик олий таълим муассасалари  бўлажак мутахассисларида рус тилини ўқитиш жараёнида нутқ компетенцияларини ривожлантиришнинг педагогик технологияларини такомиллаштириш бўйича ишлаб чиқилган назарий ва амалий таклифлар асосида:
бўлажак мутахассисларда рус тилидаги нутқ компетенцияларини такомиллаштиришнинг таркибий ва функционал модели бўйича ишлаб чиқилган таклифлар ва ишланмалардан олий таълим муассасалари ўқув жараёнида фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил 10 февралдаги 89-03-822-сон маълумотномаси). Натижада “Кон ишлари”, “Электромеханика” йўналишлари бўйича бакалавриат босқичида  Рус тили ўқув курси ва ўқув ишчи режалари мазмунини бойитишга хизмат қилган;
педагогик технологияларнинг метакогнитив (рефлексия, мустақил таълим олиш) таркибий қисмлари бўйича ишлаб чиқилган материаллардан нофилологик олий таълим муассасаларининг дидактик жараёнида фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил 10 февралдаги 89-03-822-сон маълумотномаси). Натижада нофилологик олий таълим муассасаларида "Рус тили" ўқув модули мазмуни инновацион педагогик технологияларни татбиқ қилиш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак мутахассислар учун илмий-педагогик, тизимлаштириш, умумлаштириш каби методик ёндашувларга устуворлик беришга мослаштирилиб, такомиллаштирилган модель бўйича ишлаб чиқилган тавсиялардан Ўзбекистон педагогика фанлари илмий тадқиқот институтида 2017-2020 йилларда бажарилган ФЗ-2016-0909111822 рақамли “Дарсликлар ва ўқув адабиётлари мазмунига шарқ педагогик тафаккури дурдоналарини сингдириш орқали ўқувчиларда оммавий маданиятга қарши курашувчанлик кўникмаларини шакллантириши механизмлари” лойиҳада фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил 12 январдаги 89-03-150-сон  маълумотномаси). Натижада нофилологик олий таълим муассасалари  бўлажак мутахассисларида рус тилидаги нутқий компетенцияларини ривожлантиришга хизмат қилган; 
инновацион педагогик технологияларни таълим жараёнида қўллаш  бўйича ишлаб чиқилган илмий-методик тавсиялардан он-лайн курслари (стрим, стратегик ўқишлар)ни ташкил қилишда фойдаланилган(Ўзбекистон Республикаси Давлат унитар корхонасининг интеллектуал мулк тўғрисидаги гувоҳномаси, 2020 йил 18 ноябрь, 002670-сон маълумотномаси). Натижада онлайн ва офлайн режимда бўлажак мутахассисларнинг рус тилидаги нутқ компетенциялари  ривожлантириш имконияти кенгайтирилган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish