Umarxodjaev Fatxulla Rixsixodjaevichning
fan doktori (DSc) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Zo‘rayib boruvchi skoliozni davolashning rekonstruktiv-korreksiyalovchi usullari», 14.00.22–Travmatologiya va ortopediya (tibbiyot fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2017.3.DSc/Tib251.
Ilmiy maslaxatchi:   [Azizov Mirxakim Javxarovich], tibbiyot fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Toshkent pediatriya tibbiyot instituti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Respublika ixtisoslashtirilgan travmatologiya va ortopediya ilmiy-amaliy tibbiyot markazi. DSc.04/30.12.2019.Tib.62.01.
Rasmiy opponentlar: Xudoyberdiev Kobil Tursunovich, tibbiyot fanlari doktori professor; Novikov Vyacheslav Viktorovich, tibbiyot fanlari doktori; Shatursunov Shaxaydar Shaalievich, tibbiyot fanlari doktori professor.
Yetakchi tashkilot: Toshkent tibbiyot akademiyasi.
Dissertatsiya yo‘nalishi: amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: umurtqa mobilligini oshirishning funksional davolash-diagnostik kompleksini qo‘llash asosida skoliotik deformatsiyalarni xirurgik davolashni takomillashtirishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi: 
skoliozning qabariq tomoniga bir tomonlama bir korpusli tizim orqali ta’sir qilish yordamida o‘rtacha darajadagi skoliotik deformatsiyani korreksiyalash usuli ishlab chiqilgan;
taklif etilgan dastlabki operatsiya oldi tayyorgarlik dasturi va kompleks tashxislash deformatsiyalangan umurtqa pog‘onasi mobilligini oshirish, operatsiya oldi rejalashtirish, prognozlash va funksional tayyorgarlik kompleksini aniqlashtirishga imkon berishi isbotlangan;
skolioz bilan og‘rigan bemorlarda tanani sistematik cho‘zib tortish davomiyligi va chastotasi ta’sirining umurtqa pog‘onasi o‘qi deformatsiyasi mobilligining oshishiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri proporsional bog‘liqligi isbotlangan;
umurtqa pog‘onasini sistematik cho‘zib tortishlar bilan davolash kursi ta’sirida skolioz bilan og‘rigan bemorlarda o‘pkaning hayotiy sig‘imi ortishi spirometriya va tashqi nafas funksiyasini tekshirish natijalari orqali aniqlangan; 
skolioz deformatsiyasining turi va og‘irlik darajasiga ko‘ra ishlab chiqilgan bir va ikki korpusli moslamalar orqali korreksiyalash uchun ko‘rsatmalar taklif etilgan xamda ularning samaradorligi isbotlangan;
skoliozning og‘ir darajalarini ishlab chiqilgan bosqichma-bosqich segmentar korreksiyalash va rekonstruksiyalash taktikasini qo‘llash orqali differensial yondashuvning maqsadga muvofiqligi asoslab berilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.
Zo‘rayib boruvchi skoliozni davolash bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida:
bir tomonlama korreksiyalovchi ta’sirga ega ilgakli metall konstruksiyalar bilan skoliozning turli shakllari korreksiyasini rekonstruktiv-korreksiyalash yordamida davolash bo‘yicha ishlab chiqilgan «Skolioz kasalligini jarroxlik korreksiyalash usuli» uchun Intellektual mulk agentligining ixtiroga patenti olingan (IAP 06431-son patenti, 25 fevral` 2021 yil). Olingan natijalar skolioz kasalligining umurtqa pog‘onasi deformatsiyasini sezilarli 73%gacha, apikal umurtqa translyasiyasini 75%gacha korreksiyasiga imkon bergan; 
skolioz kasalligini tashxislash va davolash bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida ishlab chiqilgan «Bolalar va o‘smirlarda skoliotik kasallikni xirurgik korreksiya usuli» nomli uslubiy tavsiyanomasi tasdiqlangan (Sog‘liqni saqlash vazirligining 2019 yilning 31 iyuldagi 8n-r/329-son ma’lumotnomasi). Olingan skoliotik deformatsiyalarning samarali korreksiyasini amalga oshirishga imkon bergan;
skolioz kasalligini tashxislash va funksional  davolash bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida ishlab chiqilgan «Skoliotik kasallikni davolash kompleksida jarroxlikdan avvalgi funksional tayyorgarlik usuli» nomli uslubiy tavsiyanomasi tasdiqlangan (Sog‘liqni saqlash vazirligining 2019 yilning 31 iyuldagi 8n-r/329-son ma’lumotnomasi). Olingan natijalar osib qo‘yish bilan tanani tizimli tarzda cho‘zib tortish kursi dastlabki mobillikka nisbatan skoliotik deformatsiyalarning mobilligini, o‘pkaning maksimal funksional tiriklik sig‘imini, tana uzunligining 1,14±0,7smga oshishi, bemorlar bo‘yi aktivizatsiyasining o‘rtacha 1,63±0,7 smga o‘sishiga imkon bergan;
zo‘rayib boruvchi skoliozni davolash bo‘yicha olib borilgan ilmiy tadqiqot natijalari sog‘liqni saqlash amaliyotiga, jumladan Samarqand viloyati ko‘p tarmoqli klinikasi, Respublika bolalar ortopediya markazi, Respublika ixtisoslashtirilgan neyroxirurgiya ilmiy amaliy tibbiyot markazi, Toshkent pediatriya tibbiyot instituti klinikalarida amaliyotga tadbiq etilgan (Sog‘liqni saqlash vazirligining 2019 yilning 31 iyuldagi 8n-r/329-son ma’lumotnomasi). Olingan natijalar zo‘rayib boruvchi skoliotik deformatsiyalar mobilligi, tana uzunligi, o‘pka maksimal funksional sig‘imini oshishiga imkon bergan.