Джуманов Бахтиёр Абдуразаковичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ҳомиладорлик асоратларининг прогнози ва профилактикасида Д витаминининг патогенетик аҳамияти», 14.00.01 – Акушерлик ва гинекология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.DSc/Tib35.
Илмий маслаҳатчи: Зуфарова Шахноза Алимджановна, тиббиёт фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент педиатрия тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент педиатрия тиббиёт институти, DSc.04/30.12.2019.Tib.29.01.
Расмий оппонентлар: Каттаходжаева Махмуда Хамдамовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Алиева Дилфуза Абдуллаевна, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Хайбуллина Зарина Руслановна, тиббиёт фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази.
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: акушерлик асоратлари ривожланиши, уларни прогнозлаш ва олдини олишда D витамини ролининг патогенетик хусусиятларини аниқлаш йўли билан ҳомиладорлик асоратлари частотасини камайтириш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк   бор   Ўзбекистонда турмушга чиқадиган 20 ёшли қизларда D витамини миқдори хомиладорликга таёрлаш босқичида текширилган ва  23% холатда асоратли хомиладорлик ривожланишининг пасайиши аниқланган; 
ҳомиладор аёлларда D витамини миқдори баҳоланган ва 75,5% асоратлар юзага келувчи хавфли грухга киритилган хомиладор  аёлларда D витамини танқислиги фонида асоратлар ривожланиши  исботланган; 
ўтказилган тадқиқотлар D витамини танқислигига мос келувчи даражасининг (20нг/мл дан кам) ҳомиладорлик кечишига кўпроқ салбий таъсир кўрсатиши исботланган;
D витамини танқислиги (30 нг/мл паст) бўйича хавф гуруҳига кирувчи ҳомиладор  аёлларга оптимал меъёр (4000 МЕ) тайинланиб мақсадли  равишда эрта даволаш усуллари (бунда витамин D дозасини қондаги витамин D миқдорига қараб белгиланган, 30 нг/мл паст бўлса 4000МЕ,  меъёрга етгач 1000-2000МЕ қабул килиниши давом эттирилган)   такомиллаштирилган;
ҳомиладор аёлларда қон ва цервикал канал ҳужайраларида иммунитет кўрсаткичлари ҳамда D витамини миқдори коррелятив боғлиқлиги исботланган;
ҳомиладор аёлларда ҳомиладорликнинг 3-триместрида D витамини танқислиги ва етишмовчилигининг сақланиши уларда камқонлик ривожланишига олиб келиши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
D витамини етишмовчилиги ва танқислигида ҳомиладорлик кечишидаги асоратларни олдини олиш бўйича олинган илмий натижалар асосида: 
D витамини етишмовчилиги ва танқислигида ҳомиладорлик кечишидаги асоратларни олдини олиш бўйича илмий тадкикотнинг натижалари асосида ишлаб чикилган “D витамини етишмовчилиги ва танқислигида ҳомиладорлик кечишидаги асоратларни олдини олиш усули” номли услубий тавсиянома тасдикланган. (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 24 декабрдаги 8н-р/602-сон маълумотномаси). Ушбу услубий тавсиялар ҳомиладорлик якунларини яхшилаш ва болалар саломатлигини сақлашга ёрдам беради;
ҳомиладорлик кечишидаги асоратларни олдини олишда D витаминини   қўллаш  буйича илмий тадкикотнинг натижалари асосида ишлаб чикилган “Ҳомиладорлик кечишидаги асоратларни олдини олиш мақсадида ҳомиладорликга тайёргарлик кўришда D витаминини қўллаш номли услубийтавсиянома тасдикланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 24 декабрдаги 8н-р/603-сон маълумотномаси). Ушбу услубий тавсиялар ҳомиладорлик кечишини яхшилаш ва асоратлар сонини қисқартириш оркали даволаш самарадорлигини оширишга хизмат килган;
D витамини етишмовчилиги ва танқислиги қайд этилган аёлларда профилактика ва даволаш самарадорлигини оширишга йўналтирилган тадқиқотдан олинган натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан Республика ахоли репродуктив саломатлик маркази, Пасдаргом тиббиёт бирлашмаси, Самарканд шахар 2-сон туғруқ комплексида татбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 29 январдаги 8н-д/9-сон маълумотномаси). Тадқиқот натижаларининг татбиқ этилиши асоратлар сонини 19%га қисқартириш ва оналар ҳамда перинатал ўлим ҳолатларини олдини олиш имконини берган.