Мақсудова Гулноз Олимовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Интегратив-ривожлантирувчи ёндашув асосида талабаларнинг хорижий тил тайёргарлигини такомиллаштириш», 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.3.PhD/Ped1758.
Илмий раҳбар: Абдуллаева Барно Сайфутдиновна, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, DSc.03/30.01.2020.Ped.26.01.
Расмий оппонентлар: Ахмедова Лайло Толибжоновна, педагогика фанлари доктори профессор, Нурманов Абдуназир Ташбаевич, педагогика фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Самарқанд чет тиллар институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: интегратив-ривожлантирувчи ёндашув асосида талабаларнинг хорижий тил тайёргарлигини такомиллаштиришдан иборат
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
амалий машғулотлар самардорлигини таъминлаш технологиялари (jigsaw, POPS formula, TRIZ, podcasting)нинг педагогик имкониятлари нутқ кўникмалари (гапириш, ўқиш, ёзиш ва тинглаб тушуниш) ҳамда тилни такомиллаштириш компетенциялар тизимини оптималаштириш асосида такомиллаштирилган;
касбий-ижодий таълим муҳитда интегратив ривожлантирувчи ёндашувнинг таркибий қисмлари (ташкилий-услубий, фаолият-амалий ва назарий-мазмун) талабалар хорижий тил тайёргарлигини индивидуал ривожланиш компонентларини касбий лаёқат ва амалий касбий билимларга устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
талабаларда тил ўқитиш самарадорлиги ва касбий фаолият тайёрлигини баҳолаш мезонлари тилга алоқадор параметр ва индикаторларни хорижий тажрибалар асосида стратегик прогнозлаш ҳамда тизимлаштириш асосида такомиллаштирилган;
талабаларда мустақил кўникмаларини шакллантиришнинг мотивацион-мақсадли, процессуал-фаолиятли, ижодий-коммуникатив, натижавий-баҳолаш кўрсатгичлари ўқув, билим, инновация ва таълим фаолиятларини ўзаро интеграллаштириш социолингивистик компетентлик даражасини белгиловчи индикаторлар, ҳамда инглиз тили ўқитувчиси профессиограммаси (касбий қиёфаси)ни ўзаро мувофиқлаштириш асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Талабаларнинг тил тайёргарлигини интегратив ёндашув асосида такомиллаштириш бўйича илмий-тадқиқот натижалари асосида:
талабалар тил тайёргарлигини лингвистик, педагогик ва методик компетентлик даражасини белгиловчи омиллар халқаро Британия кенгаши тажрибалари ҳамда тил тайёргарлиги мониторингини таққослашга оид таклифлар 2018 йил 3-майдаги 05/2352-сон билан тасдиқланган бакалавриатнинг хорижий тил ва адабиёти (тиллар бўйича) таълим йўналиши Давлат таълим стандартлари ва малака талабларини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 23 декабрдаги 89.03/5462-сон маълумотномаси). Натижада, талабаларда тил тайёргарлигининг методик ва дидактик имкониятлари кенгайтирилган;
талабаларда мустақил кўникмаларини шалллантиришнинг мотивацион-мақсадли, процессуал-фаолиятли, ижодий-коммуникатив, натижавий-баҳолаш кўрсатгичлари ўқув-билим, инновация ва таълим фаолиятларини ўзаро интеграллаштиришга оид таклифлар А-1-197 рақамли «Инглиз ва немис тилларини ўрганиш учун ўқув-услубий модулларни такомиллаштириш ва улардан фойдаланишнинг назарий ва амалий асослари» (2015-2017 йй.) амалий лойиҳасида фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 23 декабрдаги 89.03/5462-сон маълумотномаси). Натижада, талабаларда мустақил таълимни баҳолаш кўрсаткичлари аниқланган;
касбий-ижодий таълим муҳитда интегратив ривожлантирувчи ёндашувнинг таркибий қисмлари (ташкилий-услубий, фаолият-амалий ва назарий-мазмун) талабаларда хорижий тил тайёргарлигини индивидуал ривожланиш компонентларини касбий лаёқат ва амалий касбий билимларни оптималлаштириш ҳамда бўлажак хорижий тил ўқитувчиларини ўқитиш самарадорлиги ва касбий фаолят олиб боришга тайёрлигини баҳолаш мезонларига оид таклифлар асосида “Хorijiy til” // Development and incorporation of language skills// ўқув ресурси мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 23 декабрдаги 89.03/5462-сон маълумотномаси). Натижада, талабаларнинг инглиз тилидаги матнларни ўқишда полисемантик лексиканинг такомиллашувига хизмат қилган.