Рахимов Мирёқуб Актамовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи номи): “Ходимларнинг меҳнат ҳуқуқларини ҳимоя қилиш (қиёсий-ҳуқуқий таҳлил)”, 12.00.05 – Меҳнат ҳуқуқи. Ижтимоий таъминот ҳуқуқи (юридик фанлар).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.3.PhD/Yu198.
Илмий раҳбар: Гасанов Михаил Юсупович, юридик фанлар номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат юридик университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат юридик университети ҳузуридаги DSc.07/30.12.2019.Yu.22.01рақамли илмий кенгаш асосидаги бир марталик илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Аминжонова Матлуба Ахмедовна,юридик фанлар доктори, доцент;Саттарова Гулноза Джуракуловна,юридик фанлар номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Судьялар олий кенгаши ҳузуридаги Судьялар олий мактаби.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ходимлар меҳнат ҳуқуқларини ҳимоя қилиш билан боғлиқ муаммоларни аниқлаш ҳамда хорижий мамлакатлар тажрибасини қиёсий-ҳуқуқий таҳлил қилиш орқали мазкур муаммоларни ҳал этишга қаратилган илмий асосланган таклиф ва тавсияларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
иш берувчилар ва ходимлар ўртасидаги меҳнат муносабатларини, шу жумладан меҳнат шартномаларини тузиш, ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш, шунингдек бекор қилиш тартиб-таомилларини “Ягона миллий меҳнат тизими” идоралараро дастурий-аппарат комплексида электрон рўйхатдан ўтказишнинг зарурати асослаб берилган;
иш берувчининг ходимларни оммавий равишда ишдан бўшатиш ҳақидаги қарорини олти ойгача бўлган муддатга тўхтатиб туриш тўғрисидаги таклифни маҳаллий давлат ҳокимияти органларига кўриб чиқиш учун киритиш ҳуқуқини касаба уюшмаларига берилиши зарурлиги асосланган;
иш берувчи томонидан ходимларни оммавий равишда ишдан бўшатиш ҳақида камида икки ой олдин касаба уюшмасига ахборот тақдим этиш, шунингдек, ишдан бўшатиш оқибатларини юмшатишга қаратилган маслаҳатлашувлар ўтказиш лозимлиги асослаб берилган;
рақамли иқтисодиёт шароитида электрон меҳнат дафтарчаларида меҳнат шартномасини тузиш, ўзгартириш ҳамда бекор қилишга доир маълумотларни шакллантириш ва юритиш, “Ягона миллий меҳнат тизими” идоралараро дастурий-аппарат комплексида ходимларнинг шахсга доир маълумотларини ҳимоя қилиш зарурати асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ходимларнинг меҳнат ҳуқуқларини ҳимоя қилиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
иш берувчилар ва ходимлар ўртасидаги меҳнат муносабатларини, шу жумладан меҳнат шартномаларини тузиш, ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш, шунингдек бекор қилиш тартиб-таомилларини “Ягона миллий меҳнат тизими” идоралараро дастурий-аппарат комплексида электрон рўйхатдан ўтказишнинг зарурати асослаб берилган таклиф Ўзбекистон Республикасининг “Аҳоли бандлиги тўғрисида”ги қонунининг 13 ва 114-моддаларида ўз ифодасини топган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис Қонунчилик палатаси Меҳнат ва ижтимоий масалалар қўмитасининг 2019 йил 27 декабрдаги 04/3-06-100-сон маълумотномаси). Мазкур таклифнинг ҳисобга олиниши меҳнат муносабатларини рақамлаштириш орқали ходимлар ҳуқуқлари ҳимоясини таъминлашга хизмат қилган;
иш берувчининг ходимларни оммавий равишда ишдан бўшатиш ҳақидаги қарорини олти ойгача бўлган муддатга тўхтатиб туриш тўғрисидаги таклифни маҳаллий давлат ҳокимияти органларига кўриб чиқиш учун киритиш ҳуқуқининг касаба уюшмаларига берилиши зарурлиги асосланган таклиф Ўзбекистон Республикасининг “Аҳоли бандлиги тўғрисида”ги қонунининг 13, 18-моддаларида ўз ифодасини топган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис Қонунчилик палатаси Меҳнат ва ижтимоий масалалар қўмитасининг 2019 йил 27 декабрдаги 04/3-06-100-сон маълумотномаси). Мазкур таклиф ходимларни оммавий равишда ишдан бўшатиш жараёнида касаба уюшмаларининг ролини оширилишига хизмат қилган;
иш берувчи томонидан ходимларни оммавий равишда ишдан бўшатиш ҳақида камида икки ой олдин касаба уюшмасига ахборот тақдим этиши, шунингдек, ишдан бўшатиш оқибатларини юмшатишга қаратилган маслаҳатлашувлар ўтказиши лозимлиги асослаб берилган таклиф Ўзбекистон Республикасининг “Аҳоли бандлиги тўғрисида”ги қонунининг 17-моддасида ўз ифодасини топган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис Қонунчилик палатаси Меҳнат ва ижтимоий масалалар қўмитасининг 2019 йил 27 декабрдаги 04/3-06-100-сон маълумотномаси). Мазкур таклифнинг амалиётга жорий этилиши оммавий равишда ишдан бўшатиш жараёнида ходимларнинг ҳуқуқлари ҳимоясини таъминлаш ва касаба уюшмалари ваколатларининг кенгайтирилишига хизмат қилган;
рақамли иқтисодиёт шароитида электрон меҳнат дафтарчаларида меҳнат шартномасини тузиш, ўзгартириш ҳамда бекор қилишга доир маълумотларни шакллантириш ва юритиш, “Ягона миллий меҳнат тизими” идоралараро дастурий-аппарат комплексида ходимларнинг шахсга доир маълумотларини ҳимоя қилиш зарурати асосланган таклиф Ўзбекистон Республикасининг “Аҳоли бандлиги тўғрисида”ги қонунининг 114, 115, 116-моддаларида ўз ифодасини топган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис Қонунчилик палатаси Меҳнат ва ижтимоий масалалар қўмитасининг 2019 йил 27 декабрдаги 04/3-06-100-сон маълумотномаси). Мазкур таклифнинг амалга жорий этилиши рақамли иқтисодиёт шароитида ходимларнинг шахсга доир маълумотлари ҳимоясини таъминлашга хизмат қилган.