Баймурадов Равшан Раджабовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Морфофункциональные особенности семенников в норме и при воздействии биостимулятора на фоне лучевой болезни», 14.00.02 – Морфология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.2.PhD/Tib829.
Илмий раҳбар: Тешаев Шухрат Жумаевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор
Диссертация бажарилган муассаса номи, ИК рақами: Бухоро давлат тиббиёт институти, DSc/PhD.04/30.12.2019.Tib.93.01.
Расмий оппонентлар: Курбонов Саид Сафарович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Расулов Ҳамидулла Абдуллаевич, тиббиёт фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Н.И.Пирогов номидаги Винница миллий тиббиёт университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади уруғдонларнинг морфофункционал хусусиятлари ва нур касаллигида биостимулятор таъсиридаги ўзгаришларини ёшга боғлиқ ҳолда аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: сурункали нур касаллиги таъсирида бурама уруғ найчаларининг диаметри ва кўндаланг кесимининг кичрайиши, уруғдонлар анатомик кўрсаткичларининг постнатал онтогенезда орқада қолиши исботланган; сурункали нур касаллигига чалинган оқ зотсиз каламушлар жинсий ривожланишдан орқада қолиши, сперматоген қатор ҳужайралар сонининг ўзгариши ва бурама уруғ найчаларининг бўшлиғи очилиши кечикиши исботланган; нурлантирилган оқ зотсиз каламушларда репродуктив тизимда чуқур ўзгаришлар юзага келиши, артериола ва венулалар ўлчамларининг кичрайиши, улар сонининг камайиши исботланган; 180 кунлик даврда уруғдонларнинг морфометрик кўрсаткичларининг 360 кунлик даврга нисбатан яққол орқада қолиши, организм ҳимоя механизмларининг тикланишини кўрсатиши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Сурункали нур касаллиги ва АСД-2ф биостимулятори таъсиридаги уруғдонлар морфофункционал кўрсаткичларини баҳолаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
сурункали нур касаллиги фонида биостимулятор таъсирида уруғдонлар тузилиш ўзгаришларини аниқлаш бўйича илмий тадқиқотнинг натижалари асосида ишлаб чиқилган «Сурункали нур касаллиги фонида биостимулятор таъсирида уруғдонлар тузилиш ўзгаришларини аниқлаш усули» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 26 ноябрдаги 8н-д/206-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома сурункали нурланиш вақтида ва АСД-2ф биостимулятори таъсирида уруғдонларда кузатиладиган структур ўзгаришларни аниқлаш имконини берган;
сурункали нур касаллигида ва меъёрда уруғдонлар морфологик кўрсаткичларини аниқлаш бўйича илмий тадқиқотнинг натижалари асосида ишлаб чиқилган «Сурункали нур касаллигида ва меъёрда уруғдонлар морфологик кўрсаткичларини аниқлаш усули» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 26 ноябрдаги 8н-д/206-сон маълумотномаси). Ушбу услубий тавсиянома сурункали нурланиш таъсирида пайдо бўлиши мумкин бўлган асоратлар олдини олиш ва ўз вақтида даволаш алгоритмини тузиш имконини берган;
сурункали нур касаллиги ва АСД-2ф биостимулятори таъсиридаги уруғдонларнинг морфологик ва морфометрик кўрсаткичларини баҳолаш бўйича олинган натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази Бухоро филиали, Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Бухоро филиали амалий фаолиятига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 17 декабрдаги 8 н-з/195-сон маълумотномаси). Илмий иш натижаларининг амалиётга жорий қилиниши касалликнинг эрта ташхисланиши, унинг ривожланиш даражаси, асоратлар камайиши, беморлар ҳаёт сифатининг яхшиланишига имкон берган.