Аюбов Илёс Илхомовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўзбекистон туризм хизматлар бозорини ривожлантиришда инвестицияларни жалб қилишнинг иқтисодий механизмини такомиллаштириш” 08.00.17 – Туризм ва меҳмонхона фаолияти (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2018.1.PhD/Iqt435.
Илмий раҳбар: Сафаров Баҳодирхон Шахриёрович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти, DSс.03/30.12.2019.I.18.01.
Расмий оппонентлар: Пардаев Мамаюнус Қаршибоевич, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Махкамов Бахтиёр Шухратович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Урганч давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади туризм хизматлар бозорини ривожлантириш мақсадида инвестицияларни жалб қилишнинг иқтисодий механизмини такомиллаштириш бўйича илмий таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
инвестицияларни жалб қилиш шарт-шароитларининг давлат томонидан қўллаб-қувватлаш асосида туристик корхоналар инвестиция лойиҳалари самарадорлигини баҳолаш орқали инвестицион жозибадорлигини оширишнинг такомиллаштирилган усули асосланган;
туристик хизматлар кўрсатувчи субъектларда солиқ тўловларининг инвестициялар ҳажмига таъсир даражасини баҳолашни эътиборга олган ҳолда шакллантирилган оптимал эконометрик мoдели асосида туристик кoрхoнaнинг инвестициягa бўлгaн эҳтиёжини aниқлaш таклиф этилган;
туристик салоҳиятдан самарали фойдаланиш, туристик хизматлар турларини кўпайтириш, сифати ва хизматлар экспорт ҳажмини ошириш ҳамда инвесторларни ахборот таъминоти тизимини яхшилаш мақсадида тавсия қилинган “Туристик ахборот-логистик маркази”ни ташкил этишнинг афзалликлари асосланган;
туризм хизматлар бозорини ривожлантиришда инвестицион жозибадорлигини ошириш, давлат ва хусусий бизнес ҳамкорлигини янада мустаҳкамлаш ҳамда туристик оқим ҳажмини оширишни эътиборга олган ҳолда Ўзбекистон Республикаси 2021-2023 йилларга мўлжалланган ЯИМдаги туризм ҳажмининг прогноз парамертлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўзбекистонда туризм хизматлар бозорини ривожлантиришда инвестицияларни жалб қилишнинг иқтисодий механизмини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
инвестицияларни жалб қилиш шарт-шароитларининг давлат томонидан қўллаб-қувватлаш, туризм соҳасига инвестицияларни мақсадли йўналтириш ва хизмат кўрсатиш ресурсларидан натижадор фойдаланиш aсoсидa туристик корхоналар сaмaрaдoрлигини оширишнинг иқтисодий механизмини такомиллаштириш бўйича илмий таклифлар Ўзбекистон Республикаси Туризмни ривожлантириш Давлат қўмитаси фаолиятига жорий қилинган (Туризмни ривожлантириш Давлат қўмитасининг 2020 йил 20 октябрдаги 02-16/4911-сон маълумотномаси). Мазкур иқтисодий механизм ва баҳолаш тартибини амалиётга жорий этиш натижасида туристик дестинациялардa инвестицияларни жалб қилиш бўйичa чора-тадбирлар самарадорлигини ошириш имкони яратилган;
туристик хизматлар кўрсатувчи субъектларда мaвжуд солиқ тўловларининг инвестициялар ҳажмига таъсир даражасини баҳолашни эътиборга олган ҳолда оптимал эконометрик мoделини қўллаш бўйича амалий усули Ўзбекистон Республикаси Туризмни ривожлантириш Давлат қўмитаси фаолиятига жорий қилинган (Туризмни ривожлантириш Давлат қўмитасининг 2020 йил 20 октябрдаги 02-16/4911-сон маълумотномаси). Мазкур таклифларнинг амалиётга жорий этилиши натижасида мамлакатимизнинг туристик салоҳиятини эконометрик кўрсаткичлар орқали ҳисоблаш натижасида туризм соҳасида инвестицияларни жалб қилишнинг иқтисодий механизми такомиллаштирилган ва ҳисоб-китобларнинг аниқлик даражаси ошган;
туристик салоҳиятдан самарали фойдаланиш, туристик хизматлар турларини кўпайтириш, сифати ва хизматлар экспорт ҳажмини ошириш бўйича инвестицион лойиҳаларни жалб қилишда “Туристик ахборот- логистик маркази”ни ташкил этиш таклифи Ўзбекистон Республикаси Туризмни ривожлантириш Давлат қўмитаси фаолиятига жорий қилинган (Туризмни ривожлантириш Давлат қўмитасининг 2020 йил 20 октябрдаги 02-16/4911-сон маълумотномаси). Мазкур таклифларнинг амалиётга жорий этилиши натижасида мамлакатимизда янги туристик хизматлар турларини кўпайтириш имкониятлари ортган;
Ўзбекистон Республикасида ЯИМдаги туризм ҳажмини, туристик экспортнинг ҳажмини ҳамда меҳмонхона ва анъанавий жойлаштириш воситалари сонини ошишини жадаллаштирувчи таъсирини баҳолаш асосида ўрта муддатли прогнозлаш бўйича олинган илмий тавсиялар Ўзбекистон Республикаси Туризмни ривожлантириш Давлат қўмитаси фаолиятида қўлланилган (Туризмни ривожлантириш Давлат қўмитасининг 2020 йил 20 октябрдаги 02-16/4911-сон маълумотномаси). Натижада прогноз кўрсаткичларидан фойдаланиш мамлакатимизда туризм соҳаси хизматларини, экспорт ҳажмини ҳамда меҳмонхона ва анъанавий жойлаштириш воситалари сонини кейинги уч йил мобайнида COVID-19 пандемияси ва инқироз давридан олдинги кўрсаткичларга етказиш йўналишлари ишлаб чиқилган.