Идрисов Рашид Байсовичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Қорақалпоғистонда китоб нашриёти тарихи (1924-1991 йй)”, 07.00.01 – Ўзбекистон тарихи (тарих фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В.2020.3.PhD/Тar309.
Илмий раҳбар: Нуржанов Сабит Узақбаевич, тарих фанлари номзоди, катта илмий ходим.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Нукус давлат педагогика институти.
 ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қорақалпоқ давлат университети, PhD.03/30.12.2019.Tar.20.05.
Расмий оппонентлар: Шодмонова Сановар Базорбаевна, тарих фанлари доктори, профессор; Сулайманов Саламат Арепбаевич, тарих фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот номи: Урганч давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади 1924-1991 йилларда Қорақалпоғистон китоб нашриёти ва матбаа саноатининг ривожланиш тарихини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
собиқ совет ҳукмронлигининг дастлабки йилларида Қорақалпоғистон шароитида мавжуд ягона босмахона нафақат китоб чиқариш, балки газета нашр этиш эҳтиёжларини ҳам қондира олмаганлиги сабабли китоб маҳсулотларини нашр этиш муаммолари асосан Тошкент ва Москвада нашр этиш орқали ҳал этилганлиги далилланган; 
XX асрнинг 30-йилларида оммавий китобхонлик маданиятини ташкил этиш сиёсати - « культпоход» доирасида амалга оширилиши қорақалпоқ тилидаги нашрларнинг адади ортишига хизмат қилса-да соҳадаги ёш миллий зиёлиларнинг қатағон қилиниши китобларни чоп этиш ҳолатига салбий таъсир кўрсатганлиги исботланган;
1950-1970 йилларнинг охирига келиб совет-партия аппарати томонидан таҳририёт ва нашриёт фаолиятининг қатъий назоратга олиниши шароитида  асосан мафкуравий характерга эга китоблар нашр этилиб, қорақалпоқ тилидаги бадиий адабиётларга  бўлган эҳтиёж қопланмаганлиги асосланган;
1980 йиллар охиридаги иқтисодий инқироз Қорақалпоғистоннинг полиграфия саноати корхоналарини қисқаришига, хўжалик шартномаларининг ҳар томонлама бузилишига, қоғоз танқислигига, ижро интизомининг  сусайишига сабаб бўлиб, бу ҳолат соҳадаги ички схемалар ва режали кўрсаткичларни пасайишига олиб келганлиги далилланган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Қорақалпоғистоннинг китоб нашриёти ва матбаа саноати масалаларини комплекс ўрганиш асосида ишлаб чиқилган илмий хулосалар, натижалар ва амалий тавсиялар асосида:
1970 йилларда Қорақалпоғистон матбаа соҳаси қорақалпоқ тилидаги дарсликлар, ўқув-услубий ва бадиий адабиётларга бўлган эҳтиёжи, нашр этилган китобларнинг мафкуравий соҳадаги ўрни, ижтимоий-сиёсий характерига ҳамда собиқ совет-партия аппарати томонидан таҳририёт ва нашриёт фаолиятининг қатъий назоратига оид илмий-назарий ёндашувлар ЎзР ФA ҚҚБ ҚГФИТИ нинг «Трансформация социальных установок в каракалпакском обществе: история и практика» ПЗ-20170915198-сон фундаментал лойиҳасини амалга оширишда фойдаланилган (ЎзР ФA ҚҚБ Қорақалпоғистон гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институтининг  2020 йил 2 ноябрдаги 225/1-сон маълумотномаси). Илмий натижалар XX Қорақалпоғистонда ҳудудида китобларнинг яратилдиши ва тарқалишининг қорақалпоқ жамиятининг ривожланишидаги ўрнини очиб беришга хизмат қилган;
Қорақалпоқ тилидаги араб ёзувидаги дастлабки китобларни пайдо бўлиши, лотин алифбосидан кирилл алифбосига ўтиш жараёни, 1930-йилларда ижодий зиёлиларнинг қатағон қилинишига оид илмий материаллардан  Қорақалпоғистон Республикаси тарихи ва маданияти давлат музейи фондларида нодир нашрлар ва қўлёзмалар экспозициясини ташкил этишда фойдаланилган (Қорақалпоғистон Республикаси Маданият вазирлигининг 2020 йил 26 август 2-04/1029-сон маълумотномаси). Натижалар музей экспозициясини соҳага оид янги материаллар билан бойитиш билан биргаликда соҳага оид маълумотларни фактик манбалар асосида ёритишга хизмат қилган;
XIX асрнинг охири – ХХ асрнинг бошларида Қорақалпоғистонда илк хусусий босмахоналар ташкил топиши соҳанинг шаклланиши, уларнинг собиқ совет ҳокимиятининг дастлабки йилларида мусодара этилиш жараёни, ҳудудда нашриёт ишларини сустлашишига оид илмий натижалардан Қорақалпоғистан Республикаси телерадиокомпаниясининг «Ассалаўма алейкум Қарақалпақстан!», «Қарақалпақстан - ана дияр», «Үлкемиз бойлап», «Жаслар ҳәм билимлендириў», «Тарийхый тулғалар» номли кўрсатувлар сценарийларини тайёрлашда фойдаланилган (Қорақалпоғистон Республикаси телерадиокомпаниясининг 2020 йил 20 октябрдаги 01-02/1202-сон маълумотномаси). Тадқиқот натижалари телетомошабинларга объектив маълумотлар етказилиб, аҳоли, айниқса, ёшларда китоб ва китобхонлик маданиятини ошириш ва тарғиб қилиш бўйича тарғибот-ташвиқот ишлари мазмунини оширишга имкон берган;
республика полиграфия соҳасининг шаклланиш тарихи, илк қорақалпоқ тилидаги китобларининг нашр қилиниши, босмахона таҳририятининг фаолияти, Нукус полиграфкомбинатида нашр этилган китобларнинг тавсифи ва сифати тўғрисидаги маълумотлар Ўзбекистон  миллий телерадиокомпанияси «O‘zbekiston  tarixi» телеканали  «Мозийдан садо», «Қорақалпоқ диёри» телекўрсатувларини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси, “Ўзбекистон” телерадиоканали унитар корхонасининг  2021 йил 4 мартдаги 02-40-317-сон маълумотномаси). Натижалар томошабинларнинг совет даврида қорақалпоқ тилидаги бадиий адабиётларни чоп этилиши бўйича тасаввурларини бойитишга хизмат қилган.