Sayt test rejimida ishlamoqda

Сафарова Шоҳсанам Машариповнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Акромегалияда таянч-ҳаракатланиш тизими асоратлари, эрта ташхислаш ва даволашнинг замонавий усуллари ва жиҳатлари», 14.00.03–Эндокринология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.1.РhD/Tib741.
Илмий раҳбар: Халимова Замира Юсуфовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: академик Ё.Х.Тўрақулов номидаги Республика ихтисослаштирилган эндокринология илмий-амалий тиббиёт маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент тиббиёт академияси, DSc.04/30.12.2019.Tib.30.02.
Расмий оппонентлар: Шагазатова Барно Хабибуллаевна, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Хамроев Фарход Шарафович, тиббиёт фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Тиббиёт ходимларини касбий малакасини ривожлантириш маркази.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: акромегалиянинг таянч-ҳаракат тизими асоратлари мавжуд беморларда суяк метаболизмини бошқарилишида ўсиш гормони ва инсулинга ўхшаш ўсиш омили-1 аҳамиятини баҳолаш ва уларни эрта ташхислаш ҳамда даволашни такомиллаштиришдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
илк бор акромегалия билан касалланган беморларда таянч-ҳаракат тизими асоратлари семиотикаси антропометрик кўрсаткичлар ўсиши ва тана композицион таркибининг ўзгариши билан ўзаро боғлиқлиги исботланган;
илк бор акромегалия асоратларининг учраши жинс ва ёшга боғлиқлиги -  остеоартроз кўпрок аёлларда (61,1%), суяк синишлари эса асосан ўрта ёшли эркакларда учрашининг устунлиги аниқланган (26,7%); 
акромегалияда бета кросслапс ва остеокальцин миқдори билан  умуртқа поғонаси суяк минерал зичлиги ҳамда денситометрия кўрсаткичлари орасида корреляцион боғлиқлик аниқланган;  
илк бор  бета кросслапс ва остеокальцин миқдорининг ўзгариши билан акромегалиянинг фаоллигининг ортиши ҳамда гонадал статус пасайиши орасида узвий боғлиқлик аниқланган;  
таянч-ҳаракат тизими асоратларини комплекс даволашда асосий терапияга қўшимча равишда антиостеопоротик даво қўлланилиши касалликда самарали натижа бериши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Акромегалия ва унинг асоратлари мониторинги, даволаш, ташхислашни такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:  
Акромегалияда таянч-ҳаракат тизими   асоратларини ташхислаш,  даволаш   бўйича олинган илмий натижалар асосида ишлаб чиқилган «Акромегалияда таянч-ҳаракат тизими асоратлари бор беморларни ташхислаш, даволаш ва олиб бориш алгоритми» услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 30 ноябрдаги 8н-р/530-сонли маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома акромегалия мавжуд беморларни замонавий ташхислаш ва даволаш усуллари ёритилган ҳамда амалда тадбиқ қилиш имконини берган; 
таянч-ҳаракат тизими асоратлари мавжуд акромегалия аниқланган бор беморларни ташхислаш, даволаш ва олиб бориш алгоритми бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш тизими амалиётига, жумладан,   Самарқанд ва Жиззах вилоятлари эндокринология диспансерларининг амалиётига тадбиқ қилинган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 3 апрелдаги 8н-з/67-сон маълумотномаси). Олинган тадқиқот натижаларининг амалиётга жорий қилиниши акромегалия аниқланган беморлар саломатлик ҳолатини мониторинг қилишга, таянч-ҳаракат тизими асоратларини эрта аниқлашга ва натижада ногиронлик ҳамда ўлим хавфини камайтириш имконини берган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish