Расулов Зокир Пардаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Тренерларнинг касбий-психологик тайёргарлигини ривожлантириш механизмларини такомиллаштириш”, 13.00.04 – Жисмоний тарбия ва спорт машғулотлари назарияси ва методикаси, 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.4.PhD/Ped459. 
Илмий раҳбарлар: Ярашев Комилжон Дехқонович, педагогика фанлари номзоди, профессор; Шопулатов Абдумалик Нуруллаевич, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети.
Илмий Кенгаш фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети, DSc.03/30.12.2019.Ped.28.01.
Расмий оппонентлар: Шарипова Дилором Джуманиязовна, педагогика фанлар доктори профессор; Акрамов Жасур Анварович, педагогика фанлар номзоди, профессор.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон миллий университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади тренерлар касбий-психологик тайёргарлигини ривожлантирувчи механизмларни такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқиш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
тренерлар шахсига хос “кузатувчанлик”, “мустақиллик”, “коммуникативлик”, “ўз-ўзини бошқариш”, “касбий компетентлик”, “сезгирлик” каби асосий касбий-психологик хусусиятлар фактор-матрица асосида эмпирик баҳоланиб, тренинг машғулотларини ташкил этиш алгоритмига адаптив ўзгартиришлар киритиш ҳисобига иш берувчиларнинг талаблари бўйича такомиллаштирилган;
тренерларнинг касбий аҳамиятга эга бўлган хусусиятларини аниқлаш йўллари модификациялаштириш ҳисобига касбий ва шахсий сифатларнинг педагогик жиҳатдан шаклланиш ва ривожланиш имкониятлари такомиллаштирилган;
тренерларнинг касбий аҳамиятга эга бўлган хусусиятларини ҳамда тайёргарлик даражасини белгиловчи шкалаларнинг корреляцион боғлиқлигини аниқлаш орқали индивидуаллик компонентларини тартиблаштириш асосида касбий ва шахсий сифатларини ривожлантириш юзасидан тавсиялар ишлаб чиқилган;
тренерларни амалдаги тайёрлаш механизмлари асосида касбий-психологик тайёргарлигини ривожлантиришни таъминлашга йўналтирилган вариатив ахборот-услубий таъминотини тизимлаштириш ҳисобига тренерларни тайёрлаш модели такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Тренерларнинг касбий-психологик тайёргарлигини ривожлантириш механизмларини такомиллаштириш бўйича олинган илмий тадқиқот ишлари натижалари асосида: 
“кузатувчанлик”, “мустақиллик”, “коммуникативлик”, “ўз-ўзини бошқариш”, “касбий компетентлик”, “сезгирлик” каби асосий касбий-психологик хусусиятларни тренер шахсида шаклланишини таъминлаш мақсадида Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 15 январдаги “Ўзбекистон Республикаси Ҳукуматининг айрим қарорларига мамлакатимизда жисмоний тарбия ва спортни қўллаб-қувватлаш тизимини янада такомиллаштиришга қаратилган ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш, шунингдек, баъзиларини ўз кучини йўқотган деб ҳисоблаш тўғрисида”ги 32-сонли қарорини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Жисмоний тарбия ва спорт вазирлигининг 2021 йил 25 февралдаги 03-07-08-667-сон маълумотномаси). Натижада, спорт фаолиятини якунлаган спортчилар тренерлик фаолияти билан шуғулланишлари, педагогик фаолиятни юритиш, шунингдек зарур ва етарли ҳажмда янги билим, малака ва кўникмаларга эга бўлиши учун хизмат қилган;
тренерлар касбий-психологик тайёргарлигини такомиллаштиришни диагностика қилиш учун мўлжалланган психодиагностик методикалар тизимини ишлаб чиқиш ва баҳолашдан олинган натижалар асосида Ўзбекистон Республикаси Жисмоний тарбия ва спорт вазирлиги ҳузуридаги Жисмоний тарбия ва спорт бўйича мутахассисларни илмий-методик таъминлаш, қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш маркази ва унинг филиалларида малака ошириш курсларига тадбиқ этилган (Ўзбекистон Республикаси Жисмоний тарбия ва спорт вазирлигининг 2021 йил 25 февралдаги 03-07-08-667-сон маълумотномаси). Натижада тренерларнинг “сезгирлик”, “ақлий-интеллектуал фаоллик”, “иродалилик”, “кузатувчанлик”, “коммуникативлик” ва “диққатнинг барқарорлиги” каби касбий компетентлик даражаси марказда ўртача 10,8% га, Нукус филиалида ўртача 9,8% га, Самарқанд филиалида  ўртача 9,8% га, Фарғона филиалида  ўртача 8,8% га ошишига эришилган;
касбий-психологик тайёргарликнинг юқорилиги, касбий аҳамиятга эга бўлган сифатлар, тренер педагогик фаолиятининг индивидуал услублари ва касбий тайёргарликка доир натижалар Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети ҳамда Жисмоний тарбия ва спорт бўйича мутахассисларни илмий методик таъминлаш, қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш маркази ва унинг филиалларига тадбиқ этилган (Ўзбекистон Республикаси Жисмоний тарбия ва спорт вазирлигининг  2021 йил 25 февралдаги 03-07-08-667-сон маълумотномаси). Натижада, “Педагогнинг профессионал компетентлиги ва маҳорати”, “Спорт фаолияти психологияси” модуллари, “Психология ва спорт психологияси”, “Спорт психодиагностикаси”, “Тренер-ўқитувчининг профессионал компетентлиги ва маҳорати” “Спорт фаолияти психологияси” модуллари орқали тренерларини ўқитиш сифати 27% га яхшиланган;
тренерларни амалдаги тайёрлаш механизмлари асосида касбий-психологик тайёргарлигини ривожлантиришни таъминлашга йўналтирилган вариатив ахборот-услубий таъминоти бўйича таклиф ва тавсиялар “Касбий психология” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2017 йилдаги 434-сон буйруғи асосида 434-281-рақамли гувоҳномаси). Натижада, тренерлар ва спорт психологлари фаолиятида “диққатининг барқарорлиги”, “диққатнинг узоқ вақт тўпланиши”, “сезгирлигининг ошиши”, “иродавий ҳаракатларнинг мустаҳкам даражада ривожланганлиги” ва “кузатувчанлик қобилияти” каби хусусиятлар ривожланиши 8,5% га ошишига хизмат қилган.