Умаров Жасур Турсуновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Давлат харидлари тизимини такомиллаштиришнинг методологик жиҳатлари” 08.00.07 – Молия, пул муомаласи ва кредит, (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.3.PhD/Iqt722.
Илмий раҳбар: Вахабов Абдурахим Восиқович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети, DSc.03/10.12.2019.I.16.01.
Расмий оппонентлар: Карлибаева Рая Ходжаевна, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент; Хошимов Элмурод Абдусатторович, иқтисодиёт фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент молия институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистонда давлат харидлари тизимини методологик жиҳатдан такомиллаштиришга бағишланган таклиф ва тавсияларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
давлат харидлари бўйича эълонларни порталга жойлаштириш, шартномаларни ғазначиликдан рўйхатдан ўтказишни мувофиқлаштириш асосида молия йилида маблағлардан самарали фойдаланиш мақсадида эълонларни порталга жойлаштиришнинг аниқ муддатини белгилаш асосланган;
давлат харидларида маблағларни молиялаштиришнинг ишончлилигини кафолатлаш ва маблағлардан фойдаланишда самарадорликка эришиш мақсадида тўловларни ҳисоб-китоб-клиринг палатаси орқали амалга ошириш механизмини жорий қилиш асослаб берилган;
давлат харидларида очиқликни таъминлаш ва рақобат муҳитини ошириш мақсадида стратегик аҳамиятга эга хўжалик субъектларининг давлат харидлар бўйича эълонларини порталга жойлаштирилишининг мақсадга мувофиқлиги асослаб берилган;
давлат хариди жараёнларини рақамлаштириш асосида маблағлардан фойдаланиш самарадорлигини ошириш мақсадида тендер ва танлов савдоларини электрон шаклда ўтказиш таклиф этилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўзбекистон Республикасида давлат харидлари тизимини такомиллаштиришнинг методологик жиҳатлари бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Молия йилини муваффақиятли якунлаш, давлат харидлари амалга оширилиши тўғрисидаги эълонларни жорий молия йилининг 10 декабрига қадар махсус ахборот порталида жойлаштириш тўғрисидаги таклиф Бюджет Кодексида ўз ифодасини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 28 февралдаги
БА/31-01-32/414-сон ва Ўзбекистон Республика товар-хом ашё биржасининг 2020 йил
12 ноябрдаги 04-11/2463-сон маълумотномалари). Ушбу таклифни қўлланилиши натижасида бюджет буюртмачилари томонидан жорий молия йили учун амалга ошириладиган давлат харидлари бўйича шартномаларни ва улар бўйича тўловларни жорий молия йилида амалга оширилишига эришилган;
Давлат харидларига оид қонунчиликда ҳисоб-китоб-клиринг палатаси орқали аванс тўловларини депонентлаш ва уларни ҳисобга олиш йўли билан шартномалар бўйича мажбуриятларни бажара оладиган иштирокчиларни электрон харидларга киришини таъминловчи махсус ахборот порталининг таркибий бўлинмаси тушунчасини киритиш ва электрон давлат харидлари бўйича тўловларни ҳисоб-китоб-клиринг палатаси орқали тўлаш механизмини жорий қилиш бўйича таклифлари «Махсус ахборот портали операторининг давлат харидларини ташкил этиш ҳамда ўтказиш борасидаги фаолияти тўғрисида»ги, «Харид қилиш тартиб-таомилларини ташкил этиш ва ўтказиш тартиби тўғрисида»ги низомларда ҳамда «Ўзбекистон Республикаси бюджет тизими бюджетларининг ғазна ижроси қоидалари»да ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 28 февралдаги БА/31-01-32/414-сон ва Ўзбекистон Республика товар-хом ашё биржасининг 2020 йил 12 ноябрдаги 04-11/2463-сон маълумотномалари). Натижада, давлат харидларида маблағларни молиялаштиришнинг ишончлилигини кафолатланди ва маблағлардан фойдаланишда самарадорликка эришишилган;
Стратегик аҳамиятга эга хўжалик субъектларига харидларни энг яхши таклифларни танлаб олиш йўли орқали харидларни амалга ошириш, ушбу корхоналарга харидларни амалга оширишда эълонда харид комиссияси томонидан таклифларни қабул қилиб олишнинг ўн кундан кам бўлмаган сўнгги муддати бўлиши кераклиги бўйича таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 5 декабрдаги ПҚ-4544-сон қарорида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2020 йил 21 ноябрдаги 07/03-01-37/990-сон маълумотномаси). Ушбу механизмни амалиётга жорий этилиши натижасида давлат харидларида очиқлик ва шаффофлик таъминланди ҳамда рақобат муҳити оширилишига эришилган;
Давлат харидларини танлов ва тендер савдолари орқали амалга ошириш тартиб-таомилларини ахборот-коммуникация технологияларидан фойдаланган ҳолда электрон шаклга ўтказиш бўйича таклифлари Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 5 декабрдаги ПҚ-4544-сон қарорида ҳамда «Харид қилиш тартиб-таомилларини ташкил этиш ва ўтказиш тартиби тўғрисида»ги низомда ўз ифодасини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2020 йил 21 ноябрдаги 07/03-01-37/990-сон маълумотномаси). Натижада, давлат хариди жараёнларини рақамлаштириш асосида инсон омили иштироки камаяди ва маблағлардан фойдаланиш самарадорлигини оширишга эришилган.