Оманова Гулноза Абдуназаровнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Мактабгача таълим ташкилотларида таълим сифати менежментини такомиллаштириш”, 13.00.07 – Таълимда менежмент.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.1.PhD/Ped1511.
Илмий раҳбар: Юлдашев Мақсуджан Абдуллаевич, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: А.Авлоний номидаги халқ таълими муаммоларини ўрганиш ва истиқболларини белгилаш илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: А.Авлоний номидаги халқ таълими муаммоларини ўрганиш ва истиқболларини белгилаш илмий-тадқиқот институти, DSc.28/30.12.2019.Ped.68.01.
Расмий оппонентлар: Қодирова Фатима Рашидовна, педагогика фанлари доктори, профессор; Мирсолиева Мухаббат Тўхтасиновна, педагогика фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Фарғона давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади мактабгача таълим ташкилотларида таълим сифати менежментини такомиллаштириш бўйича амалий таклифлар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
мактабгача таълим ташкилотларида таълим-тарбия сифатини баҳолаш усуллари боланинг саломатлиги, таълим олиш даражаси, мантиқий фикрлаш ва ҳаётга мослашиш даражасини узлуксиз мониторинг жараёнига жорий этиш асосида такомиллаштирилган;
мактабгача таълим ташкилотларида таълим-тарбия сифатини бошқаришда комплекс ёндашувга (педагогик, психологик, тиббий-валеологик, моддий-техник, педагогларнинг ўзини-ўзи баҳолаши) асосланган мониторинг хизмати модели ишлаб чиқилган;
мактабгача таълим сифатини баҳолаш мезонлари фаолият самарадорлигини белгиловчи таълим-тарбия муҳити, мижозга йўналтирилганлиги, нуфуз (рейтинг), ижтимоий алоқалар, педагоглар салоҳияти индикаторларини киритиш асосида такомиллаштирилган;
мактабгача таълим ташкилотларида таълим-тарбия мазмуни ва уни баҳолаш мезонлари ҳар бир боланинг ўзига хос хусусиятини инобатга олган ҳолда индивидуал ёндашув асосида динамик ўзгарувчан бўлиши илмий асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Мактабгача таълим ташкилотларида таълим сифати менежментини такомиллаштириш юзасидан олиб борилган тадқиқот натижалари асосида:
мактабгача таълим ташкилотларида таълим сифатини баҳолаш тенденциясини тарбияланувчилар томонидан эгалланган академик билимлардан ўқув-тарбиявий муҳитни ҳамда ташкилотнинг ижтимоий алоқаларига йўналтиришга оид таклиф ва тавсиялар Ўзбекистон Республикаси Мактабгача таълим вазирининг 2018 йил 7 июлдаги 4-сон ҳайъат йиғилиши қарори билан тасдиқланган “Илк қадам” мактабгача таълим муассасасининг давлат ўқув дастури мазмунига сингдирилган (Мактабгача таълим вазирлигининг 2021 йил 7 январдаги 02-02/2-29-сон маълумотномаси). Натижада мактабгача таълим ташкилотларида ўз-ўзини баҳолаш орқали таълим-тарбия сифати ва самарадорлигини ошириш, мактабгача ёшдаги болаларнинг ақлий ва жисмоний ривожланишида шахсга йўналтирилган индивидуал ёндашув асосида таълим жраёнини режалаштииш, болаларда ижодий ўзини кўрсатиши учун шароитлар яратишга асосланган педагогик кузатувлар асосида таълим жараёнини такомиллаштириш имконини берган;
мактабгача таълим ташкилотларида таълим сифатини баҳолашнинг замонавий мезонлари (МТТ хизматларининг мижозга йўналтирилганлиги, нуфуз, ижтимоий ҳамкорлик, тарбияланувчининг саломатлиги, раҳбарлик қилиш)га оид таклифлар Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Таълим сифатини назорат қилиш давлат инспекцияси, Мактабгача таълим вазирлиги, Халқ таълими вазирлиги, Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ҳамда Инновацион ривожланиш вазирлигининг 2019 йил 16 декабрдаги 16-мҳ, 16, 19-мҳ, 12-2019 ва 18-қ/қ-сон қарори билан тасдиқланган “Таълим ташкилотларини аттестациядан ўтказиш мезонлари” мазмунига сингдирилган (Мактабгача таълим вазирлигининг 2021 йил 7 январдаги 02-02/2-29-сон маълумотномаси). Натижада мактабгача таълим ташкилотларида таълим сифатини баҳолаш таълимни ташкил этиш билан боғлиқ ноанъанавий, ижтимоий аҳамиятга эга сифат мезонлари асосида такомиллаштиришга эришилган;
мактабгача таълим ташкилотларида таълим сифатини ички баҳолаш билан боғлиқ таклифлар асосида мактабгача таълим ташкилотларида таълим сифатини мониторинг қилиш хизмати ташкил қилинган ҳамда унинг асосий вазифалари белгилаб берилган (Мактабгача таълим вазирлигининг 2021 йил 7 январдаги 02-02/2-29-сон маълумотномаси). Натижада мактабгача таълим ташкилотларида таълим сифатини баҳолаш ва уни бошқаришнинг самарали механизми яратилган ҳамда жамоатчилик назорати механизмлари такомиллаштирилган;
мактабгача таълим ташкилотларида таълим сифатини баҳолаш мезонлари, модели ва сифатни бошқариш билан боғлиқ таклифлар асосида мактабгача таълим ташкилотлари раҳбар ва мутахассис ходимлари учун “Мактабгача таълим ташкилотларида таълим сифатини бошқариш” курси мазмуни ишлаб чиқилган (Мактабгача таълим вазирлигининг 2021 йил 7 январдаги 02-02/2-29-сон маълумотномаси). Натижада мактабгача таълим ташкилотлари раҳбар ва мутахассис ходимлари малакасини ошириш курси мутахассислик фанлари мазмуни ва инновацион-методик таъминоти такомиллаштирилган.