Sayt test rejimida ishlamoqda

Яхшибоев Шерзод Рустамкуловичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Уч қатламли қовушоқ-эластик пластинканинг антисимметрик тебранишлари», 01.02.04 – Деформацияланувчан қаттиқ жисм механикаси (физика-математика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.4.PhD/FM444.
Илмий раҳбар: Худойназаров Хайрулла, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат архитектура-қурилиш институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети, DSc.03/30.12.2019.FM/T.02.09
Расмий оппонентларнинг: Абиров Рустам Абдуллаевич: физика-математика фанлари доктори, профессор; Худаяров Бахтиёр Алимович: техника фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот номи: Ўзбекистон Миллий университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади уч қатламли қовушоқ-эластик пластинканинг ностационар кўндаланг тебранишлари динамик ҳисобининг ташқи динамик юклар таъсирини ҳисобга олувчи янги математик моделини ишлаб чиқиш; пластинка ихтиёрий кўндаланг кесими нуқталарининг кучланган-деформацияланган ҳолатини аниқлаш алгоритмини яратиш; ишлаб чиқилган усулни импульсив ва бошқа юкланишлар таъсири остидаги уч қатламли пластинкаларни ҳисоблаш ҳолатларига қўллашдан иборат.
III. Диссертация тадқиқотнинг илмий янгилиги:
уч қатламли қовушоқ-эластик пластинканинг кўндаланг тебранишлари учун, ташқи динамик (импульсли, сейсмик, зарба тўлқини) таъсирларни ҳисобга олувчи ҳамда аниқлаштирилган тебраниш тенгламалари ва пластинка нуқталари КДҲ ни бир қийматли ҳисоблаш алгоритмларини ўз ичига олган янги математик модели ишлаб чиқилган;
пластинка қовушоқ-эластик қатламлари ихтиёрий кўндаланг кесимларидаги кучланишлар ва кўчишлар майдонларини фазовий координата ва вақт бўйича талаб этилган аниқликда  ҳисоблаш самарали усули яратилган;
қовушоқ-эластиклик хусусиятли уч қатламли пластинка антисимметрик тебранишлари янги амалий масалалари қўйилган ҳамда унинг  гармоник тебранишлари ва динамик юклар таъсиридаги мажбурий тебранишлари ҳақидаги хусусий масалалар ечилган;
қовушоқ-эластик пластинка қатламлари геометрик ва физик-механик характеристикаларининг кўндаланг кесим ихтиёрий нуқтасидаги кучланиш тензори ва кўчиш вектори компоненталарининг координата ва вақтдан боғланиш қонуниятларига таъсири қатор амалий масалалар мисолида тадқиқ этилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Уч қатламли қовушоқ-эластик пластинканинг антисимметрик тебранишлари ҳақидаги амалий масалалар бўйича олинган натижалар асосида:
икки бетон юк кўтарувчи ва енгил тўлдирувчи қатламлардан иборат уч қатламли пластинканинг, пластинка текислигига тик йўналишдаги энг катта кучланишлар таъсир қилиш нуқталарини аниқлаш методикаси «Мунис Строй Сервис» МЧЖ да пластинка-плитани шундай нуқталарда қўшимча арматура-лар билан мустаҳкамлаш жараёнига жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси «Ўзсаноатқурилишматериаллари» Уюшмасининг 2020 йил 16 ноябрдаги 05/15-3593-сон маълумотномаси). Натижада пластинканинг бетон қатламларини тайёрлашга сарфланадиган бетон сарфи 15-17% га тежалди;
энг катта кучланишлар таъсир қилаётган нуқталардаги максимал эгилишларни ҳисоблаш  «Мунис Строй Сервис» МЧЖ да уч қатламли пластинканинг шундай нуқталаридаги деформацияланган ҳолатини баҳолаш  жараёнига жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси «Ўзсаноатқурилишматериаллари» Уюшмасининг 2020 йил 16 ноябрдаги 05/15-3593-сон маълумотномаси). Натижада бундай нуқталардаги эгилишни камайтириш ҳисобидан  пластинка-плитанинг юк кўтариш қобилияти 10-12% га ошган;
устуворлик шартларини сақлаган ҳолда, уч қатламли пластинканинг устиворлигини маълум критериялари бўйича баҳолаш «Univer Pro Stile» МЧЖда пластинка кесимларидаги нормал   кучланишлар майдонини  аниқлаш жараёнига жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси «Ўзсаноатқурилишматериаллари» Уюшмасининг 2020 йил 16 ноябрдаги 05/15-3593-сон маълумотномаси). Натижада сарф қилинадиган материаллар 7-9% гача миқдорда тежалган;
уч қатламли эластик пластинка юк кўтарувчи ва тўлдирувчи қатламларининг ишлаш хусусиятлари ҳисобга олинган аниқлаштирилган ҳисоб модели «Univer Pro Stile» МЧЖ да лойиҳалаш ишларида пластинка қатламларидаги зўриқишлар ва моментларни аниқлаш жараёнига жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси «Ўзсаноатқурилишматериаллари» Уюшмасининг 2020 йил 16 ноябрдаги 05/15-3593-сон маълумотномаси). Натижада қатламлилик пластинканинг эгилишга қарши яхшироқ ишлашини таъминлаши аниқланган ва уни ҳисобга олиш конструкциянинг юк кўтариш қобилиятини 10-12% оширишга олиб келган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish