Хожиева Насиба Жумабаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ахборот бошқарув тизимларида қарор қабул қилишни ахборотли қувватлаш алгоритмлари ва усуллари», 05.01.02 – Тизимли таҳлил, бошқарув ва ахборотни қайта ишлаш (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.1.PhD/T993.
Илмий раҳбар: Гулямов Шухрат Манапович техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент ахборот технологиялари университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент ахборот технологиялари университети, DSc.13/30.12.2019.Т.07.01.
Расмий оппонентлар: Саидов Абдусобиржон Абдурахманович, техника фанлари доктори; Исмаилов Мирҳалил Агзамович, техника фанлари доктори, профессор
Етакчи ташкилот номи: Тошкент кимё-технология институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади эксергетик таҳлил усулларини қўллаш асосида энергия-технологик ишлаб чиқаришларни термодинамик оптималлаштиришнинг амалий масалалари мисолида қарор қабул қилишни ахборотли қўллаб-қувватловчи усуллар ва алгоритмларини ишлаб чиқиш
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
структуравий оптималлаштириш усулларидан фойдаланиш асосида энергия ва иссиқлик-технологик қурилмалар ва мажмуаларнинг оптимал структураларини синтезлаш усули ишлаб чиқилган;
термодинамик таҳлилнинг эксергетик тамойилидан фойдаланиш асосида энергия ва иссиқлик-технологик қурилмаларнинг самарадорлигини таҳлил қилишнинг муҳандислик услубияти таклиф этилган;
энергия-технологик жараёнларнинг иссиқлик осттизимларини структуравий оптималлаштириш алгоритмлари ва дастурлари ишлаб чиқилган;
нефтни бирламчи қайта ишлаш жараёнларига тааллуқли энергия-технологик жараёнларни эксергетик баҳолаш алгоритмлари ва дастурлари мажмуаси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқoт натижаларининг жорий қилиниши.
Мураккаб кимё-технологик жараёнларнинг ахборот-бошқариш тизимларида қарор қабул қилишнинг ахборотли қўллаб-қувватлаш усуллари ва алгоритмларини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
энергия ва иссиқлик-технологик қурилмаларни термодинамик структуравий-параметрик оптималлаштириш услубияти ва иссиқлик-технологик қурилмаларни оптимал структуравий оптималлаштириш алгоритмлари ва дастурлари «Чиноз нефтни қайта ишлаш завод» МЧЖ га жорий қилинган (Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг 2020 йил 24 ноябрдаги 33-8/7050-сон маълумотномаси). Натижада нефть ва газ конденсатини бирламчи қайта ишлаш жараёнининг энергия самарадорлигини 5,5% га ошириш ва оптималлаштирилаётган технологик тизим структураларини қайта структуралаш бўйича оптимал қарор қабул қилиш вақтини 15-20% га қисқартириш имконини берган;
нефтни бирламчи қайта ишлаш энергия-технологик бошқарув жараёнларини эксергетик таҳлил қилиш услубияти «O‘ZLITINEFTGAZ» акциядорлик жамиятда жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг 2020 йил 24 ноябрдаги 33-8/7050-сон маълумотномаси). Натижада ишлаб чиқариш самарадорлигини 0,072% га оширишга имконият яратилган.