Пашаходжаева Дилдора Джабборхоновнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Фойда солиғи ҳисоби ва аудитини такомиллаштириш»08.00.08–“Бухгалтерия ҳисоби, иқтисодий таҳлил ва аудит” ихтисослиги (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.1.PhD/Iqt42.
Диссертация бажарилганмуассасаноми: Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти.
Илмий раҳбари: Уразов Комил Бахрамович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона политехника  институти, PhD.03/27.02.2020.I.106.03.
Расмий оппонентлар: Дусмуратов Раджапбой Давлетбаевич, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Нурматов Орифжон Толибжанович, иқтисодиёт фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Тошкент молия институти 
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади фойда солиғи ҳисоби ва аудитини такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.  
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ҳисоб сиёсатига 9811-«Фойда солиғи бўйича солиқ базасига қайта қўшиладиган харажатлар», 3212- «Кечиктирилган солиқ активлари», 6251-«Кечиктирилган солиқ мажбуриятлари» ишчи счётларни киритиш асосида фойда солиғининг аналитик (таҳлилий) ҳисоби такомиллаштирилган; 
солик солинадиган баъзани белгилаш ва фойда солиғини хисоб-китоб қилиш тартиби солиқ солинадиган фойдани камайтирадиган ўтган йиллар зарари, инвестицияга йўналтириладиган маблағлар, инвестициявий чегирмаларни киритиш орқали аниқлаштирилган;
фойда солиғи хисоботининг таркибий тузилиши ва ахборот имконияти алоҳида ҳамда консолидациялашган молиявий ҳолат, даромадлар, фойда, зарарлар тўғрисидаги маълумотларни киритиш асосида такомиллаштирилган;
солиқ имтиёзлари ҳисобига корхона ихтиёрида қолдириладиган фойда солиғи суммасидан мақсадли фойдаланишда йўл қўйилган тафовутлар бўйича асос келтирмаган ёки асосномалар етарли эмас деб топилганда юқори даражадаги таваккалчилик (солиқ хавфи) тоифасига мансуб бўлган солиқ тўловчилар тоифасига киритиш ҳамда мажбурий солиқ аудитидан ўтказиш таклиф этилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Фойда солиғи ҳисоби ва аудитини такомиллаштириш бўйича ишлаб чиқилган таклифлар асосида:
ҳисоб сиёсатига 9811-«Фойда солиғи бўйича солиқ базасига қайта қўшиладиган харажатлар», 3212- «Кечиктирилган солиқ активлари», 6251-«Кечиктирилган солиқ мажбуриятлари» ишчи счётларни киритиш асосида фойда солиғининг аналитик (таҳлилий) ҳисоби такомиллаштириш бўйича таклифи “Самарқанддонмаҳсулотлари” акциядорлик жамияти ҳисоб сиёсатида ўз аксини топган (“Самарқанддонмаҳсулотлари”  акциядорлик жамиятининг 2020 йил 1декабрдаги  514/3-02-сон маълумотномаси). Натижада, корхонада фойда солиғи ҳисобини аниқ юритилишига эришилган ва солиқ имтиёзларидан фойдаланиш бўйича самарали бошқарув қарорларини қабул қилиш учун ахборот бериш имкониятлари кенгайтирилган;
солик солинадиган базани белгилаш ва фойда солиғини хисоб-китоб қилиш тартиби солиқ солинадиган фойдани камайтирадиган ўтган йиллар зарари, инвестицияга йўналтириладиган маблағлар, инвестициявий чегирмаларни  киритиш орқали аниқлаштириш бўйича таклифи Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитасининг 2020 йил 28 январдаги 2020-03-сон “Солиқ ҳисоботининг шаклларини тасдиқлаш тўғрисида”ги қарорига (Адлия Вазирлиги томонидан 2020 йил 24 февралда 3221-сон билан рўйхатга олинган) киритилган (Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитасининг 2020 йил 9 декабрдаги 18/2-38811-сон маълумотномаси). Мазкур тавсияларнинг амалиётга жорий этилиши фойда солиғи ҳисоб-китобини  молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартлари талабларига мувофиқлаштириш  бўйича республикамизда белгиланган чора-тадбирлар самарадорлигини оширишга хизмат қилган;
фойда солиғи хисоботининг таркибий тузилиши ва ахборот имконияти алоҳида ҳамда консолидациялашган молиявий ҳолат, даромадлар, фойда, зарарлар тўғрисидаги маълумотларни киритиш асосида такомиллаштириш буйича таклифи Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитасининг 2020 йил 30 сентябрдаги 2020-38-сон “Солиқ ҳисоботининг шаклларини тасдиқлаш тўғрисида”ги қарорига қўшимчалар киритиш ҳақида”ги қарорида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитасининг 2020 йил 9 декабрдаги 18/2-38811-сон маълумотномаси). Ушбу таклифларнинг амалиётга жорий этилиши натижасида солиқ ҳисоботлари маълумотларининг ишончлилиги, тўлиқлиги ва объективлигини оширишга эришилган;
солиқ имтиёзлари ҳисобига корхона ихтиёрида қолдириладиган фойда солиғи суммасидан мақсадли фойдаланишда йўл қўйилган тафовутлар бўйича асос келтирмаган ёки асосномалар етарли эмас деб топилганда юқори даражадаги таваккалчилик (солиқ хавфи) тоифасига мансуб бўлган солиқ тўловчилар тоифасига киритиш ҳамда мажбурий солиқ аудитидан ўтказиш бўйича  таклифи Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитасининг 2020 йил 18 майдаги 2020-17-сон “Солиқ аудитини ўтказиш тўғрисидаги Низомни тасдиқлаш тўғрисида”ги қарорида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитасининг 2020 йил 9 декабрдаги 18/2-38811-сон маълумотномаси). Мазкур таклифни амалиётга жорий этилиши солиқ имтиёзлари ҳисобига корхона ихтиёрида қолдириладиган маблағлардан мақсадли фойдаланиш масъулиятини оширишга хизмат қилган.