Хамраев Камол Шухратовичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Бухоро воҳасининг шўрланган тупроқлари шўрини ювишнинг сувтежамкор технологияси”, 06.01.02- Мелиорация ва суғорма деҳқончилик (қишлоқ хўжалиги фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.4.PhD/Qx.225.
Илмий раҳбар: Хамидов Мухаммадхон Хамидович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институтининг Бухоро филиали.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Пахта селекцияси, уруғчилиги ва етиштириш агротехнологиялари илмий-тадқиқот институти, DSc.05.30.12.2019.Qx/B.42.01.
Расмий оппонентлар: Мамбетназаров Бисенбай Сатназарович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, академик; Дурдиев Нормат Ҳасанович, қишлоқ хўжалиги фанлари бўйича фалсафа доктори, катта илмий ходим.
Етакчи ташкилот: Андижон қишлоқ хўжалиги ва агротехнологиялар институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Бухоро воҳасининг ўтлоқи аллювиал, ўртача даражада шўрланган, механик таркибига кўра ўрта қумоқ тупроқлари шароитида Биосольвент бирикмасини қўллаб, тупроқнинг сувтежамкор шўр ювиш технологиясинитакомиллаштириш ҳамда ғўзанинг илмийасосланган суғориш тартибиниишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор Бухоро воҳасининг ўтлоқи аллювиал, ўртача даражада шўрланган, механик таркибига кўра ўрта қумоқ тупроқлари шароитида тупроқ шўрини Биосольвент бирикмаси асосида ювишнинг сувтежамкор технологияси такомиллаштирилган;
Биосольвент бирикмаси тупроқдаги тузларнинг сувда эришини ва сув ўтказувчанлигини 14 фоизга ошириши аниқланган;
тупроқ шўрини Биосольвент бирикмаси асосида ювишнинг сувтежамкор технологиясида шўр ювиш меъёрларини 38 фоизга камайиши ва муддатларини15 кунга қисқариши аниқланган;
тупроқ шўри Биосольвент бирикмаси асосида ювилган далада ғўзадан юқори ҳосил олишни таъминловчи илмий асосланган суғориш тартиби ишлаб чиқилиб, дарё сувларини 32 фоизга иқтисод қилиниши ва ҳамда ғўза ҳосилдорлигининг 3,9 ц/га ошиши аниқланган;
тажриба даласининг сув-туз мувозанати даврида 4,2 т/га туз чиқиб кетиб, унинг мелиоратив ҳолати яхшиланиши аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Бухоро воҳасининг қадимдан суғориладиган ўтлоқи аллювиал ўртача даражада шўрланган, механик таркибига кўра ўрта қумоқ тупроқлари шароитида тупроқ шўрини ювишнинг сувтежамкор технологияси бўйича ўтказилган илмий тадқиқот натижалари асосида:
тупроқ шўрини ювишда Биосольвент бирикмасини қўллаш ва ғўзани суғоришда мақбул суғориш тартиби бўйича олиб борилган тадқиқотлар натижалари асосида фермер хўжаликлари учун ҳаммуаллифликда “Биосольвент асосида шўр ювиш самарадорлигини ошириш ва суғоришда полимер комплекслар қўллаш орқали сув ресурсларини иқтисод қилиш ҳамда янги технологияларни жорий этиш бўйича тавсиянома” тасдиқланган (Сув хўжалиги вазирлигининг 2019 йил 23 декабрдаги 02/25-4865-сон маълумотномаси).Мазкур тавсиянома Бухоро вилоятининг шўрланган майдонларида тупроқ шўрини ювишда қишлоқ ва сув хўжалиги соҳасида фаолият олиб бораётган илмий ходимлар, фермер ва деҳқонларга асосий қўлланма сифатида хизмат қилган;
Биосольвент бирикмаси орқали тупроқ шўрини ювиш Бухоро вилоятининг Бухоро, Жондор ҳамда Когон туманлари фермер хўжаликларида жами 163 гектар майдондажорий этилган (Сув хўжалиги вазирлигининг 2019 йил 23 декабрдаги 02/25-4865-сон маълумотномаси).Натижада тупроқ шўрини ювишда Биосольвент бирикмаси қўлланганда, шўр ювиш меъёри 2840–3670 м3/га ни ташкил этиб, шўр ювишга ишлатиладиган сув ресурсларини 30 фоизга тежашга эришилган;
тупроқ шўрини ювишда сувтежамкор шўр ювиш технологияси ва ғўзани суғориш олди тупроқ намлигини ЧДНСга нисбатан 70–80–65 тартибда суғориш Бухоро туманидаги “Рахим Шерхон” ва “Муҳаммад Чоруқий” фермер хўжаликларида 68 гектар, Жондор туманидаги “Лазиз Жўра” фермер хўжалигида 35 гектар, Когон туманидаги “Абдуқодиробод” фермер хўжалигида 60 гектар майдонда жорий этилган (Сув хўжалиги вазирлигининг 2019 йил 23 декабрдаги 02/25-4865-сон маълумотномаси).Натижада шўр ювиш тадбирларида ишлатиладиган сув ресурсларини 30 фоизга ва ғўзанисуғоришда 30–35 фоизга иқтисод қилишга ҳамда ғўзадан гектаридан 2,4–3,8 центнер қўшимча пахта ҳосили йиғиб олишга эришилган.