Юлдашева Надира Викторовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Маҳаллий бюджетларни тартибга солиш усулларини такомиллаштириш», 08.00.07 – Молия, пул муомаласи ва кредит (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.3.PhD/Iqt730.
Илмий раҳбар: Тошматов Шухрат Амонович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент молия институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент молия институти, DSc.03/30.12.2019.I.17.01.
Расмий оппонентлар: Жўраев Абдуғаффор Сафарович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Алиева Суссана Сейрановна, иқтисодиёт фанлари номзоди.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат иқтисодиёт университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади маҳаллий бюджетларни тартибга солиш усулларини такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
жисмоний шахсларнинг мулкни ижарага беришдан оладиган даромадидан тўланадиган солиқларни туман ва шаҳарлар бюджетига бириктириш асосида маҳаллий бюджетларнинг даромад базаси барқарорлигини таъминлаш асосланган;
ижтимоий нафақа харажатларини молиялаштиришни қуйи махаллий бюджетларга ўтказиш асосида амалдаги давлат бюджетининг таркибини қайта шакллантириш таклиф этилган;
ҳудудий молия органлари, адлия, пенсия таъминоти соҳаси, сув хўжалиги, малака ошириш марказларини сақлаш харажатларини маҳаллий бюджетларга ўтказиш орқали маҳаллий бошқарув ваколатларини кенгайтириш асосланган;
норуда қурилиш материаллари бўйича ер остидан фойдаланганлик учун солиқлардан тушумларни маҳаллий бюджетлар ихтиёрида қолдириш таклиф этилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Маҳаллий бюджетларни тартибга солиш усулларини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
жисмоний шахсларнинг мулкни ижарага беришдан оладиган даромадидан тўланадиган солиқларни туман ва шаҳарлар бюджетига бириктириш асосида маҳаллий бюджетларнинг даромад базаси барқарорлигини таъминлаш бўйича таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 17 августдаги «Тошкент шаҳрида бошқарувнинг алоҳида тартибини жорий этиш бўйича ҳуқуқий эксперимент тўғрисида»ги ПФ-5515-сон фармонида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 25 ноябрдаги 06/04-02-01-34/3644-сон маълумотномаси). Натижада, 2019 йилда туман ва шаҳар бюджетларига қўшимча равишда 125 млрд. сўм миқдоридаги маблағлар уларнинг молиявий мустақиллигини оширишга йўналтирилган;
ижтимоий нафақа харажатларини молиялаштиришни қуйи махаллий бюджетларга ўтказиш асосида амалдаги давлат бюджетининг таркибини қайта шакллантириш бўйича таклифи Ўзбекистон Республикасининг 2019 йил 9 декабрдаги «2020 йил учун Ўзбекистон Республикасининг Давлат бюджети тўғрисида»ги ЎРҚ-589-сон Қонунида ўз ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 25 ноябрдаги 06/04-02-01-34/3644-сон маълумотномаси). Натижада, маҳаллий бошқарув тизими ваколатлари кенгайиши асосида кўрсатилаётган ижтимоий хизматлар сифати оширилган ва шаффофлиги таъминланган ҳамда бюджет маблағларидан мақсадли фойдаланилган;
ҳудудий молия органлари, адлия, пенсия таъминоти соҳаси, сув хўжалиги, малака ошириш марказларини сақлаш харажатларини маҳаллий бюджетларга ўтказиш орқали маҳаллий бошқарув ваколатларини кенгайтириш бўйича таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 26 декабрдаги «Ўзбекистон Республикасининг 2019 йилги асосий макроиқтисодий кўрсаткичлари прогнози ва Давлат бюджети параметрлари ҳамда 2020-2021 йилларга бюджет мўлжаллари тўғрисида»ги ПҚ-4086-сон қарорида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 25 ноябрдаги 06/04-02-01-34/3644-сон маълумотномаси). Натижада, 39 турдаги бюджет ташкилотларини молиялаштириш харажатларини маҳаллий бюджетларга ўтказилиши натижасида 1 млрд. сўм миқдоридаги бюджет маблағларининг мақсадли сарфланишига эришилган;
норуда қурилиш материаллари бўйича ер остидан фойдаланганлик учун солиқлардан тушумларни маҳаллий бюджетлар ихтиёрида қолдириш бўйича таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 26 декабрдаги «Ўзбекистон Республикасининг 2019 йилги асосий макроиқтисодий кўрсаткичлари прогнози ва Давлат бюджети параметрлари ҳамда 2020-2021 йилларга бюджет мўлжаллари тўғрисида»ги ПҚ-4086-сон қарорида ўз аксини топган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2019 йил 25 ноябрдаги 06/04-02-01-34/3644-сон маълумотномаси). Мазкур таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида 2019 йилда туман ва шаҳар бюджетларига қўшимча равишда 250 млрд. сўм миқдоридаги маблағлар ўтказилган ва уларнинг даромад базаси барқарорлиги таъминланган.