Kudbiev Sherzod Davlyatovichning
fan doktori (DSc) dissertatsiya himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar. 
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Raqamli iqtisodiyot rivojlanishida mehnat bozorini transformatsiyalashning metodologik asoslarini takomillashtirish», 08.00.10 – Demografiya. Mehnat iqtisodiyoti (iqtisodiyot fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2020.2.DSc/Iqt248.
Ilmiy maslahatchi: Abdurahmonov Qalandar Xodjaevich, akademik, iqtisodiyot fanlari doktori, professor. 
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: G.V.Plexanov nomidagi Rossiya iqtisodiyot universitetining Toshkent shahridagi filiali.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: G.V.Plexanov nomidagi Rossiya iqtisodiyot universitetining Toshkent shahridagi filiali, DSc.22/30.12.2019.I.100.01.
Rasmiy opponentlar: Umurzakov Baxodir Xamidovich, iqtisodiyot fanlari doktori, professor; Islamov Baxtiyor Anvarovich, iqtisodiyot fanlari doktori, professor; Raximova Dilfuza Nigmatovna, iqtisodiyot fanlari doktori, professor.
Yetakchi tashkilot: Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi raqamli iqtisodiyot rivojlanishida mehnat bozorini transformatsiyalashning metodologik asoslarini takomillashtirish bo‘yicha taklif va tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
raqamli texnologiyalar va mehnat bozoridagi transformatsiya jarayonining keng tarqalishi sabablari asoslangan holda barcha bosqichdagi ijtimoiy-iqtisodiy tizimlarning ishlash formati va ildiziy o‘zgartirish jarayoni sifatida tushuniladigan «raqamli transformatsiya» tushunchasi takomillashirilgan; 
mehnat bozorida raqamli qurilmalar, aloqa dasturlari va tarmoqlari yordamida tadqiqot qilish va axborotni boshqarish, raqamli tartibni yaratish va tarqatish, aloqa va hamkorlik qilish, shuningdek, o‘zini o‘zi anglash, o‘qitish, mehnat va umuman mehnat bozoridagi ijtimoiy faoliyat kabi muammolarni samarali va ijobiy sharoitlarda hal qilish bo‘yicha ko‘nikmalar to‘plami sifatida tushuniladigan «raqamli ko‘nikmalar» tushunchasi takomillashtirilgan; 
raqamli iqtisodiyotda mehnat bozori ijodiy, kreativ fikrlashga qodir insonlarga ehtiyoj sezayotganiga tayanib, optimistik hisoblangan iqtisodiy raqamlashtirish sharoitidagi mehnat bozori transformatsiyasi nazariy ssenariysi ishlab chiqilgan;  
mehnat bozori transformatsiyasining boshqaruv modeli, mikro klasterlarni birlashtirgan ijtimoiy-iqtisodiy tuzilishi, shuningdek, o‘z-o‘zini ish bilan band qilish asosida o‘zlarini ish bilan ta’minlaydigan mehnatga yaroqli aholi uchun mikroklaster va makroklasterlar mexanizmi asoslangan;
O‘zbekiston Respublikasi «Yagona milliy mehnat tizimi» idoralararo apparat-dasturiy majmuasida elektron mehnat daftarchalarini shakllantirish va yuritish uchun ishchilar va ish beruvchilar o‘rtasida tuzilgan mehnat shartnomalarini ro‘yxatdan o‘tkazish tartibi ishlab chiqilgan. 
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.
O‘zbekiston Respublikasida raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish sharoitida mehnat bozori transformatsiyasining uslubiy asoslarini takomillashtirish bo‘yicha ishlab chiqilgan ilmiy va amaliy takliflar asosida:
raqamli iqtisodiyotda mehnat bozori ijodiy, kreativ fikrlashga qodir insonlarga ehtiyoj sezayotganiga tayanib, optimistik hisoblangan iqtisodiy raqamlashtirish sharoitidagi mehnat bozori transformatsiyasi nazariy ssenariysi «Yagona milliy mehnat tizimi» idoralararo dasturiy-apparat kompleksi metodologiyasini ishlab chiqishda foydalanilgan (Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligining 2020 yil 16 iyuldagi 01/00-04/07-6228-son ma’lumotnomasi). Ularning kiritilishi fuqarolarni ish bilan ta’minlash to‘g‘risida, ish beruvchilar to‘g‘risida, tugallangan mehnat shartnomalari to‘g‘risida, mehnat bozori tuzilishi, mehnat bozorining real va potensial imkoniyatlari ulushi, rasmiy va norasmiy ish bilan ta’minlash bozorining ulushi, mehnat migratsiyasi to‘g‘risida ma’lumotlar, nogironligi bo‘lgan shaxslar to‘g‘risida shaxsiy ma’lumotlarni hamda xususiy va davlat sektoridagi bo‘sh ish o‘rinlari va imkoniyatlar to‘g‘risida ma’lumotlar olish imkonini bergan;
barcha bosqichdagi ijtimoiy-iqtisodiy tizimlarning ishlash formati va ildiziy o‘zgartirish jarayoni sifatida tushuniladigan «raqamli transformatsiya»dan «Yagona milliy mehnat tizimi» idoralararo dasturiy-apparat kompleksi metodologiyasini ishlab chiqishda foydalanilgan (Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligining 2020 yil 16 iyuldagi 01/00-04/07-6228-son ma’lumotnomasi). Ushbu yondashuv bo‘yicha tadqiqot natijalarini amalga oshirish YaMMTni ishlab chiqish bo‘yicha quyidagilarni ishlab chiqish imkonini bergan: «Mehnat shartnomalari elektron kitobchasi» tizimi; Bo‘sh ish o‘rinlari milliy elektron ma’lumotlar bazasi; Xususiy bandlik agentliklarining reestri va shaxsiy kabineti; Chet elda ish qidiruvchilarning umummilliy ma’lumotlar bazasi; Bandlik markazlari xodimlari ishini avtomatlashtirish tizimi; Maktab, lisey, kollej va oliy o‘quv yurtlari bitiruvchilarini ish bilan ta’minlash to‘g‘risidagi ma’lumotlar bazasi; Mehnat bozori to‘g‘risidagi ma’lumotlarni tahlil qilish va hisobot berish moduli; Mehnat bozori uchun uzoq muddatli prognozlarni ishlab chiqish moduli;
mehnat bozorida raqamli qurilmalar, aloqa dasturlari va tarmoqlari yordamida tadqiqot qilish va axborotni boshqarish, raqamli tartibni yaratish va tarqatish, aloqa va hamkorlik qilish, shuningdek, o‘zini o‘zi anglash, o‘qitish, mehnat va umuman mehnat bozoridagi ijtimoiy faoliyat kabi muammolarni samarali va ijobiy sharoitlarda hal qilish bo‘yicha ko‘nikmalar to‘plami sifatida tushuniladigan «raqamli ko‘nikmalar»dan  «Yagona milliy mehnat tizimi» idoralararo dasturiy-apparat kompleksi metodologiyasini ishlab chiqishda foydalanilgan (Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligining 2020 yil 16 iyuldagi 01/00-04/07-6228-son ma’lumotnomasi). Taklifning kiritilishi muammolarni samarali va ijodiy tarzda o‘rganish, mehnat va umuman ijtimoiy faoliyat sharoitida hal qilishga imkon bergan;
mehnat bozori transformatsiyasining boshqaruv modeli, mikro klasterlarni birlashtirgan ijtimoiy-iqtisodiy tuzilishi, shuningdek, o‘z-o‘zini ish bilan band qilish asosida o‘zlarini ish bilan ta’minlaydigan mehnatga yaroqli aholi uchun mikroklaster va makroklasterlar mexanizmi hamda elektron mehnat daftarchalarini shakllantirish va yuritish uchun ishchilar va ish beruvchilar o‘rtasida tuzilgan mehnat shartnomalarini ro‘yxatdan o‘tkazish tartibi taklifidan «Yagona milliy mehnat tizimi» idoralararo dasturiy-apparat kompleksi metodologiyasini ishlab chiqishda foydalanilgan (Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligining 2020 yil 16 iyuldagi 01/00-04/07-6228-son ma’lumotnomasi). Ilmiy natijalar «Yagona milliy mehnat tizimi» idoralararo dasturiy-apparat kompleksida elektron mehnat shartnomalari va kitoblar to‘g‘risida markazlashtirilgan ma’lumotlar bazasini yaratish; elektron ishchi kitoblardan foydalangan holda qog‘ozli ish kitoblarini chiqarishni; mehnat bozorida qog‘oz shaklidagi hisobotlarni 80,0% dan ko‘proq qisqartirish; bo‘sh ish o‘rinlari, shu jumladan xususiy sektorda ishlash bo‘yicha zamonaviy ma’lumotlar bazasini yaratish; mehnat sohasida davlat xizmatlari mavjudligini 90,0%dan ziyodga oshirish; aholining bandligini kamida 10,0%ga oshirish; ta’lim muassasalari bitiruvchilarini egallagan mutaxassisligi bo‘yicha kamida 10,0% ish bilan ta’minlash; kam ta’minlangan oilalarga nafaqalar va moddiy yordam to‘lashlari ustidan 10,0% dan ortiq nazoratni ta’minlash; oilalarni qashshoqlikdan chiqarish bo‘yicha individual dasturlar ustidan 20,0% dan ortiq nazoratni ta’minlash; vazirlik va boshqa davlat organlari faoliyatini rejalashtirishda statistik ma’lumotlarni yig‘ish va tahlil qilishni 2 baravar tezlashtirish orqali statistik va tahliliy ma’lumotlardan foydalanishga imkon yaratib, natijada elektron shaklda mehnat shartnomalarini tuzishning samarali mexanizmi ishlab chiqildi, mehnat bozori prognozlarini shakllantirish bo‘yicha axborot platformasi shakllantirildi, aholi bandligini ta’minlash markazlari faoliyatini baholash tizimi (KPI), mehnat organlarining interaktiv xizmatlari imkoniyatlarini kengaytirishga xizmat qilgan.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish