Sayt test rejimida ishlamoqda

Бўронов Суҳроб Маҳаммади ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи номи): «Афғонистонда вазиятни барқарорлаштириш жараёнида Ўзбекистон иштирокининг геосиёсий жиҳатлари», 23.00.04 – Халқаро муносабатлар, жаҳон ва минтақа тараққиётининг сиёсий муаммолари (сиёсий фанлар).
Диссертацияси мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.2.PhD/Ss153.
Илмий раҳбар: Маннонов Абдураҳим Муталович, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат шарқшунослик университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат шарқшунослик университети, Dsc.03/30.12.2019.ss/tar/21.02.
Расмий оппонентлар: Ҳайдаров Абдусамат Ахадович, сиёсий фанлар доктори, профессор; Рахимов Мирзоҳид Акрамович, тарих фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Афғонистонда вазиятни барқарорлаштириш жараёнларида Ўзбекистон геосиёсатини ёритиб бериш ва Ўзбекистоннинг Афғонистонга оид ташқи сиёсий фаолиятини янада такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Афғонистон муаммосини ҳал этишда Ўзбекистоннинг аниқ, чуқур ўйланган ва стратегик жиҳатдан асосланган прагматик ташқи сиёсати ва геодипломатия ёндашувлари афғонлараро, минтақавий ва халқаро даражадаги механизмлар асосида исботлаб берилган; 
трансафғон коридорини яратиш бўйича Ўзбекистон томонидан илгари сурилган замонавий темир йўл лойиҳаларининг икки мамлакат ва бутун минтақа учун стратегик аҳамияти, геосиёсий жиҳатлари ҳамда ушбу лойиҳаларни амалиётга тадбиқ этишда минтақа давлатларини ўз ичига олган юқори даражадаги учрашувлар ташкил этиш ва кўп томонлама шартномавий-ҳуқуқий ҳужжат лойиҳасини ишлаб чиқиш лозимлиги исботланган;
Ўзбекистоннинг Афғонистонда энергетика ва бошқа инфратузилмавий лойиҳаларни амалга оширишда тўплаган жуда катта тажрибаси ва етакчи салоҳиятини ҳисобга олган ҳолда Марказий Осиё энергетика лойиҳаларини мувофиқлаштириб, Афғонистон орқали Жанубий Осиё бозорларига экспорт қилишда Ўзбекистон минтақавий дипломатиясидан кенгроқ фойдаланиш зарурати асослаб берилган; 
Ўзбекистоннинг Афғонистонда тинчлик ва барқарорлик ўрнатишда сиёсий музокараларга барча афғон сиёсий кучларини жалб этиш, Афғонистондаги вазиятга дахлдор ташқи кучлар ўртасида муроса ва мувозанатга эришиш ҳамда қўшни давлатлар билан очиқ, дўстона ва ўзаро манфаатли ҳамкорлик алоқаларини янги босқичга кўтариш жараёнларидаги фаол иштироки далилланган;
Ўзбекистон ва Афғонистон муносабатларини янада ривожлантиришга оид «Стратегик шериклик шартномаси»ни тузиш, Марказий Осиё минтақасига Афғонистонни кенгроқ жалб этиш бўйича «Марказий Осиё ва Афғонистон давлатлари раҳбарлари Маслаҳат учрашуви», «Трансафғон минтақавий форуми», «Марказий Осиё ва Афғонистон» ахборот-таҳлил агентлигини ташкил қилишнинг мақсадга мувофиқлиги асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Афғонистонда вазиятни барқарорлаштириш жараёнида Ўзбекистон иштирокининг геосиёсий жиҳатлари бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Афғонистонда вазиятни барқарорлаштириш жараёнида Ўзбекистон геосиёсий иштироки бўйича олинган илмий натижалар Ўзбекистон Ташқи ишлар вазирлиги томонидан ахборот-таҳлилий ҳужжатларни тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Ташқи ишлар вазирлигининг 2020 йил 23 сентябрдаги 18/34118-сон маълумотномаси). Мазкур илмий натижалар Ўзбекистон ва Афғонистон ўртасидаги алоқаларни самарали ривожлантириш, Афғонистон муаммосини ҳал этишда Ўзбекистон геодипломатик парадигмалари ҳамда Афғонистонни Марказий Осиё минтақавий интеграция жараёнларига жалб этиш бўйича хулосаларни асослашга хизмат қилган;    
Ўзбекистоннинг Афғонистон ҳудудида замонавий трансафғон темир йўл лойиҳаларини амалга ошириш, энергетика ва бошқа инфратузилмавий лойиҳаларни амалиётга тадбиқ этиш жараёнларида мавжуд бўлган геосиёсий омиллар борасидаги илмий натижалардан Ўзбекистон Республикасининг Афғонистон Ислом Республикасидаги элчихонаси томонидан ахборот-таҳлилий материаллар тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикасининг Афғонистон Ислом Республикасидаги элчихонасининг 2020 йил 25 августдаги 003/918-сон маълумотномаси). Илмий натижалардан фойдаланиш икки давлат ўртасидаги сиёсий, савдо-иқтисодий ва маданий-гуманитар соҳаларида ҳамкорлик алоқаларини кенгайтириш бўйича «йўл хариталари»ни такомиллаштиришга хизмат қилган;   
минтақавий хавфсизликни таъминлаш, Афғонистон муаммосини ҳал этишга қаратилган Ўзбекистон геосиёсий ёндашувлари 2017-2020 йилларда бажарилган №ОТ-Ф1-133 «Ўзбекистоннинг энг янги тарихи» мавзусидаги фундаментал лойиҳада фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг 2020 йил 6 июлдаги №3/1255-1394-сон маълумотномаси). Мазкур илмий натижалар Афғонистондаги вазиятни барқарорлаштириш бўйича Ўзбекистоннинг ташқи сиёсий фаолиятини ёритиб берилишига хизмат қилган;
икки давлат халқлари ўртасидаги маданий-гуманитар соҳадаги ҳамкорликни кучайтириш ва халқ дипломатиясини қўллаб-қувватлашга қаратилган илмий-назарий хулоса, таклиф ва тавсиялардан Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитаси томонидан ахборот-таҳлилий ҳужжатни тайёрлашда фойдаланилган (Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитасининг 2020 йил 8 июндаги 01-04-755-сон маълумотномаси). Илмий натижалар халқ дипломатияси имкониятларини янада ривожлантириш ва «Ўзбекистон-Афғонистон» дўстлик жамиятида «Ўзбекистон ва Афғонистон ўртасидаги дипломатик муносабатлар ўрнатилганлигининг 26 йиллиги»га бағишланган тадбирни самарали  ташкил этишга хизмат қилган; 
минтақада вазиятни барқарорлаштиришда Ўзбекистон олиб бораётган ташқи сиёсат, Ўзбекистон ва Афғонистон муносабатлари бўйича олинган назарий хулосалардан Ўзбекистон миллий телерадиокомпаниясида «Тақдимот» кўрсатувини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпаниясининг 2019 йил 11 ноябрдаги 02-40-23-54-сон маълумотномаси). Ушбу кўрсатув Ўзбекистоннинг Афғонистонга нисбатан очиқ сиёсати ва ташаббусларининг мазмун-моҳиятини аҳолига холисона етказишга хизмат қилган. 

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish