Гафуров Бахтиёр Закировичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Отнинг сегмент фоностилистикаси тавсифининг қиёсий-чоғиштирма ўрганилиши (рус, ўзбек, инглиз тиллари материаллари асосида)», 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.PhD/Fil849.
Илмий раҳбар: Қамбаров Носир Мансурович, филология фанлари номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Бухоро давлат университети, PhD.03/30.12.2019.Fil.72.03.
Расмий оппонентлар: Қосимова Нафиса Фарҳодовна, филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD); Сапарова Қундуз Отабоевна, филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Урганч давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: рус, ўзбек ва инглиз тилларидаги отлар сегмент фоностилистик вариантларининг ўхшаш ва фарқли жиҳатларини қиёсий-типологик аспектда аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
фоностилистиканинг сегмент (товуш ва товуш бирликлари) йўналиши кесимида рус, ўзбек ва инглиз тилларидаги фоностилистик хусусиятларнинг сўз вариантлари ясалишида унли ва ундош фонемаларнинг ўрин алмашиши каби умумий ва сўз ясовчи қўшимчаларнинг иштироки каби хусусий  типологик қирралари асосланган;
илк бор рус, ўзбек ва инглиз тиллари луғатларидаги отлар сегмент  фоновариантларининг бадиий адабиётда тарихий давр, ижтимоий мавқе, ёшдаги тафовут, психологик жараён каби ҳолатларни ифодлашда стилистик бўёқ касб этиши сифат ва миқдор аспектларда аниқланган;
учала тилдаги отлар сегмент талаффуз вариантларининг бадиий адабиёт ва публицистикада қўлланишининг стилистик тавсифи, қўлланиш контексти ва нутқ вазияти таъсирида  вазифа алмашинуви содир бўлиши исботланган;
рус, ўзбек ва инглиз тиллари луғатлари пометаларида келтирилган  отлар фоновариантларининг бадиий нутқ, содда сўзлашув, публицистик каби услубларга хос талаффуз меъёрларининг нейтрал, субъектив, контекстуал шаклланиш хусусиятлари ва уларнинг бирламчи ва иккиламчи қўлланиш соҳалари далилланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Отнинг сегмент фоностилистикаси тавсифининг қиёсий-чоғиштирма ўрганилиши бўйича олиб борилган илмий тадқиқотлар асосида:
рус, ўзбек ва инглиз тилларидаги отларнинг бир-биридан стилистик бўёқдорлиги билан фарқ қилувчи сегмент вариантлари таснифига оид хулосалардан Ф1-ХТ-0-19919 рақамли “Ўзбек мифологияси ва унинг маърифат ривожидаги ўрни” мавзусидаги фундаментал тадқиқот лойиҳасида фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 7 октябрдаги 89-03-3769-сон маълумотномаси). Натижада рус, ўзбек ва инглиз тилларида от фоновариантларининг оғзаки нутқ ва бадиий адабиётда қўлланилиш моҳияти, уларнинг ўзига хос стилистик бўғёқга эга эканлигига аниқлик киритилган;
сўзнинг фонематик таркибини ўзгартириш ва товушларни қайта тартибга солиш орқали фарқланадиган отлар фоновариантларининг таҳлилига оид хулосалардан Д.А.Абдуллаева ва Ш.Х Самиева ҳаммуаллифлигидаги “Рус тили (ўқитувчилар, академик лицей ва коллеж ўқувчилари учун)” дарслигини ёзишда; М.Б.Файзуллаев, Н.Н.Розиқова ва бошқалар ҳаммуаллифлигида тайёрланган “Ўзбек адабиёти болалар учун (рус тили таълим йўналишидаги мактабгача ва бошланғич таълим ўқитувчилари ва талабалари учун)” дарсликни ёзишда асос бўлиб хизмат қилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 7 октябрдаги  89-03-3769-сон маълумотномаси). Натижада илмий иш материали билан ўқув қўлланмаларининг иллюстратив ва грамматикага боғлиқ қисмлари мазмуни бойитилган;
тилнинг типологик хусусиятлари вариантларининг турлари ва  ўзига хос хусусиятлари, рус тилининг флектив характерга эга бўлганлига ва морфологик вариантларда род категориясига тегишли вариантларнинг мавжудлиги билан боғлиқ хулосалардан Бухоро шаҳридаги “Рус маданий маркази”да (РММ) Бухоро вилоятидаги умумтаълим мактаблари, лицей ва коллеж ўқитувчилари учун “Рус тилшунослигидаги сегмент фоностилистикасини ўрганишнинг долзарб муаммолари” (2019 йил 12 сентябрь) мавзусида семинар ўтказишда фонетика ва стилистика бўйича илмий ишнинг назарий асосларидан фойдаланилди (“Ўзбекистон рус маданий маркази”нинг 2019 йил 24 декабрдаги 02-213-сон маълумотномаси). Натижада Бухоро вилоятидаги умумтаълим мактаблари, лицей ва коллеж ўқитувчилари олган кўникма ва билимлар рус тилининг фонетикаси ва стилистикасини ўқитиш учун асос бўлиб хизмат қилиш имкони яратилаган;
рус, ўзбек ва инглиз тиллари сегмент фоновариантларини этимологик жиҳатдан қиёсий таҳлил қилиш ва ҳар бир тилдa миллий-концептуал ва тил-нутқ хусусиятларининг мавжудлиги таҳлилига доир хулосалардан “Ўзбекистон” телеканалининг “Бедорлик”, “Адабий жараён”, “Тил ва тараққиёт” кўрсатувларини тайёрлаш жараёнида, суҳбат уюштирилиб, телевизион дастурларнинг мазмуни от фоновариантларига доир стилистик фактлар билан бойитилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпаниясининг 2019 йил 21 октябрдаги 04.04-2174-сон маълумотномаси). Натижада томошабинларга тилни ривожлантиришда рус, ўзбек ва инглиз тиллари отлари сегмент фоностилистик фоновариантларининг аҳамияти ва роли тўғрисида қимматли маълумотлар бериш орқали кўрсатувлар савиясининг оширишга эришилган.