Sayt test rejimida ishlamoqda

Мурадов Фаррух Абдукахаровичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Атмосферада зарарли моддаларнинг кўчиши ва диффузияси жараёнларини башоратлаш учун моделлар, алгоритмлар ва дастурлар мажмуи», 05.01.07 –Математик моделлаштириш. Сонли усуллар ва дастурлар мажмуи (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.3.PhD/T453.
Илмий раҳбарнингФ.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Равшанов Нормахмад, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи:Тошкент ахборот технологиялари университети ҳузуридаги Ахборот-коммуникация технологиялари илмий-инновацион марказ.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент ахборот технологиялари университети, DSc.13/30.12.2019.Т.07.01.
Расмий оппонентлар: Полатов Асхад Мухамеджанович, физика-математика фанлари доктори, профессор;Исомиддинов Анвар Иномжонович, техника фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Механика ва иншоотлар сейсмик мустаҳкамлиги институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: саноат ҳудудларида экологик вазиятни тадқиқ қилиш, башоратлаш ва бошқариш бўйича қарорлар қабул қилиш учун математик моделлар, самарали ҳисоблаш алгоритмлари ва дастурий мажмуаларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
кичик ўлчамли заррачаларнинг чўкиш тезлигининг ўзгариши ва иқлимий омилларни ҳисобга олган ҳолда аэрозол чиқиндиларнинг атмосферада кўчиши ва диффузияси жараёнларининг математик модели ишлаб чиқилган;
иқлимий омилларни ҳисобга олган ҳолда аэрозол чиқиндиларнинг атмосферада кўчиши ва диффузияси жараёнларининг уч ўлчовли математик модели такомиллаштирилган;
аэрозол чиқиндиларнинг атмосферада кўчиши ва диффузияси масалаларини ечиш учун вақт ва фазовий ўзгарувчиларга нисбатан юқори тартибли аниқликка эга самарали сонли алгоритм яратилган;
аэрозол зарраларнинг атмосферада кўчиши ва диффузияси масаласини ечиш учун физик хусусиятларга мос қисмларга ажратиш усулига асосланган ҳисоблаш алгоритми ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Саноат ҳудудлари атмосферасининг экологик ҳолатини кузатиш ва башоратлашнинг математик моделлари, ҳисоблаш алгоритмлари ва дастурий-ускунавий воситалари мажмуи асосида: 
шамолнинг йўналиши ва тезлигини ҳисобга олган ҳолда атмосферада зарарли моддаларнинг тарқалиш жараёни билан боғлиқ қарорларни қабул қилишни қўллаб қувватлаш, кузатиш ва башоратлаш, шунингдек, янги саноат объектларининг оптимал жойлаштирилиши учун математик модель ва дастурий таъминот Самарқанд вилояти Экология ва табиатни муҳофаза қилиш бошқармасида жорий қилинган (Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг 2019 йил 23 декабрдаги 33-8/9025-сон маълумотномаси). Жорий қилишдан самарадорликка Самарқанд вилояти муҳитида зарарли моддалар концентрациясининг ошганлиги ҳақидаги ўз вақтидаги огоҳлантириш аниқлигининг 13-14% га оширган;
зарарли аэрозол чиқиндиларнинг кўчиши ва диффузияси жараёнини кичик ўлчамли заррачаларнинг чўкиш тезлигини ҳисобга олган ҳолда таҳлил қилиш, кузатиш ва башоратлашнинг математик ва дастурий таъминоти «Жомбой Яшил Чироқлари» МЧЖ да жорий қилинган (Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг 2019 йил 23 декабрдаги 33-8/9025-сон маълумотномаси, Ўзбекистон Республикаси Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасининг 2019 йил 22 ноябрдаги 02-02/8-1583-сон маълумотномаси). Тадқиқот натижалари клинкер тайёрловчи ускуна фаолиятининг берилган режимида цемент зарралари ва ёниш маҳсулотларининг атмосфера чегаравий қатламидаги концентрациясини башоратлаш аниқлигини 10-12% га ошириш имконини берган;
кичик ўлчамли зарралар чўкиш тезлигининг ўзгаришини ҳисобга олган ҳолда аэрозол чиқиндиларнинг атмосферада кўчиши ва диффузияси жараёнларининг математик ва дастурий таъминоти «Жомбой Дон Маҳсулотлари» МЧЖда жорий қилинган (Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг 2019 йил 23 декабрдаги 33-8/9025-сон маълумотномаси, Ўзбекистон Республикаси Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасининг 2019 йил 22 ноябрдаги 02-02/8-1583-сон маълумотномаси). Тадқиқот натижалари атмосферанинг чегаравий қатламида ва ер юзаси сатҳида донли, унли ва омухта емли зарраларнинг концентрациясини башоратлаш аниқлигини 11-13% га ошириш имконини берган. 

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish