Абдувалитов Ергаш Бураневичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Умумий ўрта таълим мактабларида қардош халқлар адабиётини қиёсий ўрганиш (таълим ўзбек, қозоқ, қирғиз, қорақалпоқ ва туркман тилларида олиб бориладиган мактабларнинг V–IX синфлари адабиёт дарслари мисолида)», 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (ўзбек адабиёти) (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.3.DSc/Ped113. 
Илмий маслаҳатчи: Матчонов Сапа,  педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети, DSc. 03/30.12.2019.Fil.19.01 рақамли Илмий кенгаш асосидаги бир марталик илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Ниёзметова Роза Хасановна, педагогика фанлари доктори, профессор; Қодиров Валижон Абдураҳманович, педагогика фанлари доктори; Мингбоев Нурлан Жакипович филология фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Нукус давлат педагогика институти. 
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: қардош халқлар адабиётининг ўзига хослиги ва умумий жиҳатларини ҳисобга олган ҳолда қиёсий ўрганишнинг оптимал мазмуни ва мақсадига мувофиқ тарзда ўзлаштириш йўлларини илмий асослаш мисолида адабиёт ўқитишнинг самарадорлигига эришишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
умумий ўрта таълим мактаблари учун адабиёт фани бўйича яратиладиган дастур, дарслик ва ўқув қўлланмаларда қардош халқлар адабиётини ўқитишга доир интеграциялашув (ортиқча такрорларни бартараф этиш, кераксиз ахборотлардан халос қилиш, мустақил тафаккурни ўстириш)  мезонлари мисоллар асосида далилланган;
умумтаълим мактабларида қардош халқлар адабиётини қиёсий ўқитишнинг назарий-методик (коммуникатив тайёрлов, адабий ўлкашунослик, маданий-эстетик босқичлари) тизими аниқланган;
қардош халқлар адабиётини ўқитишни илмий асосда йўлга қўйиш асосида ўқувчиларнинг адабий тайёргарлигини ошириш, дунёқараши ва тафаккурини ривожлантириш, этник илдизларнинг умумийлигига доир тасаввурларни уйғотиш, миллий толерантлик ва байналмилаллик туйғуларини шакллантириш технологиялари (ижодий топшириқлар, интерфаол методлар, савол-топшириқлар, назорат шакллари) ишлаб чиқилган;
қардош халқлар адабиётини ўқитиш мисолида ўқувчиларнинг ўқув фаоллигини шакллантиришнинг илмий-методик (илмийлик, тарихийлик, байналмилаллик, қиёсий таҳлил, бадиийлик, тушунарлилик тамойиллари) тизими ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Умумий ўрта таълим мактабларида қардош халқлар адабиётини қиёслаб ўқитиш бўйича олинган илмий натижалар асосида: 
таълим қозоқ тилида олиб бориладиган мактабларда қардош халқлар адабиётини қиёслаб ўқитиш методлари ва тамойилларини такомилаштириш, адабий таълимга компетент ёндашув мазмуни, 5–9-синфлар қозоқ адабиёти ўқув дастурларининг қиёсий таҳлилига оид таклифлардан Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 6 апрелдаги 187-сон қарори билан тасдиқланган “Умумий ўрта ва ўрта махсус, касб-ҳунар таълимининг давлат таълим стандартлари”ни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 12 декабрдаги 89-06-103-сон маълумотномаси). Натижада, умумий ўрта таълим давлат таълим стандарти, ўқув дастури ва адабиёт фани мазмуни такомиллаштирилган;
республикамиздаги таълим ўзбек, қозоқ, қирғиз, қорақалпоқ, туркман тилларида олиб бориладиган мактабларда қардош халқлар адабиётини қиёсий ўқитиш тизимига оид таклифлардан Тошкент давлат педагогика университетида 2015–2017 йилларда бажарилган А-1-118 рақамли “Навоий образининг тасвир ва талқинларига оид ўқув қўлланмасини тайёрлаш ва нашр этиш” номли лойиҳа доирасида белгиланган вазифаларнинг ижросини таъминлашда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 7 ноябрдаги 89-03-4334-сон маълумотномаси). Натижада, таълим ўзбек, қозоқ, қирғиз, қорақалпоқ, туркман тилларида олиб бориладиган мактабларда қардош халқлар адабиётини қиёсий ўқитиш механизмини амалиётга жорий қилиш имконияти ортган;
бўлажак ўқитувчиларда миллий бағрикенглик, толерантлик туйғуларини умуминсоний қадриятлар билан оптималлаштириш ва малакали кадрлар тайёрлашнинг педагогик имкониятларини кенгайтириш бўйича тавсиялар асосида “Қозоқ адабиёти тарихи” номли дарслик ишлаб чиқилган  (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 4 октябрдаги 892-сон буйруғи, 892-029 рақамли гувоҳнома). Натижада, олий таълим муассасаларида ташкил этиладиган таълим-тарбия жараёнида бўлажак ўқитувчиларнинг мотивацияси ҳамда билим даражалари ортишига эришилган;
қардош халқлар адабиётини қиёсий ўқитишда самарадорликка эришиш мезонларига оид таклифлар қозоқ мактабларининг 6–8-синф қозоқ адабиёти дарсликлари мазмунига сингдирилган (Халқ таълими вазирлиги ҳузуридаги Республика таълим марказининг 2017 йил 24 февраль ва 2019 йил 5 мартдаги 1-сонли Илмий-методик кенгаш йиғилиши баённомасидан кўчирма). Натижада, ўқитувчилар касбий компетенциясининг илмий-методик таъминоти амалга оширилган;
қардош халқлар адабиётини илмий асосда йўлга қўйиш бўйича ўқувчиларнинг адабий тайёргарлигини ошириш, дунёқараши ва тафаккурини ривожлантиришга оид таклифларидан Тошкент давлат педагогика университетида ИТД-1-165 рақамли “Таълим босқичларида бадиий асарларни шархлаш ва изоҳлаш йўли билан ўрганишнинг илмий-методик асосларини тадқиқ этиш” номли лойиҳада фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 йил 17 мартдаги 89-03-1119-сонли маълумотномаси). Натижада, қардош халқлар адабиётини ўқитишнинг назарий-методик асослари такомиллаштирилган.