Акрамова Ҳафиза Самадовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ақли заиф 4-5 синф ўқувчиларида меҳнат кўникмаларини шакллантиришда компьютер дастуридан фойдаланиш технологияси”, 13.00.03–Махсус педагогика (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.3.DSc/Ped1131.
Илмий раҳбар: Муминова Лола Рахимовна, педагогика фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги DSc.03/30.01.2020.Ped.26.01 рақамли илмий кенгаш асосидаги бир марталик кенгаш.
Расмий оппонентлар: Хакимова Мухаббат Файзиевна, педагогика фанлари доктори, профессор; Назарова Дилдора Асадовна, педагогика фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Қўқон давлат педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: ахборот коммуникацион технология воситалари асосида 4-5 синф ақли заиф ўқувчиларининг меҳнат кўникмаларини такомиллаштириш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: ихтисослаштирилган мактаб, мактаб-интернатларда меҳнат таълими жараёнини ўқитишда ахборот коммуникацион технологияларидан фойдаланишнинг методик имкониятлари илмий асосланди;
ахборот коммуникацион технология воситалари асосида 4-5 синф ақли заиф ўқувчиларининг меҳнат кўникмаларини шакллантиришга доир модел ишлаб чиқилди;
меҳнат таълим самарадорлигини оширишда ақли заиф ўқувчиларнинг имкониятларига асосланган ҳамда ахборот коммуникацион технологиялари дифференциал ёндашувлар асосида дастурий ва методик таъминоти яратилди;
ақли заиф ўқувчилар меҳнат кўникмаларини шакллантириш бўйича такомиллаштирилган ва ишлаб чиқилган педагогик ҳамда компьютер технологияларининг самарадорлиги тажриба – синов ишлари орқали бахолаш мезонлари аниқланди;
ихтисослаштирилган мактаб, мактаб-интернатларда 4-5 синф технология дарсларида ўқитувчи дефектологлар ахборот коммуникацион технологияларидан фойдаланишлари бўйича тавсиялари ишлаб чиқилди;
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ақли заиф ўқувчиларнинг меҳнат кўникмаларини таълим жараёнида шакллантириш бўйича олинган илмий натижалари асосида:
ахборот коммуникацион технология воситалари асосида 4-5 синф ақли заиф ўқувчиларининг меҳнат кўникмаларини шакллантириш бўйича таклифлар “Махсус педагогика” фани бўйича давлат таълим стандартлари ва малака талаблари мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 28 октябрдаги 89-03-4171-сон маълумотномаси). Натижада модулларни ўқитиш самарадорлиги ошишига эришилган, провардида ақли заиф ўқувчиларнинг меҳнат кўникмаларини шакллантиришнинг методик аспектлари ахборот коммуникацион технологиялари ёрдамида бойитилган;
меҳнат таълим самарадорлигини оширишда ақли заиф ўқувчиларнинг имкониятларига устворлик беришга асосланган дастурий ва методик таъминотга оид тавсиялар ИТД-1-61- рақамли “Дефектология таълим йўналиши бўйича бакалавр ва магистрларни тайёрлаш жараёнига замонавий таълим моделлари таъсирини тадқиқ этиш” номли амалий грант доирасида белгиланган вазифаларни бажаришда фойдаланилган. (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 28 октябрдаги 89-03-4171-сон маълумотномаси) Натижада ақли заиф ўқувчиларнинг меҳнат кўникмаларини ўқитувчи ва оила аъзолари ёрдамида ҳамда мустақил шакллантириш имконияти кенгайтирилган;
ақли заиф ўқувчиларининг меҳнат кўникмаларини шакллантириш ҳамда ихтисослаштирилган мактаб, мактаб-интернатларда 4-5 синф технология дарсларида ўқитувчи дефектологлар ахборот коммуникацион технологияларидан фойдаланишлари бўйича таклифлар ИТД-1-62 рақамли “Ногирон болаларни тарбиялашда оила, боғча, мактаб ва маҳалла ҳамкорлигини таъминлашнинг илмий-методик асосларини яратиш” номли амалий грант доирасида белгиланган вазифлар ижросини таъминлашда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2019 йил 28 октябрдаги 89-03-4171-сон маълумотномаси). Мазкур ўқув-услубий таъминот ихтисослаштирилган мактаб, мактаб-интернат бошланғич синф ўқитувчиларининг такомиллаштирилган таълим технологияларини фойдаланиш имкониятларини янада кучайтиришга эришилган.