Солиев Иқроржон Розиқовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Қисқа масофага югурувчиларни йиллик тайёргарлик машғулотларини режалаштиришни оптималлаштириш”, 13.00.04 – Жисмоний тарбия ва спорт машғулотлари назарияси ва методикаси (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.1.PhD/Ped471.
Илмий раҳбар: Шакиржанова Клара Ташкенбаевна, педагогика фанлари номзоди, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети, DSс.03/30.12.2019.Ped.28.01.
Расмий оппонентлар: Тажибаев Сойиб Самижонович, педагогика фанлар доктори (DSc), доцент; Тўхтабоев Низомжон Турсуналиевич, педагогика фанлар номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Урганч давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади йиллик тайёргарлик машғулот юкламаларини режалаштиришни илмий асослаш орқали қисқа масофага югурувчи талаба-спортчиларни тайёрлаш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
қисқа масофага югурувчиларни йиллик тайёргарлигининг босқич ва даврларидаги машғулот юкламаларининг ҳажми ўқув дастуридаги компонентларни ҳисобга олган ҳолда йиллик тайёргарлик машғулотларига мос равишда режалаштириш тизимлаштирилган;
қисқа масофага югурувчиларнинг жисмоний ривожланиши, жисмоний тайёргарлиги, техник тайёргарлик ва функционал кўрсаткичларининг даражаси машғулот ва мусобақа жараёнларида интеграциялаш асосида аниқланган;
қисқа масофага югурувчи юқори малакали талаба-спортчиларни йиллик тайёргарлик машғулотларининг микро, мезо ва макроциклларида қўлланиладиган воситаларни шиддат зоналари бўйича такрорланишлар сони, дам олиш оралиғи талаба-спортчиларнинг индивидуал хусусиятларини методик таснифлаш асосида ишлаб чиқилган;
қисқа масофага югурувчи талаба-спортчилар учун ўқув машғулотларини ўқиш давридаги юкламаларни ҳисобга олган ҳолда режалаштирилган машғулот дастурини дифференциялаш асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Қисқа масофага югурувчиларнинг машғулот ва мусобақа жараёнида қўлланиладиган инновацион услубиятларни асослаш бўйича ўтказилган тажриба тадқиқотлари давомида олинган илмий натижалар асосида:
қисқа масофага югурувчиларни йиллик тайёргарлигининг босқич ва даврларидаги машғулот юкламалари ҳажми ўқув дастуридаги компонентларини ҳисобга олган ҳолда йиллик тайёргарлик машғулотларига мос равишда режалаштириш бўйича таклиф ва тавсияларнинг мазмуни асосида «Қисқа масофага югуриш» номли ўқув қўлланма нашр этилган (Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2016 йил 6 апрелдаги 137-сон буйруғи, 137-051 рақамли рухсатномаси). Натижада талаба-спортчиларнинг спорт педагогик маҳорати натижалари 8,7% га яхшиланган;
қисқа масофага югурувчиларнинг жисмоний ривожланиши, жисмоний тайёргарлиги, техник тайёргарлик ва функционал кўрсаткичлари даражаси машғулот ва мусобақа жараёнларида аниқлаш асосида таклиф ва тавсиялар «Спорт педагогик маҳоратини ошириш (Енгил атлетика)» номли дарслик нашр этилган (Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2017 йил 28 июндаги 434-сон буйруғи, 434-279 рақамли рухсатномаси). Тадқиқот якунида талаба-спортчиларнинг жисмоний тайёргарлиги, жисмоний ривожланиши, техник тайёргарлиги ва функционал кўрсаткичлари 6,9% га ўсиши кузатилган;
қисқа масофага югурувчи юқори малакали талаба-спортчиларни йиллик тайёргарлик машғулотларининг микро, мезо ва макроциклларида қўлланиладиган воситаларни шиддат зоналари бўйича такрорланишлар сони, дам олиш оралиғини спортчиларнинг индивидуал хусусиятларини машғулот юкламаларига мослиги бўйича «Спорт педагогик маҳоратини ошириш (Енгил атлетика)» номли дарслик ишлаб чиқилган (Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2017 йил 28 июндаги 434-сон буйруғи, 434-279 рақамли рухсатномаси). Натижада қисқа масофаларга югурувчиларнинг мусобақа натижалари 7,2 % га яхшиланди;
қисқа масофага югурувчи талаба-спортчилар учун ишлаб чиқилган йиллик тайёргарлик машғулотларини ўқиш давридаги юкламалар билан ҳисобга олган ҳолда машғулот дастури таклиф ва тавсиялар асосида «Яккакураш, координацион ва циклик спорт турлари (Енгил атлетика)» номли дарсликнинг мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2017 йил 28 июндаги 434-сон буйруғи, 434-316 рақамли гувоҳномаси). Натижада талаба-спортчиларнинг спорт натижалари 7,2% га яхшиланган.